Zapomniane bańki lekarskie

Nie ma chyba osoby, która nie pamiętałaby zdrowotnego rytuału stawiania baniek ogniowych. Zapach denaturatu, płomień, stukot szklanych baniek... Później ciepłe, relaksujące zasysanie skóry i charakterystyczne „biedronkowy” wzór na plecach. Tradycyjne bańki ogniowe przechodzą już raczej w niepamięć, a na ich miejsce wykorzystuje się bardziej bezpieczne pod kątem BHP – bańki bezogniowe.
/ 23.11.2009 07:37
Nie ma chyba osoby, która nie pamiętałaby zdrowotnego rytuału stawiania baniek ogniowych. Zapach denaturatu, płomień, stukot szklanych baniek... Później ciepłe, relaksujące zasysanie skóry i charakterystyczne „biedronkowy” wzór na plecach. Tradycyjne bańki ogniowe przechodzą już raczej w niepamięć, a na ich miejsce wykorzystuje się bardziej bezpieczne pod kątem BHP – bańki bezogniowe.

Mechanizm działania baniek
Zarówno mechanizm jednych i drugich baniek polega na wywołaniu przekrwienia tętniczo-żylnego i pękaniu naczynek krwionośnych w skórze. Uwolniona w ten sposób krew trafia do tkanek organizmu i działa jako „coś” obcego, na co nasz układ immunologiczny odpowiada wytworzeniem komórek odpornościowych.
Owo przekrwienie tętniczo-żylne w przypadku baniek ogniowych uzyskuje się poprzez wytworzenie podciśnienia za pomocą rozrzedzenia powietrza w bańce, natomiast jeśli chodzi o bańki bezogniowe – przez odessanie powietrza.

Zapomniane bańki lekarskie

Kiedy warto postawić bańki i kiedy są przeciwwskazane?
Wskazaniem do zastosowania baniek są choroby infekcyjne układu oddechowego, jak np. zapalenia płuc, oskrzeli, zapalenia górnych dróg oddechowych oraz przeziębienia. Należy pamiętać, ze nie wolno ich stosować gdy cierpimy z powodu chorób dermatologicznych – grzybiczych, bakteryjnych, alergicznych, bliznach, znamionach. Przeciwwskazaniem jest również ciąża, choroby nowotworowe, gruźlica, wyniszczenie organizmu, zaburzenia hematologiczne (niedokrwistość, hemofilie) i kruchość naczyń krwionośnych.

Jak stawiać bańki bezogniowe?
Ich postawienie nie jest trudne. Trzeba pamiętać, aby ich nie umieszczać ich na kręgosłupie, łopatkach, okolicach nerek, mostku, obojczykach, gruczołach i brodawkach piersiowych, okolicach serca, żołądka i głównych naczyń krwionośnych (linia przebiegająca przez środek klatki piersiowej i brzucha oraz okolice obojczyków). Można je stawiać i na plecach i na klatce piersiowej – rzędami w odstępach około 2-centymetrowych. Pamiętajmy też, aby stosować się do wskazówek producenta baniek.

Oto czynności, jakie zwykle należy wykonać:
  1. Ogrzanie baniek w wodzie o temperaturze 40-42°C
  2. Umieszczenie w „zaworze” bańki wciśniętego tłoka
  3. Dociśnięcie bańki do odpowiednio wybranej partii ciała
  4. Opróżnienie bańki z powietrza, poprzez odciągniecie tłoka pompki
  5. Sprawdzenie zassania baniek i ewentualne ponowne odessanie powietrza
  6. Okrycie chorego na około 15-20 min. np. ręcznikiem i kołdrą
  7. Zdjęcie baniek po wspomnianym czasie, poprzez uciśnięcie skóry jednym palcem zaraz obok bańki (wpuszczenie powietrza)
  8. Wytarcie pleców (pot) i nałożenie piżamy
Chory po postawieniu baniek nie powinien opuszczać łóżka przez najbliższe pół godziny. Przez 2-3 dni od tego zabiegu raczej nie powinno się wychodzić z domu.

Bańki są również stosowane w akupunkturze, jako środek przeciwbólowy w bólach o różnej etiologii i po urazach. Niektórzy stawiają bańki na uprzednio naciętą skórę, co ma zwiększyć ich efekt leczniczy. Jednak samemu nie warto eksperymentować, jeżeli nie ma się doświadczenia w tej dziedzinie.

Na podstawie:
Ślusarska B., Zarzycka D., Zahradniczek K., Podstawy pielęgniarstwa Tom II, Czelej, Lublin 2004

Katarzyna Ziaja

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA