Na czym polega transfuzja krwi?
Transfuzja jest zabiegiem polegającym na podaniu przez wejście dożylne pełnej krwi lub jej składników. Ma na celu uzupełnienie brakujących składników i wyrównanie braków. W przypadku transfuzji niezbędne jest przeprowadzenie badań krwi dawcy i biorcy odnośnie grupy krwi. Oprócz zgodności w grupie głównej układu AB0 należy, także ocenić zgodność czynnika Rh. Osoba z grupą krwi 0 jest uniwersalnym dawcą posiada ona przeciwciała anty-A i anty-B. Osoba z grupą krwi AB jest uniwersalnym biorcą – w jej krwi nie ma przeciwciał. Grupa A posiada antygeny A i przeciwciała anty-B. Grupa B posiada antygeny B i przeciwciała anty-A
Czy transfuzja krwi jest bezpieczna?
Mimo, że transfuzja to w wielu przypadkach zabieg ratujący życie, to wciąż zadawane jest pytanie, czy jest to bezpieczne przede wszystkim dla biorcy. Z uwagi na to że dawcami krwi są ochotnicy wciąż stawiane jest pytanie, czy krew jest odpowiednio badana pod względem przenoszenia różnego rodzaju drobnoustrojów. Otóż pod tym względem zakażenia po transfuzji zdarzają się rzadko. Częściej zdarzają się pomyłki związane ze złym doborem grupowym krwi. Mimo, iż ryzyko przeniesienia zakażenia jest minimalne, to jednak istnieje.
Jakich drobnoustrojów obawiamy się najbardziej?
Do najważniejszych zakażeń należą: infekcyjne zapalenia wątroby typu B (HBV), zapalenie wątroby typu C oraz HIV. Ryzyko zakażenia zapaleniem wątroby przy transfuzji jest bardzo niewielkie - około 1/ 900 tysięcy osób, którym przeprowadzono transfuzję w przypadku HBV typu B. W wypadku zapalenia wątroby C mniejsze niż 1 na 30 milionów. Ryzyko zakażenia HIV w wyniku transfuzji krwi jest mniejsze niż 1 na kilka milionów. Natomiast nie wiadomo, jakie jest ryzyko przekazania chorób pionowych np. Creutzfeldta-Jakoba (CJD) przez przetaczaną krew. Sama procedura oddania krwi i transfuzji ma szereg zabezpieczeń, ich celem jest redukcja ryzyka.
Istnieje pewne ryzyko przeniesienia innych mniej groźnych wirusów takich jak EBV (wirus mononukleozy zakaźnej) oraz CMV (wirus cytomegalii). Należy podkreślić, że wirusami tymi zainfekowne jest ponad 90 % społeczeństwa. Znajdują się prawie w każdym z nas w postaci utajonej. Zakażenie CMV lub EBV często jest bezobjawowe lub przebiega tylko pod postacią przewlekłego zmęczenia. Dla człowieka ze sprawnym układem odpornościowym, wirusy te nie stanowią zagrożenia. Inną chorobą, która była niegdyś przenoszona drogą krwionośną to kiła. Obecnie jest to problem historyczny, było to potencjalne źródło zakażenia niejednego człowieka. A samo zakażenie wynikać mogło z niewłaściwych warunków przechowywania krwi.
Groźne w tropikach
Z rzadkich chorób należy również wspomnieć o malarii i chorobie Chagasa. Są to choroby z rejonów tropikalnych nie spotykanych w naszym klimacie. Jednak obecnie, w erze podróży w najbardziej odległe krańce ziemi, te choroby zdarzają się sporadycznie również w Polsce. Przyczyną obu chorób są pasożyty – malarię powoduje zarodziec malarii. Malaria jest znana z tego, ze przenosi ją komar. Jednak istnieje prawdopodobieństwo zarażenia się malarią poprzez krew „bogatą” w zarodźce malarii. Choroba Chagasa, trypanosomoza amerykańska jest tropikalną pasożytniczą choroba człowieka i zwierząt, spotykana w obydwu Amerykach, szczególnie w krajach Ameryki Południowej. Patogenem wywołującym chorobę Chagasa jest świdrowiec Trypanosoma cruzi, przenoszony na ludzi i zwierzęta przez krwiopijne pluskwiaki, ale również przez transfuzje.
Szczegółowy wywiad i badania
Obecnie, aby oddać krew należy najpierw wypełnić szczegółową ankietę dotyczącą stanu zdrowia, wykonywanego zawodu, odbytych podróży, wizyt w szpitalu i u stomatologa. Następnie potencjalny dawca oddaje próbkę krwi na podstawowe badania oraz musi przejść rozmowę z lekarzem. Gdy zostaje dopuszczony do oddania krwi, jego krew przechodzi szereg testów na wymienione powyżej choroby.
Podsumowując: transfuzje są bezpieczne w obecnych czasach i nie stanowią zagrożenia zakażeniami.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
