Spytaj o to swojego lekarza od czasu do czasu. Warto! I przy okazji zrób sobie kilka podstawowych badań. Dzięki temu będziesz nie tylko zdrowsza. Utrzymasz energię na poziomie maks (nawet zimą). Zyska też Twoja uroda.
RAZ NA PÓŁ ROKU
Uśmiechnij się do dentysty
Bakterie pojawiające się w nieleczonych ubytkach mogą uszkodzić np. mięsień sercowy. Regularnie oczyszczaj też zęby z kamienia. Unikniesz paradontozy.
Zmierz ciśnienie
...gdy masz nadwagę lub w Twojej rodzinie są osoby chorujące na nadciśnienie. Idealne to 110–130/70–80. Jeśli Twoje trzyma się na takim poziomie non stop, badanie to przerzuć do kategorii: raz w roku.
RAZ NA ROK
Standard, czyli badania ogólne
Podstawowe badania krwi (OB i morfologia) oraz analiza moczu. Pokazują na bieżąco, czy w organizmie coś jest
nie tak (np. infekcje). Jeśli palisz papierosy, zrób sobie też prześwietlenie klatki piersiowej (RTG lub EKG) po to, aby sprawdzić, czy Twoje płuca i serce funkcjonują prawidłowo.
Wypocznij!
Notoryczne zmęczenie może być obja-wem braku żelaza. Badanie jego poziomu wykryje anemię. A pomogą Ci leki.
Miej oko na okulistę
Nasz wzrok zmienia się z wiekiem oraz pod wpływem różnych czynników zewnętrznych (nawet diety). Warto
więc badać go regularnie. Jeśli cierpisz na cukrzycę, nadciśnienie, reumatoidalne zapalenie stawów czy podwyższony cholesterol, rób to częściej – raz na pół roku. W tych chorobach dochodzi do uszkodzenia naczyń w organizmie,
w tym oczu. Wykryje je badanie dna oka.
Zeskanuj skórę
Dotyczy to zwłaszcza dziewczyn ze skórą obsypaną znamionami i piegami. Warto jednak robić takie badanie standardowo, bo możesz po prostu nie widzieć jakiegoś pieprzyka,
który pojawił Ci się np. na plecach. Dermatolog obejrzy znamiona pod dermatoskopem
– pozwoli on wykryć nawet najmniejsze podejrzane zmiany (rozmiaru, koloru, kształtu).
W Australii, kolebce czerniaka, dzięki takim badaniom liczba chorych (całkowicie wyleczonych) wzrosła aż do 90 proc. (u nas to 40 proc.). Im wcześniej wykryta zmiana, tym większe – niemal 100-procentowe – szanse na sukces.
Oglądaj piersi
Sama – zawsze po miesiączce. Raz na rok wybierz się na badanie palpacyjne (do internisty) i USG (ginekolog). Mammografia obowiązkowo po czterdziestce.
Nie bój się ginekologa
I odwiedź go koniecznie, jeżeli skończyłaś 18 lat lub rozpoczęłaś współżycie seksualne. Jeśli nie masz żadnych dolegliwości (ani wątpliwoś-ci), wystarczy pojawiać się u niego raz w roku. Wtedy też warto robić cytologię – lekarz pobiera i oddaje do badania mikroskopowego komórki nabłonkowe, które pokrywają błonę śluzową pochwy (pobranie trwa chwilę, nie jest bolesne). Służy to profilaktyce i wykrywaniu stanów przednowotworowych szyjki macicy. Pamiętaj też, że istnieje już pierwsza szczepionka zapobiegająca rakowi szyjki macicy (Silgard). Częściej (raz na trzy miesiące) odwiedzaj ginekologa, gdy stosujesz środki antykoncepcyjne. Wtedy też powinnaś okresowo badać ciśnienie krwi.
Zmierz się!
Zwłaszcza gdy masz tendencję do tycia. Najlepiej mierzyć zawartość tkanki tłuszczowej (idealna to 18–25 proc.) – popularny wskaźnik BMI ukazuje tylko proporcje wagi do wzrostu, a nie tłuszczyk. Zacznij ćwiczyć, a szybko zobaczysz poprawę.
RAZ NA TRZY LATA
Uprzedź słodkie objawy
Uwaga czekoladoholicy i nie tylko! Badanie poziomu cukru we krwi warto wprowadzić do swojego kalendarza, zwłaszcza gdy cierpisz na nadwagę, masz niski poziom frakcji HDL (tzw. dobrego) cholesterolu lub ktoś z Twojej rodziny cierpi
na cukrzycę. Nieleczona bywa bardzo groźna – zwiększa ryzyko zawału serca i mózgu. A, niestety, w momencie ujawnienia się jej objawów (częstomocz, nadmierne pragnienie, senność, nadmierny apetyt i zaburzenia widzenia) w naczyniach krwionośnych i otaczających je nerwach istnieją już często nieodwracalne patologiczne zmiany.
Gdy nocą zaszalałaś
Zbadaj krew. 66 proc. chorób przenoszonych drogą płciową występuje przed 25. rokiem życia. W większości są to choroby wyleczalne. Zwróć uwagę na wszelkie niepokojące objawy.
RAZ NA PIĘĆ LAT
Zbadaj cholesterol
Jego całkowity poziom powinien wynosić maksymalnie 200 mg/dl, w tym dobry (HDL) co najmniej 45, a zły (LDL) nie więcej niż
130 mg/dl. Jego podwyższony poziom to większe ryzyko zachorowania na choroby układu sercowo-naczyniowego. Co pomoże? Dieta niskotłuszczowa, ruch, w ostateczności leki.
ZAWSZE GDY SIĘ NIEPOKOISZ
- Kiedy podejrzewasz, że jesteś w ciąży
Od razu wybierz się do ginekologa. Po potwierdzeniu ciąży (testy domowe nie zawsze dają prawdziwy wynik) zrobi on dokładny wywiad dotyczący wszelkich przebytych przez Ciebie chorób oraz tych, które pojawiały się w rodzinie. Czeka Cię masa badań, m.in. cytologia, pobranie krwi (na określenie grupy krwi u Ciebie i ojca dziecka, aby wykluczyć konflikt serologiczny), morfologia, badanie krwi w kierunku nosicielstwa wirusów (wirusowego zapalenia wątroby, HIV, różyczki i toksoplazmozy). Jeśli wszystko jest OK, następne wizyty u ginekologa będą odbywać się raz na miesiąc w ciągu pierwszych sześciu miesięcy ciąży, w siódmym i ósmym raz na dwa tygodnie, a w ostatnim co tydzień. W zależności od Twojego stanu zdrowia i wieku lekarz może zlecić inne dodatkowe testy w czasie ciąży.
- Gdy odchudzasz się na maksa
Poddaj się badaniu gęstości kości, które pokaże, czy nie jesteś zagrożona wczesną osteoporozą (osłabieniem struktury kości). W grupie podwyższonego ryzyka znajdują się m.in. anorektyczki, bulimiczki, astmatyczki leczone sterydami, dziewczyny przyjmujące leki przeciwdrgawkowe, sportsmenki oraz te, których zawartość tkanki tłuszczowej jest mniejsza niż 18 proc. Osteoporozę leczy się terapią hormonalną, suplementami wzbogaconymi w wapń i odpowiednimi ćwiczeniami. Super efekty daje taniec!
Idealny poziom glukozy we krwi u młodych osób wynosi 80–90 mg/dl. Niepokojące są wyniki powyżej 115 mg/dl.
Tekst: Hanna Halek
Konsultacja: dr Barbara Jerschina
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!