Uczulenie na pyłki roślin
Wraz z początkiem wiosny na drzewach pojawiają się drobne kwiaty, a ich pręciki zaczynają pylić. W rezultacie w powietrzu unoszą się miliony ziaren pyłku, które niczego nieświadomi przechodnie wdychają każdego dnia. Co dziesiąta osoba mająca styczność z pyłkami roślin doświadcza na własnej skórze objawów uczulenia, czyli wspomnianej już gorączki siennej. Co roku symptomy alergii na pyłki drzew pojawiają się wcześniej od objawów uczulenia na inne rośliny, ale u wielu osób ten typ alergii ma łagodną postać. Najczęściej pojawiają się napady kichania, swędzenie oczu, lekka chrypka oraz uczucie wiercenia w nosie. U niektórych osób alergia ma cięższą postać, w takiej sytuacji nierzadko mylnie diagnozuje się u nich przeziębienie. Jeśli jednak do „przeziębienia” dochodzi co roku w momencie pylenia roślin, warto zadać sobie pytanie, czy objawy nie wskazują na alergię wziewną. W przypadku uczulenia żaden z domowych sposobów na przeziębienie na pewno nie pomoże. Zbędne jest także przyjmowanie antybiotyków lub kwasu acetylosalicylowego.
Pylenie roślin wiosną
Gatunki roślin, które wytwarzają alergeny kwitną w każdym roku mniej więcej o tej samej porze. W naszym kraju największym problemem są trawy, które wywołują objawy uczulenia aż u 60% alergików. Alergii na trawy towarzyszy zwykle uczulenie na zboża, zwłaszcza na pyłki kukurydzy oraz żyta. Objawy uczulenia pojawiają się równie często z powodu pyłków chwastów. Należy jednak pamiętać, że katar sienny jest zwykle wywoływany przez pyłki drzew.
Symptomy alergii odzwierciedlają kolejność uwalniania pyłków przez kwiaty poszczególnych roślin. Już w lutym zaczynają pylić niektóre gatunki drzew, ale szczyt stężenia pyłków w powietrzu ma miejsce w pierwszej połowie kwietnia. W tym czasie pyłki wywołują symptomy alergicznego zapalenia nosa i oczu, a nawet oskrzeli. Następnie alergicy mogą nieco odetchnąć – miesięczna „cisza pyłkowa” pozwala na chwilowe uwolnienie się od objawów alergii. Jednak już od połowy maja aż do końca czerwca ma miejsce okres pylenia traw. Właśnie wtedy większość alergików doświadcza uciążliwych symptomów uczulenia. W lecie pylą również chwasty – największe ich stężenie przypada na sierpień i początek września. W wyniku zmian w nasłonecznieniu, temperaturze oraz opadach atmosferycznych może jednak dojść do opóźnienia lub przyspieszenia wegetacji roślin.
Symptomy alergii na pyłki
Jednym z typowych objawów alergii wziewnej jest katar sienny. U alergika mogą pojawić się również zmiany skórne (świerzbiączka lub pokrzywka) oraz astma oskrzelowa. Uczulenie na pyłki roślin objawia się także wodnistym katarem, napadami kichania, uczuciem świądu wewnątrz nosa, a także zapaleniem spojówek wywołującym łzawienie i pieczenie oczu. Oprócz charakterystycznych dla alergii symptomów może pojawić się stan podgorączkowy, problemy z koncentracją oraz ogólne rozbicie.
W okresie pylenia roślin zaleca się alergikom pozostawanie w domu przy zamkniętych oknach. Wskazane jest unikanie przebywania w miejscach porośniętych trawą. Aby zaczerpnąć świeżego powietrza, warto wybrać się na spacer po deszczu, gdyż krople wody powodują usunięcie alergenów z powietrza. Osoby zmagające się z gorączką sienną powinny stosować leki antyalergiczne. Jednym z godnych polecenia specyfików jest Otrivin Allergy – aerozol do nosa zawierający fenylefrynę, która zmniejsza przekrwienie błony śluzowej nosa, oraz maleinian dimetyndenu – substancję hamującą reakcję alergiczną. Otrivin Allergy zmniejsza wydzielanie kataru i udrożnia nos, dzięki czemu ułatwia oddychanie. Alergicy mogą przygotować się do lata również za pomocą cyklu szczepień, które zwiększają tolerancję organizmu na pyłki roślin. Obecnie w walce z gorączką sienną stosuje się kilka systemów szczepionek. Są to: roztwory wodne (zastrzyki wykonuje się co dwa dni), szczepionki absorbowane na bazie wodorotlenku glinu (jeden zastrzyk tygodniowo) oraz szczepionki na tyrozynie (jeden zastrzyk na dwa tygodnie). Wybór systemu szczepienia jest uzależniony od decyzji lekarza. Oprócz szczepionek w formie zastrzyków dostępne są szczepienia doustne oraz w formie inhalacji. Niestety, nie istnieje możliwość uodpornienia alergików na każdy rodzaj alergenu. Osoby zmagające się z uczuleniem na pyłki drzew, zbóż i chwastów muszą skorzystać z innych form leczenia.
Joanna Brodziak
Bibliografia
Chazan R., Pneumonologia i alergologia praktyczna - badania diagnostyczne i terapia, Alfa Medica Press, Bielsko-Biała 2011, ISBN 978-83-7522-061-2
Rapiejko P. Alergeny pyłku roślin, Medical Education, Warszawa 2008, ISBN 978-83-926656-0-1
Rudzki E. Alergeny, Medycyna Praktyczna, Kraków 2008, ISBN 978-83-7430-157-2
Silva-Rodrigues A., Wahl R., Alergologia w praktyce, Alfa Medica Press, Bielsko-Biała 2007, ISBN 978-83-7522-017-9
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!