Ból zlokalizowany w obrębie jamy brzusznej może mieć wiele przyczyn. Najczęściej jest spowodowany niestrawnością, zatruciem, infekcją wirusową lub bakteryjną, a także chorobami położonych tam narządów. Często, szczególnie u kobiet i dzieci, ból brzucha ma podłoże emocjonalne.
Bóle, kłucia, skurcze i ciężar - pojawić się mogą z wielu powodów. U wielu osób brzuch to… centrum stresu. Dolegliwości pojawiają się bowiem nie tylko, gdy sięgniesz po coś nieświeżego, zjesz za dużo albo zbyt łapczywie.
Bóle brzucha - poznaj najczęstsze przyczyny
Zdarza się, że palący, kłujący czy ściskający ból brzucha to reakcja na silny stres czy zmiany, np. związane z rozmaitymi życiowymi sytuacjami. Warto zauważyć, że kobiecy brzuch jest w tym względzie o wiele bardziej czuły. Ale może bóle brzucha mogą świadczyć o chorobie, alergii nietolerancji pokarmowej. Dlatego nie wolno go bagatelizować.
Grypa żołądkowa, zatrucie pokarmowe
Skurcze lub bóle całego brzucha, nudności, biegunka, wymioty, gorączka, osłabienie. Wystarczy dużo pić, by nie dopuścić do odwodnienia. Po 2-3 dniach, gdy ustąpią wymioty, wskazana jest dieta lekkostrawna. Grypa żołądkowa to inaczej wirusowe zakażenie przewodu pokarmowego, które mija po kilku dniach. Gdyby nasilały się bóle brzucha czy wymioty – zgłoś się do lekarza. Ważne! Jeżeli bólom brzucha towarzyszy podwójne widzenie, trudności w mówieniu i przełykaniu, to może być zatrucie jadem kiełbasianym – wówczas natychmiast trzeba jechać do szpitala.
Nietolerancja laktozy
Charakterystyczne są bóle i skurcze brzucha po wypiciu mleka, wzdęcia i gazy, biegunka, bulgotanie w brzuchu. Nie pij mleka, nie jedz niczego, co zawiera mleko krowie. Pij mleko sojowe, kefiry, jogurty. Skuteczne bywa stosowanie laktazy.
Zespół jelita nadwrażliwego lub silny stres
Bóle brzucha z biegunką lub zaparciem, smugi śluzu w stolcu, wzdęcia, gazy, nudności po posiłkach, zmęczenie. Zgłoś się do lekarza, aby zlecił wykonanie badań. Zapisuj, co jesz, by stwierdzić, co (może np. brokuły, kapusta, pikantne potrawy, słodziki) wywołuje niepożądane objawy. Ogranicz ilość tłuszczów w diecie. Nie pal. Jeżeli przyczyną kłopotów jest stres, postaraj się zrelaksować.
Przepuklina brzuszna
Tkliwość lub ból brzucha (albo/i pachwiny) w czasie unoszenia się, pochylania do przodu, uwypuklenie lub guz wyczuwany pod skórą na brzuchu (w pachwinie). Jak najszybciej zgłoś się do lekarza. Może być konieczna operacja. Jeżeli nie jest, nie dźwigaj pilnuj prawidłowej wagi, unikaj zaparć oraz infekcji i zrezygnuj z palenia (kaszel pogarsza stan).
Zapalenie żołądka
Ból w górze brzucha, brak apetytu, zgaga, wymioty, biegunka, odbijanie się, gazy. Zgłoś się do lekarza. Nie bierz aspiryny i innych niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Dużo pij, przyjmuj środki alkalizujące i blokujące wydzielanie kwasów. Jedz częściej, ale mniej. Unikaj potraw, które wywołują gazy (np. warzywa kapustne i strączki). Nie pij alkoholu i nie pal papierosów.
