RelaksacjaRelaks
W potocznym rozumieniu relaks jest określany jako rozluźnienie, odprężenie. Bardziej fachowo mówi się o zwolnieniu psychofizycznym, zmniejszeniu napięcia somatopsychicznego (cielesno-psychicznego) czy reakcji demobilizacyjnej (zmniejszenie mobilizacji) organizmu, reakcji relaksu- pierwszy raz terminu tego użył doktor medycyny i profesor Harvardu Herbert Benson podczas prowadzonych badań nad osobami medytującymi.
Niezależnie od użytego pojęcia zawsze chodzi o stan przeciwny do stresu i napięcia. Przybliżę to na podstawie między innymi tego, co twierdził Benson.
Reakcja mobilizacji
Według Bensona każdy człowiek w swoim życiu styka się z różnymi stresogennymi sytuacjami, które wymuszają na nim reakcję mobilizacji zwaną inaczej reakcją ATAK- UCIECZKA.Ten rodzaj reakcji jest wrodzony i dotyczy ludzi oraz zwierząt. Uruchamia się ona w sytuacji zagrożenia, a wyraża się we wzmożonej aktywności układu sympatycznego.
Najpierw wzrasta poziom wydzielania adrenaliny lub noradrenaliny do krwi, co skutkuje wzrostem ciśnienia krwi i lepszym ukrwieniem głównie mięśni nóg, rąk. W ten sposób organizm przygotowuje się do ich zwiększonego wysiłku. Do tych symptomów dołącza się również szybsze bicie serca, przyśpieszone oddychanie i przemiana materii. Jest to naturalna reakcja na zagrożenie, która występuje u zwierząt oraz prawidłowe zachowanie człowieka pierwotnego.
Taka wrodzona reakcja w przypadku ludzi pierwotnych pozwalała im przetrwać, przygotowywała ich ciała do walki lub ucieczki. Współcześnie ludzie nadal uruchamiają tę wrodzoną reakcję, ale zbyt często i niewspółmiernie do zagrożenia. Dzisiejszym zagrożeniem dla człowieka są różnorodne sytuacje życiowe niekoniecznie zagrażające jego istnieniu. Używa on ataku- ucieczki także pod wpływem sytuacji, które wydają mu się groźne z psychologicznego punktu widzenia (najczęściej w sytuacjach stresowych).
Im częściej uruchamiamy te reakcje, tym większe prawdopodobieństwo nadciśnienia i powstania nawyku mobilizacyjnego, który utrzymuje nas w sidłach napięć.
Reakcja relaksu
Jest demobilizacyjną reakcją organizmu, przeciwieństwem ataku- ucieczki. Polega na zmniejszeniu aktywności układu sympatycznego, co w praktyce oznacza przede wszystkim:
* zmniejszenie zużycia tlenu przez organizm o około 10- 20%,
* zmniejszenie ilości uderzeń serca o około 3 na minutę,
* zwolnienie rytmu oddychania,
* zmniejszenie poziomu kwasu mlekowego,
* wzrost fal Alfa w korze mózgowej
- w ciągu dnia funkcjonujemy w stanie, w którym dominują fale beta; wchodząc w stan relaksu częstotliwość fal mózgowych zmienia się wskutek uwolnienia ciała od napięć; przeważać zaczynają fale z grupy alfa, a taki stan świadomości sprzyja zdrowemu funkcjonowaniu- dzięki min. obniżeniu poziomu tzw. hormonów stresu (adrenalina, norefinefryna) i zwiększa podatność podświadomości na sugestie (afirmacje), odczucia oraz obrazy (wizualizacje); stan alfa występuje również naturalnie przed zaśnięciem i po przebudzeniu.
* zmniejszenie napięcia mięśniowego,
* zwolnienie tempa przemiany materii,
* rozszerzanie się naczyń krwionośnych,
* wzrost temperatury niektórych partii ciała.
Warto zapamiętać, że w czasie relaksacji zawsze uwalniamy się od napięć w mięśniach i jednocześnie następuje wyciszenie emocji oraz uspokojenie umysłu.
Odczucia subiektywne
Reakcji relaksu towarzyszyć mogą subiektywne odczucia określane jako wewnętrzny spokój, wewnętrzne wyciszenie, odprężenie, pogoda ducha, wrażenie zapadania się, wewnętrzna błogość, łagodna euforia, stan zmienionej świadomości.
Mówi się niekiedy wprost, że relaks jest specyficznym „przestrojeniem świadomości”, które powoduje zmniejszenie wrażliwości na bodźce zewnętrzne i zwiększenie wrażliwośćci na bodźce wewnętrzne pochodzące z wnętrza organizmu i sfery ducha oraz psychiki.
Sylwia Prusakiewicz jest redaktorem serwisu www.easyvoice.pl adresowanego do osób pracujących głosem oraz do wszystkich, którzy chcą żyć świadomie i mają odrobinę odwagi, by wyruszyć w podróż, jaką jest poznawanie siebie i własnego głosu. Odwiedź serwis www.easyvoice.pl i znajdź więcej artykułów o podobnej tematyce, zapisz się na kurs do Szkoły Easyvoice i skorzystaj z oferty bezpłatnego e-booka.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
