Bóle kręgosłupa w odcinku lędźwiowym są zespołem objawów o różnej przyczynie. Dlatego w różnicowaniu tej jednostki chorobowej należy brać pod uwagę:
- Dyskopatie,
- Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa,
- Zespoły bólowe na tle wad rozwojowych kręgosłupa,
- Zmiany pourazowe,
- Różne procesy chorobowe struktur kostnych,
- Zmiany chorobowe układu nerwowego,
- Zespoły bólowe czynnościowe, psychogenne.
Czynniki usposabiające do występowania bólów krzyża:
- Nadmierne i długotrwałe przeciążenie kręgosłupa wynikające z nadwagi, nieprawidłowej pozycji przy siedzeniu lub leżeniu, długotrwałej jeździe samochodem, nieprawidłowego podnoszenia przedmiotów,
- Bierność ruchowa - „fotelowy tryb życia”,
- Starzenie się organizmu - „zużycie tkankowe”’
- Urazy okolicy lędźwiowej.
Skuteczność leczenia bólów krzyża zależy od precyzyjnej diagnozy, polegającej na stwierdzeniu, która struktura wywołuje ból, jak również na właściwym rozpoznaniu rodzaju zaburzenia. Leczenie bólów kręgosłupa jest trudne i musi być kompleksowe. Kompleksowość postępowania leczniczego wynika z istoty choroby i powikłań, jakie jej towarzyszą. Zdecydowana większość przypadków dolegliwości bólowych kręgosłupa kwalifikuje się do właściwego postępowania zachowawczego.
Leczenie zachowawcze
Leczenie zachowawcze polega na:
- Właściwym ułożeniu spoczynkowym,
- Stosowaniu leków przeciwzapalnych (zwykle NLPZ) i przeciwbólowych, leków rozluźniających układ mięśniowy (np. Mydocalm), czasami preparatów uspokajających,
- Po wyciszeniu ostrych objawów bólowych stosowanie fizykoterapii (z użyciem przedmiotów dostarczających energii cieplnej, prądów interferencyjnych, pola magnetycznego, ultradźwięków),
- Stosowaniu właściwej kinezyterapii; gimnastyka lecznicza - leczenie ruchem,
- Nauce ćwiczeń,
- Nauce poprawnego wykonywania czynności dnia codziennego zarówno w pracy jak i w domu.
Jednym z elementów prawidłowej kinezyterapii jest prawidłowy dobór właściwych pozycji wyjściowych ćwiczeń. Ogólne zabiegi ruchowe realizowane są w pozycji odpowiedniego leżenia na plecach, leżenia na boku lub klęku podpartego. Poza tym wykonywane ćwiczenia nie mogą wywoływać bólu a ich intensywność powinna być dostosowana do wydolności ćwiczącego. Ćwiczenia należy wykonywać spokojnie w równym tempie, zachowując rytmiczny, równomierny oddech. Czas wykonywania ćwiczeń wynosi około 20 minut, każde ćwiczenie należy powtórzyć 10 razy.
Profilaktyka dolegliwości i dysfunkcji kręgosłupa
Należy zwracać uwagę na utrzymanie prawidłowej postawy w czasie pracy i wypoczynku. Jednym z istotnych działań jest kontrolowanie postawy oraz ułożenia kręgosłupa w czasie ruchów w sposób pozwalający mu omijanie dyskomfortu spowodowanego bólem i wykonywanie ruchów w maksymalnie prawidłowym zakresie.
Podstawowe elementy gimnastyki leczniczej i profilaktycznej:
- Przeciąganie się,
- Nadmierny wyprost pleców realizowany co kilka godzin,
- Napinanie mięśni brzucha,
- Wykonywanie ruchów kolistych tułowiem,
- Unoszenie obu rąk do góry, wykonanie kilku przysiadów z zachowaniem właściwych krzywizn kręgosłupa,
- Stawanie przy ścianie tyłem, przylegając do niej piętami, pośladkami, plecami i głową.
J. Ramoss
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!