fot. Fotolia
Tabletki musujące – suplementy czy leki?
Tabletki witaminowe do rozpuszczania w wodzie to w większości suplementy diety, chociaż wśród nich mogą być też preparaty zarejestrowane jako tzw. leki bez recepty. Produkty w takiej formie są alternatywą dla osób mających problemy z połykaniem tabletek i kapsułek, ale niektórzy mogą je wybierać po prostu ze względów smakowych. Uzyskany napój ma bowiem przyjemny smak, wynikający z zastosowanych substancji aromatycznych.
Tabletki musujące bardzo dobrze sprawdzają się w przypadku dzieci nie umiejących jeszcze połykać tabletek, co chroni je przed zakrztuszeniem.
Czy tabletki musujące są bezpieczne?
Wszystkie produkty zakupione na legalnym rynku (apteki, punkty zielarsko-medyczne, sklepy spożywcze) są dopuszczone do obrotu przez uprawnione do tego organy państwowe. Zatem ich bezpieczeństwo dla zdrowia nie budzi zastrzeżeń, pod warunkiem stosowania zgodnie z zaleceniami podanymi na etykiecie lub w ulotce.
Jak działają tabletki musujące?
Ze względu na przyjmowanie tabletek po całkowitym rozpuszczeniu proces ich wchłaniania w organizmie może być nieco szybszy niż w przypadku kapsułek docierających do żołądka w całości. Przeznaczenie produktów w formie musującej jest takie samo, jak w przypadku klasycznych tabletek czy kapsułek. Służą one uzupełnieniu diety w składniki odżywcze, a tym samym zmniejszeniu ryzyka ich niedoborów organizmie.
W zależności od składu preparatów producenci przypisują im różne funkcje w organizmie i ukierunkowują na działanie wielu narządów. Duża część tych produktów przeznaczona jest w celu wsparcia systemu odpornościowego. Dotyczy to w szczególności preparatów z witaminą C, cynkiem i niektórymi składnikami roślinnymi. Kolejną grupą są preparaty skierowane na układ kostny (np. wapń i witamina D), układ krwiotwórczy (np. witamina C, B 12 i żelazo) oraz wiele innych. Istotną grupę preparatów stanowią też produkty mające podnosić witalność i zmniejszać zmęczenie.
Masowa reklama suplementów diety i powszechna dostępność może wpływać na decyzje konsumentów o ich zakupie, tym bardziej, że przekaz reklamowy niejednokrotnie przejaskrawia ich korzystny wpływ i obiecuje koniec problemów zdrowotnych. Rzeczywiste działanie tych produktów w organizmie nie jest jednak ustalone. Preparaty te, zgodnie z obowiązującym prawem, nie przechodzą badań klinicznych, to znaczy, że nie określono skutków ich działania, w przeciwieństwie do leków na receptę.
W związku z tym na opakowaniu suplementów diety i w reklamie nie mogą być podawane informacje przypisujące lub sugerujące działanie lecznicze lub zapobiegające rozwojowi chorób. Informacje powinny dotyczyć tylko działania poszczególnych substancji, np. witamin bądź składników mineralnych, a nie działania całego preparatu, które nie zostało udowodnione.
To, co producenci mogą zamieszczać na etykiecie produktu, od niedawna zostało ściśle uregulowane przepisami prawnymi. Dla przykładu w przypadku witaminy C może to być oświadczenie: „witamina C pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego”, ale nie oznacza to, że preparat podnosi odporność. Ponadto właściwości odrębnych składników produktu nie mogą być „przenoszone” na właściwości preparatów.
Zobacz też: Spokojny sen – suplementy ułatwiające zasypianie
Na co zwracać uwagę przy zakupie tabletek musujących?
Wybierając preparat należy kierować się „potrzebami” organizmu. Jeśli zakładamy, że nasza zwyczajowa dieta jest niepełnowartościowa, należałoby oszacować jakich składników brakuje nam najbardziej, ponieważ przyjmowanie preparatów „na zapas” jest nie tylko niepotrzebne, ale może być także niekorzystne w skutkach.
W ofercie handlowej dostępna jest szeroka gama tych produktów o zróżnicowanym składzie. Niektóre z nich to typowe preparaty witaminowe, w skład których może wchodzić tylko jedna z nich (np. witamina C), kilka (np. witaminy z grupy B) lub nawet kilkanaście witamin, określanych często jako multiwitaminy. Inne to preparaty mineralne, zawierające zarówno pojedyncze składniki (np. wapń), jak i zestaw wielu z nich. Oddzielną kombinację stanowią preparaty witaminowo-mineralne, które w zależności od asortymentu mogą być zawężone tylko do dwóch składników (np. witamina D i wapń) lub stanowić złożone preparaty wieloskładnikowe. W zależności od przeznaczenia wiele tego rodzaju tabletek zawiera też dodatek wyciągów z ziół, aminokwasów, alkaloidów.
Warto także wiedzieć, że skład wielu preparatów jest podobny, pomimo różnego przeznaczenia. Tabletki nakierowane na układ immunologiczny mogą zawierać takie składniki, jak tabletki na zwiększenie energii czy hamowanie procesów starzenia.
Jednoczesne zażywanie takich preparatów może prowadzić do dużego spożycia niektórych składników, dochodzącego do dawek ryzykownych. Ponadto wybierając preparat np. poprawiający koncentrację czy pamięć należy mieć świadomość, że w jego składzie mogą być substancje takie jak w napojach energetyzujących czy kawie. Dlatego w dbaniu o zdrowie należy przede wszystkim zachować zdrowy rozsądek.
Zobacz też: Suplementy – vademecum
Autor: dr Regina Wierzejska, Instytut Żywności i Żywienia (artykuł powstał w ramach projektu edukacyjnego „Zachowaj Równowagę”)
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
