Migrena występuje najczęściej u ludzi w okresie ich największej aktywności zawodowej, która zwykle potęguje ból migrenowy. Blisko 25% kobiet i 9% mężczyzn doświadcza migren. Jednak mimo tak znacznego rozpowszechnienia, migrena bardzo rzadko jest rozpoznawana i leczona.
Migrena to jednostronny ból głowy, zwykle umiejscowiony jest za gałką oczną, w czole i skroni. Towarzyszą mu nudności, wymioty, zaburzenia w widzeniu, nadwrażliwość na dźwięk i zapach. Napad zazwyczaj trwa od kilku do kilkudziesięciu godzin, na ogół nawraca w nieregularnych odstępach czasu. Przyczyna tej dolegliwości jest do końca nieznana, ale wydaje się, że jest ona m.in. uwarunkowana genetycznie.
- Migrena z aurą; aura jest to tzw. okres ostrzegawczy, który trwa od kilku do kilkudziesięciu minut, cechą charakterystyczną są objawy zwiastunowe: zmęczenie, utrata apetytu, zmniejszenie koncentracji uwagi, wahania nastroju, zwiększona potliwość, wzrost temperatury ciała i drażliwość. Jednak najczęstszymi symptomami aury są zaburzenia wzroku (połowiczne niedowidzenie z obniżeniem ostrości wzroku, a nawet całkowitym chwilowym oślepnięciem, mroczki, zygzaki i błyski przed oczami, migotanie obrazu, ubytki pola widzenia), zaburzenia czucia, (niedoczulica i niedowład połowiczny, parestezje - mrowienie i drętwienie kończyn), fono i fotofobia (nadwrażliwość na dźwięki i światło).
- Migrena bez aury,
- Migrena skojarzona,
- Migrena połowiczo-poraźna; ten rodzaj migreny objawia się niedowładem połowiczym, który może się utrzymywać po ustąpieniu bólu głowy, często występuje afazja i zmącenie świadomości. Objawy zwykle trwają krócej niż 1 godzinę.
- Migrena okoporaźna; charakteryzuje się bólami głowy skojarzonymi z częściowym lub całkowitym porażeniem mięśni okołoruchowych, co prowadzi do opadnięcia powieki i upośledzenia gałek ocznych - powodującego podwójne widzenie.
- Migrena podstawna; w tym typie objawy kliniczne obejmują silny ból głowy i napadowe neurologiczne objawy ubytkowe i występują zwykle tylko w trakcie trwania bólu (6-8 godzin). Ten rodzaj występuje zwykle u nastolatek i kobiet między 20 a 30 rokiem życia
- Brak lub nadmiar snu,
- Artykuły spożywcze zawierające tyraminę i fenyloetyloaminę,
- Leki rozszerzające naczynia krwionośne i leki przeciwzapalne,
- Intensywne zapachy,
- Wysiłek fizyczny i niektóre ćwiczenia (kręcenie głową, skłony),
- Ekspozycja na światło,
- Zaburzenia hormonalne u kobiet,
- Brak jedzenia – powoduje spadek glukozy we krwi,
- Różnego rodzaju lęki,
- Stres,
- Zmęczenie,
- Zmiany ciśnienia atmosferycznego i pogody,
- Doustne środki antykoncepcyjne,
- Nadużywanie alkoholu.
W warunkach pomocy doraźnej najwygodniejszą metodą postępowania jest podanie narkotycznego leku przeciwbólowego, jednak ze względu na potencjalne możliwości nadużyć nie powinno się stosować narkotycznych leków przeciwbólowych jako leków pierwszego rzutu, zwłaszcza u tych chorych, u których często występują napady migreny.
Z reguły celem doraźnego postępowania jest zniesienie ostrego bólu, a następnie zapewnienie choremu odpowiedniej opieki ambulatoryjnej.
Wytyczne postępowania w doraźnym leczeniu bólów głowy
- niezwłoczne umieszczenie chorego w cichym, zaciemnionym pomieszczeniu,
- ustabilizowanie stanu chorego przy użyciu tlenu, płynów podanych dożylnie, w razie potrzeby monitorowanie,
- ustalenie rozpoznania
- zebranie wywiadu,
- prowadzenie standardowych badań neurologicznych,
- przeprowadzenie badania fizykalnego z badaniem dna oka, karku, gardła i nosa,
- w razie potrzeby wykonanie badań diagnostycznych,
- wykluczenie organicznych przyczyn bólów głowy,
- rozpoczęcie leczenia przerywającego napad,
- złagodzenie ostrego bólu,
- kontynuacja leczenia w warunkach ambulatoryjnych.
- leki profilaktyczne zażywane codziennie, aby zapobiec dolegliwościom,
- leki przerywające napad, przyjmowane po wystąpieniu pierwszych objawów,
- leki powodujące ustąpienie objawów, stosowane w silnych bólach najczęściej w postaci zastrzyków.
J. Razmus
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
