Tętniak to inaczej nadmierne poszerzenie aorty, które wynika z jej osłabienia. Tętniak aorty dotyczy najważniejszej tętnicy w ludzkim ciele, przez którą krew transportowana jest z serca do reszty ciała. Początek aorty znajduje się w klatce piersiowej (tu powstają tętniaki aorty piersiowej), a następnie przechodzi w dół do brzucha (tam diagnozuje się tętniaki aorty brzusznej).
Tętniak aorty – przyczyny
W zasadzie nigdy nie wiadomo, kiedy się pojawia. Ale wiadomo, że może być skutkiem:
- odkładania się blaszek miażdżycowych w tętnicach,
- nieleczonego nadciśnienia tętniczego,
- gwałtownego wysiłku,
- urazów, np. uderzenia podczas wypadku samochodowego
- przewlekłych stanów zapalnych,
- przebytej sepsy,
- wrodzonych wad w budowie aorty.
Tętniak aorty - ryzyko
To zwiększa prawdopodobieństwo tętniaka!
- palenie papierosów,
- niedomykalność zastawki aortalnej,
- wiek (ryzyko rośnie z upływem lat),
- miażdżyca (może być prawdopodobną przyczyną tętniaka aorty brzusznej),
- predyspozycje genetyczne - tętniak aorty brzusznej znacznie częściej występuje u osób, u których w rodzinie występowały tętniaki
- przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP)
- zapalenie aorty występujące między innymi w reumatoidalnym zapaleniu stawów
Tętniaki stopniowo powiększają się (zwykle latami). Największym zagrożeniem związanym z obecnym tętniakiem aorty jest jego pęknięcie.
Tętniak aorty – objawy
Choroba może rozwijać się bezobjawowo, a często objawy tętniaka są mylone z symptomami innych chorób. O tym, że można podejrzewać istnienie tętniaka aorty, świadczą następujące objawy:
- duszności,
- bóle w klatce piersiowej (zamostkowe)
- bóle pleców,
- kaszel,
- chrypka,
- krwioplucie,
- problemy z połykaniem,
- skłonności do częstego zapalenia płuc
Pęknięcie tętniaka aorty – objawy
- rozległy ból w klatce piersiowej,
- gwałtowny spadek ciśnienia krwi,
- nudności i wymioty,
- osłabienie,
- przyspieszenie akcji serca,
- utrata przytomności.
W przypadku takich objawów należy natychmiast wezwać pogotowie. Ryzyko śmierci wynosi bowiem nawet 80 proc. Rokowania przy tętniaku aorty są tym lepsze, im szybciej nadeszła pomoc.
Jak wykryć tętniaka zanim pęknie?
Najbardziej skutecznym sposobem są 2 proste badania.
- ECHO serca (pomoże wykryć tętniaka aorty piersiowej)
- USG jamy brzusznej (miarodajne w przypadku tętniaka aorty brzusznej).
Kiedy się zbadać?
Jeśli jesteś zdrowa i nic ci nie dolega - po 40 roku życia co 2 lata. Gdy lekarz zdiagnozował miażdżycę lub cukrzycę (ściany tętnic są wtedy wyraźnie osłabione) albo nadciśnienie - także wcześniej i nawet raz w roku.
Takie badania warto wykonać, gdy istnieje podwyższone ryzyko tętniaka:
- po silnym urazie,
- po poważnym zakażeniu bakteryjnym,
- gdy w rodzinie wykryto tętniaka.
Najlepszą ochroną przed tętniakiem aorty jest zdrowy tryb życia – rzucenie palenia, aktywność i kontrola ciśnienia tętniczego. Warto również zrezygnować z alkoholu, szczególnie gdy jesteśmy w grupie ryzyka. Natomiast połączenie: już istniejący tętniak aorty i alkohol to śmiertelne zagrożenie, gdyż wysokoprocentowe używki rozszerzają i osłabiają naczynia krwionośne.
Sprawdź, na co szczególnie narażone jest kobiece serce
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
