Kupując leki bez recepty, kierujemy się głównie swoim doświadczeniem – według TNS OBOP robi tak aż 64 procent z nas. Co więcej, jeśli środek okaże się skuteczny, przypisujemy mu dodatkowe właściwości. Podobnie rzecz ma się z naturalnymi kuracjami. Efekt? Terapia, którą fundujemy domownikom, nie zawsze działa jak należy. Na szczęście możesz uniknąć błędów. Po prostu pamiętaj, by czytać dołączone do leków ulotki, przestrzegaj wskazówek lekarza oraz farmaceuty i... rozwiąż nasz test. Najpierw przeczytaj twierdzenia dotyczące dolegliwości i zaznacz poprawną według ciebie odpowiedź. Potem sprawdź, czy miałaś rację. Na koniec weź ponownie pod lupę punkty, w których się pomyliłaś – to pomoże ci utrwalić wiadomości.
► Gdy pojawi się gorączka, należy ją od razu zbijać... TAK/NIE
Podwyższona temperatura ciała pomaga zwalczyć toczącą się w organizmie infekcję. Dlatego gorączkę należy zbijać wtedy, gdy przekracza 38,5 stopnia C lub utrzymuje się przez parę dni. Poprawna odpowiedź brzmi zatem: nie.
► By złagodzić ból, już dzień przed okresem warto zażywać leki przeciwbólowe... TAK/NIE
Uśmierzające działanie mają środki z ibuprofenem (np. Ibum i Nurofen). Hamują one wytwarzanie hormonów odpowiedzialnych m.in. za skurcze macicy. Dlatego – owszem, zażywanie ich już dzień przed okresem łagodzi późniejsze dolegliwości. Ale uwaga! Kuracja nie jest wskazana dla osób z wrażliwym żołądkiem czy chorobą wrzodową. Większość leków przeciwbólowych nasila bowiem takie dolegliwości.
► Podczas biegunki dobrze jest pić lekko osoloną wodę... TAK/NIE
Biegunka prowadzi do odwodnienia i niedoboru soli mineralnych. By do tego nie dopuścić, chory powinien przyjmować ok. 3 litrów płynów dziennie, w tym lekko osoloną wodę lub roztwór elektrolitów (np. Floridral, Orsalit).
► Bańki można postawić każdej przeziębionej osobie... TAK/NIE
Wprawdzie to terapia dość bezpieczna, ale przeciwwskazaniem do jej stosowania jest m.in. bardzo wysoka gorączka, zaburzenia krzepliwości krwi i problemy skórne (chodzi tylko o miejsca stawiania baniek). Odpowiedź poprawna: nie.
► Komuś, kto ma zawroty głowy, czuje kołatanie serca albo narzeka na ból z tyłu głowy, warto zmierzyć ciśnienie krwi... TAK/NIE
Wymienione objawy mogą bowiem świadczyć o gwałtownym wzroście ciśnienia krwi. By to stwierdzić, należy przeprowadzić pomiar ciśnienia. Warto przy tym pamiętać, że idealne wynosi ok. 120/80 mm Hg. Jeśli wartości przekraczają 140/90 mm Hg, mówimy już o nadciśnieniu.
► Przed zachorowaniem na grypę chronią dostępne bez recepty środki typu: Tabcin, Grypolek czy Gripex... TAK/NIE
Tego typu leki łagodzą już występujące objawy grypy, ale nie chronią przed infekcją. Nie powinno się więc ich stosować profilaktycznie. Najskuteczniejszym sposobem przeciwdziałania grypie jest szczepienie.
► Zimą warto przyjmować nawet kilka preparatów mineralno-witaminowych naraz... TAK/NIE
Zapotrzebowanie organizmu na witaminy i minerały w pełni zaspokaja urozmaicona dieta. Jeśli jest uboga, można sięgnąć po suplement z kompleksem witamin i minerałów. Ale uwaga – tylko jeden, bo zażywanie kilku preparatów naraz może prowadzić do przedawkowania.
