Wielu osobom słowo przekwitanie jasno kojarzy się z menopauzą. Jest jednak udowodnione, że to co dzieje się w ciele kobiety w okresie okołomenopauzalnym zdecydowanie różni się od stanu który możemy nazwać stricte menopauzą. Czy to oznacza, że popełniamy duży błąd używając wymiennie obu terminów? W odpowiedzi na to pytanie warto przyjrzeć się bliżej zmianom u kobiet tym okresie życia.
Co przekwitanie ma wspólnego z bliźniętami?
Zacznijmy od tego, że menopauza oznacza całkowite zaprzestanie miesiączkowania. Jednak już w piątej dekadzie życia znacznie zmniejszają się zdolności rozrodcze kobiet. Zwykle na kilka lat przed menopauzą (najczęściej cztery) występuje okres okołomenopauzalny, który to oznacza przekwitanie. Charakteryzują go nieregularne, często skrócone cykle bez fazy lutealnej.
Jak więc wytłumaczyć nierzadko mnogie ciąże u kobiet w tym wieku czy zwiększone ryzyko raka piersi? Wydaje się, że wszystkiemu winna jest jeden czynnik, który pociąga za sobą ciąg dalszych zmian. Jest nim inhibina B, która w okresie przekwitania przestaje wystarczająco hamować wydzielanie hormonów płciowych. Wbrew obiegowemu pojęciu wzrasta więc, a nie obniża się poziom FSH, a w dalszej kolejności estrogenów - głównych hormonów płciowych kobiet. Przysadkowy hormon FSH jest odpowiedzialny za pobudzanie pęcherzyków jajnikowych. Zatem jego podwyższony poziom podczas okresu przekwitania może być powodem rekrutacji więcej niż jednego z nich, co zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia ciąż mnogich.
Za niekorzystne dla zdrowia i samopoczucia kobiety zjawiska odpowiedzialna jest niewłaściwa sekrecja estrogenów. To właśnie na kilka lat przed menopauzą mogę wystąpić już wahania nastrojów, rozdrażnienie, czy podatność na stres. U kobiet w tym okresie występują często zwiększone krwawienia miesiączkowe i uderzenia gorąca - wynikające z zaburzeń naczynioruchowych. Należy zwrócić uwagę, że przekwitanie wiąże się również z podwyższonym ryzykiem estrogenozależnego raka piersi. Dlatego regularne badania własnych piersi są niezwykle ważne szczególnie w okresie okołomenopauzalnym.
Czytaj także: Zaburzenia miesiączkowania objawem zbliżającej się menopauzy?
Dlaczego otyłym kobietom jest łatwiej przejść menopauzę?
Ostatnia miesiączka występuje zazwyczaj w wieku 50 lat. Potem kobieta wchodzi w okres menopauzy, który właściwie powinien być nazywany „okresem po menopauzie”. W odróżnieniu od przekwitania, w jajnikach nie ma już pęcherzyków jajnikowych, co pociąga za sobą spadek wydzielania hormonów płciowych. Są one jednak nadal w niewielkiej ilości produkowane przy udziale nadnerczy, jak i zrębu jajnika. Pierwszeństwo nad estrogenem obejmuje inny hormon - estron. Powoduje to szereg zmian dotyczących całego organizmu.
U kobiet w tym okresie maleje masa sutków, a nabłonek pochwy traci zdolności wydzielnicze i staje się cienki. Ze względu na duży udział tkanki tłuszczowej w procesach hormonalnych kobiety otyłe mniej drastycznie przechodzą wszystkie te zjawiska w okresie pomenopauzalnym. Zmiany hormonalne mogą być również przyczyną pojawienia się męskiego typu owłosienia.
Rak piersi jest szczególnym zagrożeniem w okresie przekwitania, natomiast po menopauzie kobiet szczególnie narażone są na osteoporozę i chorobę wieńcową serca. Resorpcja kości szczególnie nasilona jest przez pierwsze pięć lat po menopauzie. Estrogen naturalnie działa naczyniorozszerzająco i przeciwmiażdżycowo. Jego zmniejszona sekrecja jest więc przyczyną zwiększonego ryzyka choroby wieńcowej.
Skutecznym rozwiązaniem wydaje się stosowanie zastępczej terapii hormonalnej u kobiet. Musi być ona dostosowana jednak do indywidualnych cech organizmu kobiety.
Łatwo możemy dostrzec różnice w przekwitaniu, a tym co powinniśmy nazywać menopauzą. Wydaje się, że problemy i zagrożenia dla kobiet w obu tych okresach znacznie różnią się od siebie o czym nie możemy zapominać.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!