Dwie funkcje trzustki: hormonalna i trawienna
Nieduży narząd rozciągający się od środka brzucha do jego lewej strony – to właśnie trzustka. Ma ona około 15 centymetrów długości i waży maksymalnie 100 gramów (nieco większa u wyższych osób, a mniejsza u niższych). Zbudowana jest z miąższu, który wydziela hormony i substancje używane do rozkładania pokarmów i przyswajania powstałych substancji odżywczych. Połączona jest z dwunastnicą specjalnym przewodem trzustkowym – tędy płyną enzymy trawienne.
W trzustce zachodzą jedynie procesy wytwarzania enzymów trzustkowych - proces trawienia przy ich użyciu zachodzi w dwunastnicy.
Specjalna ochrona trzustki
Jako że trzustka pełni wyjątkowe funkcje w przemianie materii przyjmowanych pokarmów, musi być otoczona szczególną ochroną przed uszkodzeniami. Jej specyficzność polega przede wszystkim na niewielkich rozmiarach w stosunku do innych narządów jamy brzusznej oraz na fakcie, iż zadania pełnione przez trzustkę nie mogą być zastąpione przez inne organy. Ochronę tą stanowią przede wszystkim inne narządy jamy brzusznej, które ściśle do niej przylegają. Dodatkowym zabezpieczeniem jest tkanka tłuszczowa, która pokrywa trzustkę, dzięki czemu jest ona w mniejszym stopniu narażona na urazy.
Przeczytaj również: Czy można żyć bez trzustki?
Cały czas pod kontrolą
Hormony i enzymy używane od trawienia wytwarzane i uwalniane z trzustki znajdują się pod nieustannym nadzorem innych hormonów i narządów. Na przykład – jeśli zjemy coś słodkiego lub tłustego, do trzustki trafia sygnał, że należy wytworzyć więcej soku z enzymami trawiennymi, bo za chwilę do dwunastnicy trafi pokarm, który trzeba będzie rozłożyć. Podobnie jest z hormonami – ich wydzielanie reguluje tkanka nerwowa za pomocą specjalnych substancji zwanych neuroprzekaźnikami. Dlatego w zdrowej i prawidłowo działającej trzustce nie powinno dochodzić do nadmiaru albo niedoboru któregoś z produkowanych i uwalnianych składników.
Czytaj również: Jak działa trzustka?
Czym wątroba różni się od trzustki?
Najbardziej „rzucającą się w oczy” różnicą są rozmiary – wątroba jest nawet 20 razy większa od trzustki. Różna jest też funkcja ich wydzielin – żółć wydzielana przez wątrobę pomaga w trawieniu tłuszczy, sok trzustkowy trawi węglowodany i tłuszcze. Poza tym wątroba pełni wiele funkcji – wytwarzanie białek i składników krwi, oczyszczanie organizmu z toksyn i magazynuje witaminy i inne substancje potrzebne organizmowi w okresie zmniejszonej przemiany materii. Trzustka jedynie wytwarza hormony i soki trawienne. Można więc powiedzieć, że funkcje tych dwóch narządów uzupełniają się wzajemnie.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!