Spis treści:
- Upojenie alkoholowe i kac
- Jak szybko wytrzeźwieć?
- Jak szybko wytrzeźwieć - płukanie żołądka
- Jak szybko wytrzeźwieć - wlewy glukozy
- Jak szybko wytrzeźwieć - mity
- Jak szybko wytrzeźwieć? Zapobiegaj
- Dlaczego alkohol może być groźny?
Upojenie alkoholowe i kac - skąd się biorą?
Za upojenie alkoholowe i jego późniejsze konsekwencje odpowiada alkohol etylowy (etanol) – bezbarwna, łatwopalna ciecz o intensywnym zapachu i smaku, powszechna na świecie substancja psychoaktywna, należąca do grupy depresantów. Bardzo szybko wchłania się z przewodu pokarmowego (największa ilość przez błonę śluzową jelita cienkiego).
Po ok. 10 minutach od wypicia zaczynamy odczuwać pierwsze efekty, ponieważ alkohol wchłania się już w ustach i tyle czasu potrzebuje, by pojawić się w naszych żyłach. Największe stężenie alkoholu we krwi osiągamy w czasie od pół godziny do nawet 2-3 godzin od spożycia – czas ten może się różnić m.in. w zależności od tego, co i ile jedliśmy.
Dlaczego mamy kaca?
Powszechnie wiadomo, że po wypiciu nadmiernej ilości alkoholu, kolejnego dnia pojawiają się nieprzyjemne dolegliwości, zwane potocznie kacem. Zalicza się do nich:
- ból głowy,
- pragnienie,
- światłowstręt,
- suchość w ustach,
- szybsze bicie serca,
- osłabienie,
- drżenie kończyn,
- rozdrażnienie,
- nudności i wymioty.
Wskazuje się na kilka czynników odpowiedzialnych za te symptomy, które są związane z działaniem alkoholu:
- hipoglikemię (niskie stężenie glukozy we krwi),
- odwodnienie,
- niedobór witaminy B12,
- zatrucie aldehydem octowym (głównym produktem przemian alkoholu etylowego w wątrobie),
- wypłukanie magnezu i potasu z organizmu,
- oraz przyczyny pośrednio związane z wypitym alkoholem, jak palenie papierosów podczas imprezy, przejedzenie, za mała ilość wypoczynku, mocniejsze niż zwykle chrapanie wynikające z nadmiernego rozluźnienia mięśni.
Nie ma jednej wyjaśnionej przyczyny powodującej tzw. syndrom dnia następnego. Złe samopoczucie może wynikać z kilku wymienionych czynników jednocześnie.
Jak szybko wytrzeźwieć? Najskuteczniejszy sposób
Pomimo istnienia wielu opinii na temat rozmaitych środków na szybszy powrót do formy po spożyciu alkoholu, tak naprawdę jedyną skuteczną metodą na wytrzeźwienie jest upływ czasu. Trzeźwienie należy rozumieć jako proces usuwania alkoholu z krwiobiegu. Za to zadanie odpowiedzialna jest przede wszystkim wątroba i nic nie jest w stanie sprawić, że ten narząd zacznie rozkładać alkohol w ekspresowym tempie i usuwać go z organizmu ponad swoje fizjologiczne możliwości, co mogłoby przydać się np. wtedy, gdy musimy poprowadzić samochód lub pójść do pracy w przyzwoitym stanie po zakrapianym spotkaniu.
U wszystkich osób schemat wydalania alkoholu z organizmu jest taki sam. Z alkoholem rozprawia się nasza wątroba. Produkowane przez nią enzymy rozkładają ponad 90% spożytej dawki. Reszta wydalana jest w niezmienionej postaci wraz z moczem i oddychaniem.
Niestety eliminacja alkoholu z organizmu jest znacznie wolniejsza niż jego wchłanianie. Trwa od kilku do nawet kilkudziesięciu godzin. Wątroba jest w stanie przekształcić jedynie określoną ilość alkoholu w danym czasie (7-10 g etanolu w ciągu godziny), stąd chociażby zagrożenie dla zdrowia i życia po spożyciu zbyt dużej dawki etanolu w krótkim czasie (sprawdź, ile wynosi dawka śmiertelna alkoholu). Nie ma możliwości, aby w jakikolwiek sposób zmienić, przyspieszyć czy poprawić pracę tego narządu w celu wydalania większych ilości alkoholu z organizmu.
Jak szybko wytrzeźwieć - płukanie żołądka
W obliczu zatrucia alkoholem rozważa się różne metody radzenia sobie z dolegliwościami, m.in. płukanie żołądka i kroplówki z glukozy. Są to metody terapii stosowane podczas pobytu w szpitalu u osób z zanikiem odruchów lub problemami krążeniowo-oddechowymi po spożyciu alkoholu. Płukanie żołądka powinno być przeprowadzone w czasie 1 godziny od spożycia alkoholu. Jednak efekty takiej procedury zależą od szybkości rozkładu tej substancji u danej osoby, a to cecha indywidualna i zmienna.
