Stłuczenie
Choć bywa bolesne, nie jest groźne. Zwykle kończy się jedynie siniakiem.
Co robić?
Po powrocie do domu przyłóż na bolące miejsce zimny okład, np. z altacetu lub kostek lodu. Tych ostatnich nie przykładaj bezpośrednio na skórę, tylko zawiń w woreczek foliowy. Jeśli skóra w miejscu uderzenia nie jest uszkodzona, możesz zastosować żel lub maść łagodzącą ból i obrzęk, np. Hirudoid, Icy Rub Gel, Heparizen. Stosuj je do czasu, aż ustąpią dolegliwości.
Naderwanie mięśnia
Przy takim urazie pojawia się ból, a mięsień uwypukla się pod skórą. Czasem może się dodatkowo pojawić obrzęk.
Co robić?
Kilka razy dziennie przykładaj na chore miejsce ciepłe okłady albo smaruj maścią o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym, np. Ben Gay, Naproxen żel.
Jeśli czujesz wyraźne osłabienie siły mięśni albo ból i opuchlizna nie znikną w ciągu
2-3 dniach, skonsultuj się z lekarzem.
Skręcenie i zwichnięcie
Urazy te najczęściej dotyczą kostki, rzadziej kolana. Towarzyszy im silny ból i szybko narastający obrzęk, które uniemożliwiają chodzenie. Przy zwichnięciu noga może być dodatkowo ustawiona pod niewłaściwym kątem. Niekiedy trudno odróżnić skręcenia od znacznie poważniejszego zwichnięcia, dlatego zawsze skonsultuj się z lekarzem. Sama możesz udzielić pierwszej pomocy.
Co robić?
Ułóż kontuzjowaną nogę nieco wyżej i przyłóż zimny okład. To opóźni nieco pojawienie się opuchlizny.
- Jeśli uszkodziłaś kostkę, obandażuj ją. Zrób to niezbyt mocno, by nie zakłócić krążenia. Staraj się nie ruszać kontuzjowaną nogą. W żadnym wypadku nie pozwól nikomu nastawiać zwichniętej kostki. W ten sposób możesz sobie tylko zaszkodzić.
- Przy urazach kolana trzeba nieruchomić uszkodzoną nogę. Jeśli jest wyprostowana, ułóż pod nią np. długą deskę, nartę i przywiąż w trzech miejscach. Gdy kolano jest zgięte, podeprzyj je czymś, nie zmieniając ułożenia nogi.
Złamanie
O złamaniu świadczy bardzo silny ból
i obrzęk. Kontuzjowana ręka lub noga często mogą być dodatkowo zdeformowane.
Co robić?
Złamaną rękę i nogę trzeba unieruchomić. Złagodzi to ból i zapobiegnie dalszym obrażeniom. Jeśli kość przebiła skórę, nie przemywaj niczym rany, tylko przykryj ją czystym materiałem i obandażuj. Osobę ze złamaną ręką można odwieźć do lekarza. W przypadku urazu nogi lepiej wezwać pogotowie. Jeżeli nie jest to niezbędne, nie transportuj sama poszkodowanego. Bez specjalistycznego sprzętu jest to trudne i może spowodować dalsze obrażenia.
- Złamaną rękę trzeba oprzeć na temblaku. Możesz go zrobić np. z koszuli z długim rękawem lub bluzy. Przytrzymaj przedramię prostopadle do ramienia (kciukiem do góry), tak by przylegało do klatki piersiowej. Następnie oprzyj je na dużym kawałku materiału zawiązanym na szyi.
- Do unieruchomienia złamanej nogi możesz użyć nart, kijków albo prostych gałęzi – umieść je po bokach, a następnie przywiąż. Kontuzjowaną nogę ułóż nieco wyżej. Jeśli doszło do złamania uda lub biodra, lepiej ich nie unieruchamiaj, chyba że musisz przenieść poszkodowanego w bezpieczniejsze miejsce. Do czasu nadejścia pomocy okryj poszkodowanego.
Uwaga! Gdy istnieje podejrzenie urazu kręgosłupa, nie wolno przenosić chorego. Lepiej nie podawaj kontuzjowanej osobie niczego do jedzenia ani picia. Jeśli konieczna będzie operacja, po posiłku jej przeprowadzenie jest utrudnione.
Uderzenie w głowę
Urazów głowy nie wolno lekceważyć. Nawet niewinne z pozoru uderzenie może być przyczyną poważnego uszkodzenia mózgu. Tylko lekarz może ocenić stopień urazu.
Co robić?
Jeżeli na głowie jest rana, przykryj ją kawałkiem czystego materiału i lekko uciśnij, aby zatamować krwawienie. Następnie przewieź chorego do lekarza.
Gdy na głowie widoczne jest wgłębienie lub z ucha sączy się wodnisty płyn bądź krew, ułóż poszkodowanego na plecach, przechylając go lekko na stronę uszkodzonego ucha. Przyłóż do ucha, z którego wycieka płyn, czysty materiał. Nie transportuj sama poszkodowanego, tylko wezwij lekarza.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