Zapalenie trzustki
Nagły, silny ból brzucha z lewej strony, w górnej części pod lewym żebrem – w dodatku ciągły, długotrwały, trwa nawet kilka dni, odczuwany jako opasujący i promieniujący do pleców może wskazywać na ostre zapalenie trzustki. Ból zmniejsza się przy zmianie pozycji na siedzącą i pochylenie się do przodu, a nasila się np. podczas głębszego oddechu i kaszlu. Bardzo często bólowi towarzyszą nudności i wymioty. W takim przypadku konieczne jest leczenie szpitalne.
Niemijające bóle brzucha po lewej stronie w okolicy podżebrza lub dołka pod sercem, po jedzeniu mogą oznaczać przewlekłe zapalenie trzustki, spowodowanym postępującym nieodwracalnym jej uszkodzeniem. W takim przypadku bólowi towarzyszą: uczucie pełności po jedzeniu, wzdęcia, nudności i wymioty, biegunka tłuszczowa.
Kamica żółciowa
Pojawiający się nagle, tępy, gniotący, ból brzucha po prawej stronie, pod żebrem, promieniujący do tyłu lub pod prawą łopatkę często jest objawem kamicy żółciowej. Towarzyszą mu mdłości,wymioty i wzdęcia. Żadna zmiana pozycji nie przynosi ulgi.
Zapalenie wyrostka robaczkowego
Ostry, nieprzemijający ból z prawej strony brzucha. Ból nasila się przy ucisku brzucha lub po szybkim oderwaniu dłoni od ciała. Staje się silniejszy także podczas poruszania. Gdy mięśnie w tym miejscu stają się napięte to istnieje podejrzenie zapalenia otrzewnej, które wymaga natychmiastowej operacji, ponieważ ten stan zagraża życiu.
Zapalenie wątroby
Ból w górnej prawej ćwiartce brzucha, nasilający się z upływem dni, zmęczenie, gorączka, mdłości i wymioty to typowe objawy zapalenia wątroby. Czasami pojawia się zażółcenie białek oczu i skóry. Należy bez zwłoki zgłosić się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Podobnie objawia się rak trzustki.
Zapalenie przydatków
Silny skurczowy ból w prawym podbrzuszu, rozlany, o zmiennym nasileniu, często jest odczuwany obustronnie. Jak najszybciej trzeba skonsultować się ginekologiem, bo przedłużający się stan zapalny może prowadzić nawet do niepłodności.
Ból brzucha u dziecka
Bóle brzucha u dzieci zdarzają się bardzo często, jednak rodziców powinny zaniepokoić następujące sygnały:
- ból brzucha budzący dziecko w nocy
- ból promieniujący do pleców albo kończyn dolnych
- biegunka z domieszką krwi lub śluzu
- zmniejszenie masy ciała dziecka lub waga bez zmian od dłuższego czasu
- choroby przewodu pokarmowego w rodzinie
- objawy ogólne towarzyszące bólom brzucha, m.in.: wysoka gorączka, bóle stawów i głowy
Ból brzucha – kiedy natychmiast do lekarza?
Najlepiej nie zwlekać, gdy:
- pojawią się objawy odwodnienia (mocz ciemny i w niewielkich ilościach, uczucie niepokoju, spadek ciśnienia i tętna, skóra sucha i zwiotczała (po ściśnięciu palcami, nie wraca do stanu normalnego)
- wymioty są obfite albo nie słabną przez 5-6 godzin
- biegunka trwa dłużej niż 3 dni
- gorączka przekracza 39 st. C. lub utrzymuje się ponad trzy doby
- w stolcu widać krew
- silny lub nieprzemijający ból brzucha w ciąży
Uwaga! Zdarza się, że taki ból brzucha również to objaw stresu. Gdy badania lekarskie nie potwierdzą choroby, warto pomyśleć o technikach, które pomogą walczyć ze stresem.
Dowiedz się więcej o chorobach przebiegających z bólem brzucha.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