Jak szybko wytrzeźwieć - wlewy glukozy
Wlewy glukozy po spożyciu alkoholu są stosowane w celu wyeliminowania hipoglikemii, nawodnienia organizmu, ochrony wątroby i zapobiegania kwasicy. W czasie przebywania w szpitalu podaje się również wodorowęglan sodowy (w leczeniu kwasicy metabolicznej). Glukoza podawana na kaca nie przyspieszy trzeźwienia, ale poprawi funkcjonowanie organizmu i zwiększy poziom energii. Więcej: Glukoza na kaca
Trzeba jasno zaznaczyć, że leczenie objawów zatrucia alkoholowego ukierunkowane jest przede wszystkim na naprawienie zaburzeń metabolicznych, nie na przyspieszenie trzeźwienia. Żadna z powyższych metod nie jest skuteczna w zwiększaniu metabolizmu alkoholu etylowego.
Jak szybko wytrzeźwieć - mity
W internecie można znaleźć wiele porad na temat tego, jak szybko wytrzeźwieć. Zdecydowana większość z nich po prostu nie działa, chociaż niektóre mogą przynieść krótkotrwałą ulgę. Część z polecanych sposobów może też pogorszyć kaca.
Kawa i napoje energetyczne a szybsze trzeźwienie
Wiele osób uważa, że po spożyciu alkoholu na nogi szybciej postawi dawka kofeiny, np. w postaci kawy albo napojów energetyzujących. To nie jest postępowanie rekomendowane przez lekarzy. Kofeina pogłębia problem odwodnienia i wypłukiwania z organizmu składników mineralnych, nie pomoże więc na kaca, a tym bardziej nie sprawi, że szybciej wytrzeźwiejemy. Dodatkowo połączenie alkoholu i kofeiny może przyczyniać się do wystąpienia nieregularnej pracy serca.
Tłuste potrawy a szybsze trzeźwienie
Gdy alkohol krąży we krwi, jedzenie tłustych potraw nie przyspieszy usuwania go z organizmu. Niektórzy zapobiegawczo łączą spożycie alkoholu i tłustych dań, jednak ta praktyka sprawia, że alkohol będzie wchłaniany do krwiobiegu wolniej. Warto przy tym pamiętać, że połączenie alkoholu i tłustego jedzenia u niektórych osób powoduje biegunkę.
Wymioty a szybsze trzeźwienie
Jeśli wypicie alkoholu powoduje natychmiast wymioty, to faktycznie mniejsza ilość spożytego alkoholu trafi do krwi. Wymioty na kacu nie pomogą szybciej wytrzeźwieć. Mogą jedynie złagodzić przykre samopoczucie i nudności. Na chwilę przynoszą ulgę.
Zimny prysznic a szybsze trzeźwienie
Logika faktycznie podpowiada, że wzięcie zimnego prysznica pobudzi krążenie i przyspieszy wydalanie alkoholu z organizmu. Badania jednak tego nie potwierdzają. Możemy poczuć poprawę samopoczucia, jednak alkohol nadal krąży w naszej krwi.
Jak szybko wytrzeźwieć? Przede wszystkim zapobiegaj
To, co na pewno możemy zrobić, aby kolejnego dnia zmniejszyć przykre konsekwencje spożycia alkoholu, to działania zapobiegające, mające potwierdzenie w pracach naukowych. Zalicza się do nich:
- unikanie głodówki przed spożyciem alkoholu – obniżenie dodatkowo stężenia glukozy we krwi oraz niedostarczenie sobie składników mineralnych wynikające z ograniczenia diety pogorszą stan następnego dnia,
- ograniczenie wypalanych papierosów – spożywanie alkoholu często wpływa na zwiększenie ilości wypalanego tytoniu, a w rezultacie pogarsza się samopoczucie,
- wybieranie alkoholi jasnych zamiast kolorowych – jak wynika z badań naukowców z Uniwersytetu Browna (USA), ciemne napoje alkoholowe, takie jak whisky czy czerwone wino, zawierają toksyczne kongenery (substancje, które powstają z materiałów stosowanych podczas procesów fermentacji, jak beczki czy ziarna), a przez to powodują nasilone objawy kaca,
- wypijanie wody niegazowanej lub soku między napojami alkoholowymi – zapobiega odwodnieniu i może ograniczyć ilość przyjętego alkoholu,
- wybieranie napojów o mniejszej zawartości alkoholu.
Dlaczego alkohol może być groźny?
Pamiętaj, że etanol w większych dawkach jest śmiertelny. Szacuje się, że śmiertelna dawka alkoholu dla człowieka to 300-400 ml czystego alkoholu wypitego w ciągu godziny. Inne źródła podają, że wypicie 150-250 g alkoholu etylowego może prowadzić do zgonu. Dla lepszego zobrazowania: średnio 10 g etanolu zawiera szklanka piwa, lampka wina (125 ml) oraz kieliszek wódki (30 ml).
Alkohol wypijany regularnie prowadzi do licznych problemów zdrowotnych, m.in.: alkoholizmu, marskości wątroby, podnosi ryzyko nowotworów złośliwych, w tym raka piersi, okrężnicy i odbytnicy, raka gardła, przełyku, trzustki, wątroby, powoduje obniżenie odporności, działa szkodliwie na płód.
Czytaj także:
Najlepsze sposoby na kaca. Lista pomysłów, jak szybciej dojść do siebie po zatruciu alkoholowym
Nietolerancja alkoholu - objawy, przyczyny, jak ją rozpoznać
Ile alkoholu można pić, aby działał korzystnie na serce? I co do tego ma stres?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!