► Na silny ból korzonków pomagają chłodne okłady... TAK/NIE
Zimne kompresy łagodzą stan zapalny i obrzęki oraz obkurczają naczynia krwionośne. Dlatego – tak – warto je stosować w początkowej fazie dolegliwości, gdy ból jest najsilniejszy. Ciepłe okłady przynoszą ulgę dopiero na późniejszym etapie, gdy ustąpi ostry stan zapalny.
► Leki z kwasem acetylosalicylowym (czyli popularną aspirynę) można podawać dopiero nastolatkom... TAK/NIE
To prawda. Środki z kwasem acetylosalicylowym podaje się po 12. roku życia (tak jest w Polsce, ale np. w Wielkiej Brytanii dolna granica wieku to 16 lat). U młodszych dzieci leki takie zwiększają ryzyko wystąpienia zespołu Reya (prowadzi do obrzęku mózgu i stłuszczenia wątroby).
► W przypadku zasłabnięcia trzeba chorego posadzić i pochylić mu do przodu głowę... TAK/NIE
Zdecydowanie nie! W takiej sytuacji chorego trzeba położyć – tak, by jego głowa znalazła się nieco poniżej tułowia i nóg. Można też unieść pacjentowi do góry ręce. Pozycja taka poprawi ukrwienie i dotlenienie mózgu.
► Przy uczuleniu, gdy pojawi się pokrzywka, dobrze jest wziąć dużą dawkę wapna (500–1000 mg)... TAK/NIE
To prawda, aby złagodzić objawy uczulenia, warto też przyjąć środek przeciwalergiczny, np. Zyrtec, Alertec czy Alerzine.
► Gdy ktoś choruje (zwłaszcza dziecko), trzeba zadbać o to, by w domu było bardzo ciepło... TAK/NIE
Przeciągi i zimno nie służą zdrowiu, ale uwaga – zbyt wysoka temperatura utrudnia oddychanie! W domu zatem nie powinno być za ciepło. Uwaga! Niekorzystnie działa też powietrze zbyt wilgotne (ułatwia namnażanie się bakterii i wirusów) a także zbyt suche (podrażnia błony śluzowe dróg oddechowych).
► Przy podrażnieniu oczu i opuchniętych powiekach pomaga okład z czarnej herbaty... TAK/NIE
Okład z zaparzonej (ale wystudzonej!) herbaty rzeczywiście łagodzi podrażnienia oczu i zmniejsza opuchliznę. Podobnie działają też kompresy z rumianku i świetlika.
► Środek przeciwbólowy najlepiej zażyć już przy pierwszych objawach migreny... TAK/NIE
W początkowym stadium migreny uśmierzająco podziała nawet lek dostępny bez recepty. Dlatego warto go zażyć, gdy tylko ból się pojawi. Jeżeli pozwolimy, by dolegliwości się nasiliły, środek taki może się okazać zbyt słaby.
Kiedy koniecznie trzeba iść do lekarza
Przy lekkich, powszechnych dolegliwościach (np. bólach menstruacyjnych, katarze, chrypce czy kłopotach żołądkowych) rzeczywiście można leczyć się samemu. Jeżeli jednak po 3–4 dniach kuracja taka nie przynosi pożądanych efektów, należy zgłosić się do lekarza. Koniecznie i bezzwłocznie trzeba to zrobić, gdy:
- dolegliwości mają ostry przebieg albo nasilają się mimo przyjmowania leków;
- choruje kobieta w ciąży, małe dziecko lub osoba w podeszłym wieku;
- dojdzie do choćby krótkotrwałej utraty przytomności, problemów z oddychaniem, chory ma silny krwotok, intensywne boleści albo bardzo mocno gorączkuje;
- występują "dziwne" objawy, np. poważne problemy z koncentracją, zaburzenia równowagi lub mowy, drętwienie kończyn czy nawet połowy ciała.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
