Człowiek nie jest w stanie wytworzyć sobie wszystkich tych witamin, dlatego muszą być dostarczone z zewnątrz, najlepiej z pożywieniem. Witaminy A, D, E, K są rozpuszczalne w tłuszczach, a pozostałe w wodzie. Określono dla nich normy dziennego spożycia i zbadano właściwości. Niektóre z nich to skuteczne przeciwutleniacze, inne zapobiegają niedokrwistości, chorobom nerwowym, patologiom kości i wzmacniają odporność. Dzięki nim metabolizm składników pokarmowych przebiega prawidłowo. Istotną rolę we wchłanianiu i działaniu witamin odgrywają też minerały.
Witamina A
To jedna z witamin o działaniu przeciwutleniającym, ale niestety łatwo ją przedawkować co uszkadza wątrobę i może stać się przyczyną bólów głowy. Źródłem witaminy A są głównie produkty zwierzęce. Korzystniej jest przyjmować beta-karoten, czyli prowitaminę witaminy A. Znajdziemy go w zielonych, pomarańczowych, żółtych warzywach i owocach. Witamina ta poprawia stan skóry, paznokci i włosów, pozytywnie wpływa na błony śluzowe. Znana jest także ze swojego działania ochronnego na wzrok, zapobiegając m.in. kurzej ślepocie. Pierwiastki, takie jak cynk, wapń i fosfor – usprawniają przemiany witaminy A w organizmie.
Witaminy z grupy B
B1 – to „witamina nastroju”, wspomaga pracę mięśni i układu nerwowego, a także wchłanianie węglowodanów. Niedobór jej stwarza ryzyko choroby beri-beri. Znajdziemy ją w drożdżach piwnych, zbożach, kaszach i warzywach.
B2 – dzięki niej minimalizują się patologiczne zmiany w obrębie ust, jamy ustnej, języka i skóry. Jej źródła to podroby, nabiał i zielone liście warzyw.
B6 – poprawia wchłanianie witaminy B12 oraz dobrze wpływa na mięśnie i nerwy (zapobiega kurczom mięśni). Łagodzi też wymioty. Witaminę tą uzupełnimy spożywając podroby, soję, produkty zbożowe, orzechy i drożdże.
B12 – zapobiega niedokrwistości biorąc udział w tworzeniu się erytrocytów – krwinek czerwonych. Występuje w podrobach, nabiale i wołowinie.
PP – poprawia pracę jelit, reguluje gospodarkę lipidową i pomaga utrzymać zdrowy wygląd skóry. Jej źródłami są podroby, nabiał, awokado, kiełki pszenicy.
Kwas foliowy – zapobiega wadom wrodzonym u dzieci i niedokrwistości, a także usprawnia laktację. Kwas foliowy znajdziemy w zielonych liściastych warzywach, podrobach, nabiale, drożdżach, awokado i dyni.
Witamina C
Poprawia odporność organizmu. Przyspiesza gojenie się ran na skórze i błonach śluzowych. Jest to także przeciwutleniacz, którego często nieświadomie unicestwiamy, poddając owoce i warzywa gotowaniu. Zakwasza mocz, dzięki czemu zapobiega infekcjom układu moczowo-płciowego. Niedobór witaminy C powoduje chorobę, znaną jako szkorbut.
Witamina D
To witamina zwykle kojarzona z wapniem, ponieważ reguluje jego gospodarkę. Zapobiega chorobom kości, takim jak krzywica i osteoporoza. Jesteśmy w stanie sami ją sobie wyprodukować w skórze, pod wpływem promieni UV. Niestety w miastach obecność dymu z fabryk i spalin samochodowych, często pochłania te promienie, więc samowytwarzanie może być upośledzone. Ponadto witaminę D możemy znaleźć w rybach, tranie, wątrobie i nabiale.
Witamina E
To znana nam dobrze „witamina młodości”, kolejny przeciwutleniacz. Spowalnia starzenie i pozytywnie wpływa na płodność. Przyspiesza też regenerację skóry. Witamina E występuje w zielonych warzywach, soi, orzechach i zbożu.
Witamina K
Jest witaminą, którą najprościej skojarzyć z krwią i krzepliwością. Wpływa bowiem na wytwarzanie czynnika krzepnięcia – protrombiny. Zapobiega zatem krwawieniom i krwotokom. Źródłem tej witaminy są zielone liściaste warzywa, lucerna i tran.
Katarzyna Ziaja
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
