Czyżby pytanie w tytule brzmiało trywialnie i nieracjonalnie? Dla każdej osoby raczej tak. Jak to możliwe, że uprawiając seks można zachorować na białaczkę lub chłoniaka? Co ma jedno z drugim wspólnego?
Już na wstępie informujemy, że nie jest to zjawisko częste, a wręcz bardzo rzadkie i ma
związek z infekcją wirusową, przenoszoną drogą płciową i krwiopochodną. Mowa o
zapomnianym już wirusie HTLV, czyli wirusie ludzkiej białaczki z komórek T (Human T-cell
Leukemia Virus). Ryzyko zachorowania wynosi kilka procent.
Fot. Depositphotos
Co to jest wirus HTLV?
Wirus HTLV to retrowirus wywołujący różne schorzenia wśród ludzi. Istnieją dwa typy wirusa:
- HTLV-1, który odpowiedzialny jest za pojawienie się białaczki lub chłoniaka (jest więc onkowirusem, wywołującym nowotwór),
- HTLV-2, niezwiązany z chorobami, uznany za „łagodniejszy”, ale podejrzewany o możliwość wywoływania zaburzeń ze strony układu nerwowego (polineuropatie, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych).
W Polsce wirus HTLV występuje bardzo rzadko. Dotyczy głównie mieszkańców Afryki
Środkowej, krajów egzotycznych np. wyspy Kanaryjskie, Malezja, Brazylia, Papui i Nowej
Gwinei, czy wreszcie Tajwanu, Japonii, Grecji i Portugalii. Trzeba być jednak świadomym
tego, że swobodne podróże i wymiany międzynarodowe, sprzyjają rozprzestrzenianiu się
wirusa, więc tak naprawdę istnieje zagrożenie, ale małe.
Jak można zarazić się wirusem?
Wirus HTLV przenoszony jest przez:
- krew (transfuzje, używanie „brudnego” sprzętu do wstrzyknięć np. igły i strzykawkinarkomanów, stosunki płciowe – ryzyko mniejsze jak w przypadku infekcji HIV, poród),
- mleko matki (infekcja przekazywana z matki na dziecko),nasienie (podczas aktywności seksualnej).
Jakie są objawy infekcji?
Objawy nie są specyficzne. Zwykle pojawia się wysypka, bóle stawów, rozbicie i złe samopoczucie. Dlatego też trudno zdiagnozować chorobę. Ujawniają się także zmiany w morfologii krwi np. niski poziom płytek krwi, niskie krwinki czerwone. We krwi stwierdza się jeszcze obecność przeciwciał anty-HTLV-1, badaną metodą ELISA (test immunoenzymatyczny) – nazwa testu: EQUI HTLV I & II Ab.
Nie wiadomo jak długo wirus się rozwija i po jakim czasie od wniknięcia do organizmu ujawnia się pierwsze symptomy. Prawdopodobnie to proces od kilku do kilkudziesięciu lat.
Czy można leczyć infekcję HTLV i jak jej zapobiec?
Nie da się zwalczyć infekcji wirusowej. Wirus HTLV na zawsze pozostanie w organizmie
człowieka. Można wygrać walkę z nowotworem, ale to nie zabije wirusa. Okazuje się jednak, że dobre efekty leczenia uzyskuje się stosując te same preparaty co w przypadku infekcji HIV.
Nie ma szczepionki przeciw wirusowi HTLV, a wszelka profilaktyka opiera się na tych samych
zasadach jak prewencja HIV:
1. Ścisła współpraca z lekarzem prowadzącym chorego i stosowanie się do jego zaleceń. Regularne badanie krwi.
2. Unikanie przygodnych stosunków seksualnych z nieznanym partnerem, jak również seksu z wieloma partnerami.
3. Unikanie kontaktu z krwią, wydzielinami i wydalinami osoby zakażonej.
4. Nieużywanie szczoteczek do zębów, pumeksów, gąbek, maszynek do golenia i innych przyborów osoby zakażonej.
5. Unikanie wykonywania tatuażów, piercingu, akupunktury i innych naruszających ciągłość skóry zabiegów, zwłaszcza w niepewnych miejscach i np. podczas podróży w egzotyczne kraje (igły i narzędzia muszą być sterylne, jednorazowe, a nie wielokrotnego użytku).
6. Stosowanie mechanicznych metod antykoncepcji np. prezerwatywa, także podczas seksu oralnego i analnego, a najlepiej unikanie tych nietypowych zachowań seksualnych.
7. Stosowanie czystych, jednorazowych igieł, strzykawek i narzędzi medycznych.
8. Leczenie uzależnienia narkotykowego – jeśli współistnieje. Unikanie stosowania środków psychoaktywnych jak alkohol, narkotyki, dopalacze, psychotropy, psychedeliki, które upośledzają postrzeganie świata, rozluźniają bariery, co stwarza warunki zachowaniom ryzykownym jak przygodny seks, czy bójka.
9. Wykwalifikowana opieka położnicza dla ciężarnej i niekarmienie dziecka piersią przez matkę zainfekowaną wirusem.
10. Higiena otoczenia i dezynfekcja środkami wirusobójczymi powierzchni skażonych wydalinami i krwią osób zakażonych.
11. Stosowanie rękawiczek ochronnych, gogli i fartuchów przez personel medyczny podczas wykonywania inwazyjnych procedur np. zastrzyk, punkcja, nacięcie, operacja.
Profilaktyka chorób przenoszonych drogą płciową
HIV i AIDS – podstawowe informacje
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
