Co może niepokoić w wyglądzie węzłów chłonnych?
Przede wszystkim to, że zaczynamy je w ogóle zauważać. Jeżeli organizm funkcjonuje prawidłowo, węzły pracują dyskretnie. W momencie gdy zaczynają być wyczuwalne pod palcami czy wręcz widoczne, konieczna jest natychmiastowa wizyta u lekarza.
Czy powiększenie węzłów oznacza poważną chorobę?
Niekoniecznie, w przypadku węzłów szyjnych mogą je spowodować także zwykłe przeziębienie, bolący ząb, katar, zapalenie gardła czy uszu oraz wszystkie choroby zakaźne. Powiększenie węzłów świadczy o tym, że system odporności został zmuszony do wzmożonego wysiłku. Węzły są wtedy mocno "zaznaczone" i zwykle dość bolesne. Taki stan może utrzymywać się 10–14 dni od rozpoczęcia leczenia. Ale absolutnie nie dłużej! Jeśli po tym czasie węzły nadal się powiększają, to przyczyną na pewno nie jest zwykła infekcja, tylko coś o wiele poważniejszego.
Uwaga! Jeśli zgrubienie czy powiększenie dotyczy węzłów leżących w dołach pachowych lub nad obojczykami (szczególnie pojedynczych lub leżących po jednej stronie), natychmiast trzeba iść do lekarza. Objawy takie rzadko świadczą jedynie o banalnej dolegliwości.
Co jaki czas powinniśmy badać sobie węzły?
Prawidłowo działające węzły są właściwie niewyczuwalne, dlatego też nie ma potrzeby (i sensu) ich badać. Można oczywiście sprawdzać ich stan w badaniu USG lub tomografii komputerowej, ale jeśli nic się z nami nie dzieje, naprawdę nie ma takiej konieczności. Wystarczy dokładnie obserwować swoje ciało i reagować wtedy, gdy zajdą w nim jakieś zmiany.
Uwaga! Zalecenia te dotyczą osób dorosłych. W przypadku dzieci są nieco inne. Układ odpornościowy kształtuje się do około 12. roku życia. Dlatego nagłe, krótkotrwałe powiększenie węzłów chłonnych, do których dochodzi przed ukończeniem tego wieku, nie powinno niepokoić. Objaw taki może być reakcją np. na infekcję bakteryjną gardła lub migdałków.
Jeżeli jednak węzły są powiększone kilkanaście dni, a do tego jeszcze ciągle rosną, natychmiast należy udać się do lekarza. Czasem naprawdę, może nie godziny, ale na pewno tygodnie mają duże znaczenie i czym szybciej zostanie zdiagnozowana choroba, tym większe są szanse na całkowite wyleczenie.
Jakie dodatkowe objawy powinny nas skłonić do szybkiej wizyty u lekarza?
Natychmiastowej konsultacji wymaga powiększenie węzłów chłonnych, któremu towarzyszą tzw. objawy ogólne, zwłaszcza nawracające osłabienie ze stanami podgorączkowymi i pocenie się w czasie snu. Jeżeli pocimy się tak bardzo, że musimy zmieniać w nocy bieliznę, to bez wątpienia coś niedobrego dzieje się w organizmie. Kolejne niepokojące objawy to szybka utrata wagi, duszność i niewiadomego pochodzenia kaszel. Jeśli dodatkowo towarzyszy temu zmęczenie i świąd skóry, to wizyta u specjalisty jest konieczna.
Uwaga! Wymienione wyżej objawy mogą świadczyć o wystąpieniu chłoniaka, czyli nowotworu układu chłonnego. Jest ich aż 70 rodzajów. Dzielą się na dwie główne grupy: ziarnicze i nieziarnicze (te występują w 80 procentach przypadków).
Co przyczynia się do zachorowania na chłoniaka?
Niestety, nadal dokładnie nie wiadomo. Naukowcy podejrzewają jednak, że są to: predyspozycje genetyczne, różnego rodzaju uszkodzenia układu immunologicznego i wirusy, np. HIV, HCV.
Uwaga! Szybkie postawienie diagnozy może uratować nasze życie. Dlatego właśnie każde niepokojące powiększenie węzłów, któremu dodatkowo towarzyszą wymienione wcześniej objawy, powinno skłonić do wizyty u lekarza. I to najlepiej u onkologa. Jeśli istnieje podejrzenie, że powiększenie węzłów chłonnych może mieć podłoże nowotworowe, onkolog przyjmie nas bez skierowania.
Na czym polegają badania?
Konieczne jest chirurgiczne pobranie całego węzła. Tylko wtedy można przeprowadzić pełną diagnostykę. To ważne, bo istnieje ponad 30 różnych podtypów chłoniaków nieziarniczych i na każdy z nich najlepiej działa nieco inne leczenie.
Uwaga! Więcej informacji o chłoniakach, ich wykrywaniu i leczeniu znajdziesz na stronie Stowarzyszenia Sowie Oczy: www.sowieoczy.pl.
Jakie są rokowania w przypadku wykrycia chłoniaka?
Jeśli chłoniak zostanie zdiagnozowany we wczesnym stadium, możliwe jest całkowite jego wyleczenie. Kuracja trwa około sześć–osiem miesięcy, ale bardzo wielu pacjentów już po dwóch–trzech miesiącach od rozpoczęcia leczenia wraca do niemal normalnego życia. Pracują, wyjeżdżają, udzielają się towarzysko. Są wprawdzie nieco osłabieni i nie mogą sobie pozwolić na zbyt szybkie tempo życia, ale nie leżą w łóżku.
Uwaga! W przypadku chłoniaka trzeba się wykazać refleksem. Dlatego jeśli cokolwiek zaniepokoi cię w wyglądzie węzłów chłonnych, a do tego czujesz się rozbita i masz wszystkie wymienione wcześniej objawy, to nie czekaj, aż dolegliwości miną, tylko natychmiast zgłoś się na konsultację do lekarza – najlepiej onkologa. Nie bój się, że zostaniesz posądzona o nadgorliwość. Tu chodzi o życie!
Układ limfatyczny...
...czyli chłonny, jest częścią układu odpornościowego. Jego główne zadanie to walka z infekcjami. W skład układu limfatycznego wchodzą naczynia chłonne, którymi płynie limfa. Znajdują się w niej m.in. komórki odpornościowe walczące z bakteriami i wirusami oraz wytwarzane przeciw infekcjom przeciwciała. Na przebiegu naczyń limfatycznych leżą węzły chłonne. Gdy są sprawne, działają niczym naturalny filtr oczyszczający limfę z zarazków, toksyn, a nawet komórek nowotworowych.
Warto wiedzieć:
- Węzły chłonne tworzą skupiska. Najliczniejsze z nich znajdują się w okolicy dołu pachowego, szyi, pachwin oraz w klatce piersiowej i jamie brzusznej.
- Poszczególne węzły mają zwykle 2–4 milimetrów, ale podczas infekcji (np. przy śwince) mogą osiągać wielkość nawet 3 centymetrów.
- Węzły chłonne nie tylko oczyszczają limfę, ale także produkują limfocyty, czyli broniące organizm przed bakcylami białe krwinki.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!