Profilaktyka przejściowa
Obejmuje postępowanie mające na celu szybkie zahamowanie ataków bólu przy pomocy leków, które nie powinny być stosowane długotrwale: kortykosteroidów, ergotaminy oraz dwuhydroergotaminy. Profilaktyka ta następnie przechodzi płynnie w profilaktykę zachowawczą.
Kortykosteroidy
Leki z tej grupy są przede wszystkim stosowane w epizodycznych postaciach klasterowego bólu głowy, na początku choroby. Podaje się krótkie serie, najczęściej prednizonu w jednorazowej dawce w godzinach porannych, a następnie redukuję się ją w ciągu 2-3 tygodni.
Zazwyczaj chory odczuwa ulgę do momentu osiągnięcia najniższych dawek leku. Serie takie nie powinny być zbyt często powtarzane ze względu na występowanie działań niepożądanych – w odpowiednim czasie należy zastosować alternatywną profilaktykę. Prednizon można również stosować uzupełniająco do terapii werapamilem lub litem.
Zobacz też: Jak przerwać atak klasterowego bólu głowy?
Winian ergotaminy
Winian ergotaminy najczęściej jest stosowany, aby zapobiec nocnym atakom bólu, w tym celu stosuje się go tuż przed snem, choć należy się liczyć w takim przypadku, iż napad wystąpi rano. Lek ten należy uważnie dawkować: 1-2 mg dwa razy na dobę, najdłużej 6 tygodni, w przeciwnym razie grozi zatrucie sporyszem. Pacjenci bardzo często się skarżą na nudności oraz obwodowe parestezje.
Dwuhydroergotamina
Jest to lek lepiej tolerowany, zapobiegający bólom głowy, jednak jego stosowanie może trwać jedynie kilka dni powodu możliwości zatrucia.
Profilaktyka zachowawcza
Profilaktyka zachowawcza polega na stosowaniu leków zapobiegawczych w czasie spodziewanego trwania okresu klasterowego. Leki zapobiegawcze podaje się na początku okresu klasterowego łącznie z kortykosteroidami albo pochodnymi ergotaminy, następnie kontynuuje się samodzielne ich podawanie po odstawieniu leków wstępnie hamujących (tzn. profilaktyki przejściowej).
Blokery kanału wapniowego
Werapamil, przedstawiciel tej grupy, jest uważany za lek pierwszego wyboru w terapii zapobiegawczej epizodycznego oraz przewlekłego klasterowego bólu głowy, ponieważ powoduje gwałtowną redukcję częstości i intensywności napadów. Jest dobrze tolerowany i może być bezpiecznie łączony z ergotaminą, sumatryptamem oraz kortykosteroidami.
Lit
Lit jest dosyć skutecznym lekiem w przewlekłej postaci klasterowego bólu głowy, gdy ataki występują codziennie całymi latami. Niestety z powodu licznych działań niepożądanych oraz wąskiego zakresy terapeutycznego jest stosowany rzadko. Do poważniejszych powikłań zalicza się: neurotoksyczność, wole tarczycy oraz objawy podobne do występujących w moczówce prostej. W związku z powyższym podczas terapii litem należy monitorować jego poziom we krwi.
Metysergid
Jest to stosunkowo nowy lek przede wszystkim zwężający naczynia krwionośne, redukuje lub zapobiega klasterowemu bólowi głowy u około 60% pacjentów. Wśród działań niepożądanych warto wymienić: kurcze nóg, nudności i zatrzymanie płynów oraz rzadkie aczkolwiek poważne powikłanie – zwłóknienia pozaotrzewnowe.
W przypadku chorych z lekoopornym, przewlekłym klasterowym bólem głowy stosuje się różnorodne kombinacje leków, np. werapamil z litem.
Zobacz też: Leczenie klasterowych bólów głowy
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
