Nie wszystkie leki dostępne bez recepty są obojętne dla organizmu. Wszystko za sprawą znajdujących się w nich substancji uzależniających: kodeiny, dekstrometorfanu oraz pseudoefedryny, mających działanie podobne do narkotyków. Podczas kuracji lekami zawierającymi wymienione substancje najważniejsze jest, żeby stosować się do zaleceń lekarza i pilnować prawidłowego dawkowania.
Kodeina w syropie
Kodeina to jeden z bardziej niebezpiecznych składników znajdujących się w lekach bez recepty. Najczęściej można go spotkać w składzie syropów na suchy kaszel. Ten związek chemiczny jest pochodną morfiny – należy do tzw. opioidów i ma bardzo silne działanie na układ nerwowy.
Może uzależnić i wprowadzić w stan odurzenia narkotykowego - w przypadku niewłaściwego dawkowania. W lecznictwie stosuje się kodeinę standardowo w lekach przeciwbólowych i przeciwkaszlowych w dawkach do 45 mg na dobę. W wyższym stężeniu kodeina może powodować działania niepożądane, m.in.: apatię, senność, otępienie, zawroty głowy, spowolnienie oddychania, nadmierne uspokojenie, a nawet reakcje alergiczne w postaci mocno swędzącej wysypki.
Kodeina - nie za dużo i nie dla każdego
Przedawkowanie kodeiny może spowodować halucynacje, stany lękowe, ataki paniki czy napady agresji. Zażycie kilkukrotnie wyższej dawki to groźba bardzo poważnego zaburzenia pracy mózgu (np. wpadnięcie w stan pół-snu, w którym dochodzi do krótkotrwałych zaników świadomości i silnej dezorientacji).
Ze względu na silny wpływ na układ nerwowy, leków zawierających kodeinę nie powinny zażywać dzieci, osoby chorujące na astmę (kodeina hamuje ośrodek oddechowy w pniu mózgu, przez co powoduje zmniejszenie częstości oddechu), mające problemy z jelitami, ponieważ spowalnia ich pracę. Dodatkowo niebezpieczne jest łączenie kodeiny z lekami na bezsenność, uspokajającymi oraz alkoholem, gdyż potęguje ich działanie.
Halucynacje po dekstrometorfanie
Dekstrometorfan wykorzystywany jest w leczeniu suchego kaszlu towarzyszącego zapaleniu oskrzeli, zapaleniu gardła i krtani. Nie ma działania przeciwbólowego ani wykrztuśnego, ale tłumi kaszel poprzez podwyższanie progu wrażliwości ośrodka oddechowego w rdzeniu przedłużonym. Skutecznie zwalcza kaszel stosowany w dawkach ok. 90 mg/dobę. Za dawkę odurzającą przyjmuje się 225-1500 mg/dobę.
Przedawkowanie leku prowadzi do wystąpienia silnego działania euforyzującego objawiającego się m.in. halucynacjami, euforią, wrażeniem oderwania się od własnego ciała, zaburzeniami odbierania bodźców, niepamięcią, drgawkami, depresją, zaburzeniami oddechu a niekiedy też rytmu serca.
Leki zawierające dekstrometorfan należy przyjmować z dużą ostrożnością i zgodnie z zaleceniami lekarza lub informacjami z ulotki.
Pobudzająca pochodna amfetaminy - pseudoefedryna
Pseudoefedryna jest pochodną amfetaminy i znajduje się w ogromnej ilości leków bez recepty, które działają na przekrwienie śluzówki nosa, zapalenie zatok, zakażenie górnych dróg oddechowych oraz kaszel.
Najgroźniejszym ubocznym efektem stosowania pseudoefedryny mogą być zaburzenia rytmu serca. Dodatkowo może powodować zatrzymanie moczu u mężczyzn, bóle i zawroty głowy, zaburzenia snu, wysypkę, drżenie mięśni i nudności.
Ze względu na silne działanie pseudoefedryny, leku nie mogą przyjmować dzieci poniżej 2. roku życia, osoby chorujące na serce, cukrzycę oraz nadczynność tarczycy. Bardzo ważne jest, żeby podczas stosowania pseudoefedryny nie pić kawy, ponieważ kawa nasila działanie leku.
Jak zachować bezpieczeństwo?
Leki zawierające wyżej wymienione związki, mogą być bardzo niebezpieczne dla każdego człowieka, jeżeli będą przyjmowane w nieodpowiednich dawkach lub dłużej niż zalecił lekarz.
Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
