W monoterapii (terapii jednym lekiem) stosuje się:
Pochodne biguanidu
Leki te zmniejszają insulinooporność. Są również lekami z wyboru w leczeniu cukrzycy typu II, której towarzyszy nadwaga, otyłość i/lub zaburzenia gospodarki lipidowej. Częstymi działaniami niepożądanymi są zaburzenia żołądkowo-jelitowe. Metforminy nie wolno stosować u osób z niewydolnością krążenia, wątroby, nerek. Często się ją stosuje w terapii skojarzonej.
Pochodne sulfonylomocznika (PSM)
Ich mechanizm polega na pobudzaniu wydzielania insuliny. Leki te stosuje się u chorych z zachowaną funkcją wydzielniczą trzustki, o prawidłowej masie ciała lub z nieznaczną nadwagą.
Obecnie stosuje się PSM II generacji: glimepiryd (Amaryl), gliklazyd (Glinormax, Diaprel MR), glipizyd (Glibeneze, Glibeneze GITS), glikwidon (Glurenorm). Unika się stosowania glibenklamidu (Euclamina) z uwagi na ryzyko powstania hipoglikemii, która może maskować objawy z układu sercowo-naczyniowego, głównie u osób starszych!
Pochodne kwasu karbamilo-metylo-benzoesowego (glinidy)
Działają częściowo podobnie do PSM. Są głównie skuteczne w leczeniu hiperglikemii poposiłkowej. Przykładem jest repaglinid (NovoNorm) i nateglinid (Starlix).
Repaglinid stymuluje wydzielanie insuliny, wtedy gdy jest to niezbędne, a więc podczas posiłku, natomiast nie wpływa na jej wydzielanie w okresie między posiłkami i na czczo. Takie działanie zmniejsza ryzyko wystąpienia incydentów hipoglikemii. Szczytowe wydzielenie insuliny następuje w 30-60 minut od podania leku, maksymalne obniżenie stężenia glukozy notuje się po 60-90 minutach od przyjęcia leku.
Glitazony
Powodują zmniejszenie insulinooporności. Często są stosowane u osób z nadwagą i otyłością. Nie wolno ich stosować w niewydolności krążenia. Częstymi działaniami niepożądanymi są obrzęki i niedokrwistość.
Przykłady: rosiglitazon (Avandia), pioglitazon (Actos)
Inhibitory α-glukozydazy
Przedstawicielem tej grupy jest akarboza (Glucobay). Hamuje ona działanie enzymu α-glukozydaza, w związku z czym zmniejsza się trawienie skrobi w jelicie. Wpływa na obniżenie hiperglikemii poposiłkowej. Częstymi działaniami niepożądanymi są zaburzenia żołądkowo-jelitowe. Zapobiega się temu poprzez rozpoczynanie leczenia od małych dawek, stosowanych bezpośrednio przed jedzeniem. Co kilka dni dawka jest zwiększana.
Leczenie skojarzone czyli łączenie leków...
W przypadku braku efektu leczenia metforminą, dołącza się drugi lek przeciwcukrzycowy. U osób ze stwierdzonym zespołem metabolicznym (cukrzyca + otyłość + nadciśnienie + dyslipidemia) dołącza się glitazon. Natomiast u chorych bez tego zespołu lub z przeciwwskazaniami do stosowania glitazonu, dodaje się PSM. U cukrzyków leczonych dotychczas PSM lub glinidem można włączyć dodatkowo metforminę lub inhibitor α-glukozydazy.
Jeżeli para leków po osiągnięciu maksymalnej dawki nie daje efektu – włącza się trzeci lek, o innym mechanizmie działania.
Katarzyna Ziaja
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
