Bóle głowy ze względu na przyczynę, dzielimy na objawowe, czyli takie, które stanowią objaw choroby – np. guzy mózgu, zapalenie zatok, gorączka, nadciśnienie, jaskra, wady wzroku oraz bóle samoistne, bez uchwytnej przyczyny, a więc m.in. popularna migrena.
To zwykle „kobiecy” ból głowy, co nie znaczy, że mężczyźni nie cierpią z jej powodu. Spośród wszystkich bólów głowy, migrena jest na pierwszym miejscu pod względem występowania. Jej istotą są napady bólu jednostronnego, o charakterze tętniącym i różnym nasileniu. Towarzyszy im przeczulica zmysłowa, jak np. nadwrażliwość na dotyk, dźwięki, zapachy, światło i temperaturę. Często do bólu również dołączają się dolegliwości ze strony układu pokarmowego – nudności i wymioty. Napad migreny może trwać od kilku, do kilkudziesięciu godzin i wyłącza chorego z życia. Bóle te statystycznie najczęściej pojawiają się w godzinach porannych.
Dolegliwości migrenowe przebiegają w kilku fazach:
- prodromalna, w której występują objawy zapowiadające napad bólowy, a są to np. huśtawka nastroju, senność, bóle mięśni, znużenie;
- aura, czyli np. w migrenie ocznej, widzenie „mroczka migocącego” przez kilka minut, do pół godziny;
- ból głowy, jednostronny, pulsujący, zlokalizowany w okolicy czołowej lub potylicznej, któremu towarzyszą nudności i wymioty, nadwrażliwość zmysłowa, przyspieszenie akcji serca;
- ustępowanie bólu – po lekach lub po wymiotach, odpoczynku sennym (gdy leki nie zostały dostarczone)
- faza końcowa, trwająca nawet pół dnia, a charakteryzuje się zmęczeniem, miernie nasilonym bólem głowy i innymi specyficznymi dla osoby dolegliwościami.
Leczenie napadów migrenowych jest dużo łatwiejsze niż profilaktyka ich występowania. Jednak nie jest to prosta sprawa, ale indywidualnie zależna. Zwykle podawane są leki przeciwbólowe i w razie potrzeby przeciwwymiotne. Dodatkowo warto zadbać o spokojne otoczenie, a więc dostosować atmosferę otoczenia do stanu osoby przechodzącej napad. Może być konieczne zgaszenie światła, odpoczynek w łóżku, cisza, a także zapewnienie dostępu świeżego powietrza. W zależności od tego czy ból ma charakter naczyniowy, czy napięciowy, stosujemy odpowiednio zimno lub ciepło np. w postaci okładu.
Sztuka zapobiegania migrenie jest bardzo trudna, ale przy pomocy lekarza i rzetelności pacjenta, możliwa do zrealizowania. Polega na eliminowaniu z życia czynników mogących wyzwalać napad, stosowaniu medykamentów zleconych przez lekarza, leczeniu dodatkowych chorób, na które cierpimy. W porozumieniu z lekarzem, można stosować jeszcze niefarmakologiczne sposoby – np. relaksacja, masaż, akupunktura, akupresura, ziołolecznictwo (krople z jemioły, herbata z pierwiosnka, nalewka ze złocienia maruny).
Klasterowy ból głowy (dawny ból głowy Hortona)
Ten rodzaj bólu z kolei jest typowo „męski”. Jednak występuje stosunkowo rzadko. Polega na występowaniu kilku napadów dziennie, w przeciągu kilku dni. Trwa parę minut, do kilku godzin. Atak manifestuje się silnym, dezorientującym, a nawet potwornym bólem, który lokalizuje się po jednej stronie głowy, w okolicy oczodołu. Ma on charakter kłujący, świdrujący, palący lub żrący i może promieniować do ramienia, karku i szczęki. Towarzyszy mu opadanie powieki, zwężenie źrenicy, zaczerwienienie twarzy, zroszenie czoła potem, łzawienie z oka i wrażenie zatkanego nosa. Napady występują głównie nocą, wybudzając ze snu. Ból wyzwala także u chorego agresję i pobudzenie psychoruchowe. W leczeniu wykorzystuje się sterydy.
Napięciowy ból głowy
Jest to ból występujący m.in. przy silnych emocjach, stresie, długotrwałym płaczu i stanach wzmożonego napięcia mięśni czaszki. Jest częsty prawie tak jak migrena. Charakteryzuje się mało nasilonymi, tępymi bólami, które obejmują całą głowę – coś w rodzaju „zaciskającej się obręczy wokół głowy”. Ten rodzaj dolegliwości raczej nie utrudnia życia.
Śródsenny ból głowy
Pojawia się podczas snu, wybudzając daną osobę. Uważa się że ten rodzaj bólu występuje u ludzi starszych. Leczy się je niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi, np. indometacyną lub flunaryzyną.
Kręgowopochodny ból głowy
Występuje w takiej sytuacji jak zwyrodnienia kręgosłupa w odcinku szyjnym, jednak jest to kwestia sporna, ponieważ u osób ze zwyrodnieniami tej części kręgosłupa niekoniecznie pojawiają się bóle głowy. Ból taki dominuje wśród kobiet, po 50. roku życia a umiejscawia się w karku i potylicy.
Koitalne bóle głowy
Inaczej zwane pierwotnymi bólami głowy, związanymi z aktywnością płciową. Są to bóle: przedorgazmowy (tępy, przy pobudzeniu seksualnym) i orgazmowy (silny, przed lub po orgazmie). Może się on pojawić po stosowaniu popularnej Viagry. Silnego bólu podczas stosunku płciowego nie wolno lekceważyć, ponieważ wysiłek do którego wówczas dochodzi, może stać się przyczyną... krwotoku podpajęczynówkowego. Jednak nie wpadajmy w panikę – jest to bardzo rzadki przypadek.
Katarzyna Ziaja
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
