Można wyróżnić kilka rodzajów astmy, takie jak: alergiczna, aspirynowa, niealergiczna, sporadyczna i przewlekła.
Zazwyczaj się rozpoczyna przed 40 rokiem życia, głównie w dzieciństwie. Towarzyszy jej alergia (katar sienny, wyprysk, pokrzywka). Często są dodatnie wyniki testów skórnych na popularne alergeny i/lub wzrost ilości przeciwciał Ig E specyficznych we krwi (oznacza się je, gdy z różnych przyczyn nie można wykonać testów skórnych).
Astma niealergiczna
Czynnika powodującego napad astmy nie można ustalić. Testy skórne często bywają ujemne. Głównymi przyczynami tej astmy są zakażenia bakteryjne i wirusowe. Choroba ujawnia się po 35 roku życia i ma gorsze rokowanie niż astma alergiczna.
Astma aspirynowa
Jej przyczyną jest stosowanie kwasu acetylosalicylowego (aspiryny). Częściej jest spotykana u kobiet niż u mężczyzn. Początek bywa niezauważalny. Manifestuje się początkowo przewlekłym katarem, który trwa od kilku do kilkunastu lat. Pojawiają się także polipy nosa u ¾ chorych, co może się ujawniać w chrapaniu i trudnościach w oddychaniu. Po przyjęciu tabletki rozwija się napad astmy.
Takie same napady jak po aspirynie mogą występować przy przyjęciu:
Indometacyny – to niesteroidowy lek przeciwzapalny stosowany (NLPZ) w leczeniu mocnych bólów kostnych, reumatycznych i ostrych gorączek
Ibuprofenu – również jest to NLPZ, powszechnie stosowany w walce z bólem np. zębów, menstruacyjnym, głowy. Znany pod nazwami: Ibuprom, Ibum, Nurofen
Ketoprofenu – NLPZ, znany pod nazwą: Ketonal, Profenid, Voltaren; stosowany w leczeniu bólów pozabiegowych, pourazowych, bolesnych miesiączkach
Naproksenu – należącego do NLPZ. Działający przeciwzapalnie, przeciwgorączkowo i przeciwbólowo. Stosowany najczęściej w leczeniu bólów pleców np. zapalenie korzonków
Diklofenaku – bardzo mocny NLPZ. Stosowany w terapii zesztywniejącego zapalenia stawów kręgosłupa, bólów reumatycznych i innych mocnych zespołów bólowych kręgosłupa. Uszkadza wątrobę.
Czynnikami ryzyka astmy są także:
- występowanie rodzinne
- alergie, alergeny
- płeć żeńska
- rasa czarna
- dym papierosowy i zanieczyszczenie powietrza
- zakażenia układu oddechowego i nadreaktywność oskrzeli
- otyłość
- Napadowa duszność – nagła, przeplatana okresami przerwy
- świszczący oddech z furczeniami
- suchy, napadowy, męczący, bolesny kaszel
- objawy specyficzne dla danej alergii
- pozycja pochylona do przodu z podparciem na rękach (tzw pozycja ortopnoe) z uruchomieniem dodatkowych mięśni oddechowych
- wydłużony wydech
- w okresach przerw można nie zauważyć objawów
- Postać lekka - napady więcej niż 3 razy na tydzień
- Postać średnio ciężka - kilka razy w ciągu dnia i nocy
- Postać ciężka - napady występują stale, bardzo często się powtarzają
Lekarz rozpoznaje astmę na podstawie wywiadu dotyczącego objawów choroby i występowania alergii (testy), badania czynnościowego płuc np. spirometria, PEF, badania przedmiotowego, a także pozytywnego wyniku testu prowokacyjnego.
Pierwsza pomoc w napadzie astmy, udzielana przez osoby przypadkowe – czyli np. Ciebie :)
- Zapewnienie dostępu świeżego powietrza
- Ułożenie chorego w pozycji siedzącej
- Rozpięcie uciskającej odzieży
- Podanie choremu jego leków – astmatyk/alergik ma je zazwyczaj przy sobie
- Wezwanie Pogotowia Ratunkowego
- Uspakajanie chorego
- Gotowość do resuscytacji w razie zaniku oddechu chorego
Katarzyna Ziaja
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
