Jest to masaż, który można wykonywać niemowlętom, dzieciom starszym, a także dorosłym – oczywiście z zastosowaniem pewnych modyfikacji. Jego korzenie sięgają starożytności, jednak za jego renesans odpowiedzialny jest francuski położnik, Frederique Leboyer. Masaż cieszy się popularnością na zachodniej części globu. My także się nim zaraziliśmy...
Masować nauczyć się mogą opiekunowie dziecka – rodzice, dziadkowie, nianie. Szkoleniem zajmują się odpowiednio wykwalifikowane osoby, najczęściej fizjoterapeuci. Sama technika masażu nie jest trudna, a jego wykonywanie daje korzyści zarówno dla dziecka, jak i dla masującej je osoby. Dlatego warto przejść kurs takiego masażu.
Skąd taka egzotyczna nazwa?
Frederique Leboyer przebywając w Indiach, w Kalkucie, spotkał kobietę. Była to hinduska kobieta, matka, sparaliżowana od pasa w dół. Uwagę położnika zwróciły „pieszczoty” dziecka, które owa kobieta wykonywała, siedząc wraz z maleństwem na ziemi. Proste, płynne i spokojne ruchy dłoni, pełne troski i miłości, przekładające się na masaż całego ciała, rozładowywały napięcie dziecka. Kobieta, miała na imię Shantala – stąd nazwa starożytnego masażu.
Na czym polega masaż Shantala i jakie są jego zasady?
Masaż Shantala polega na wykonywaniu prostych ruchów głaszczących i delikatnych uciśnięć. Mają one na celu uspokoić dziecko, zwiększyć jego poczucie bezpieczeństwa i stymulować rozwój. Dzięki masażowi, pobudza się cały organizm, w tym nawet układ hormonalny. Najlepiej, gdy wykonuje się go 3-4 razy w tygodniu. Zanim przystąpi się do masowania pociechy, trzeba zastosować się do paru zasad:
- ciepłe pomieszczenie (dziecko szybko traci swoje ciepło), temperatura około 27°C
- dziecko rozebrane do naga
- ciepły olejek do masażu lub oliwka
- odstęp między masażem, a przyjętym posiłkiem powinien wynosić około 30 minut
- wykonanie ciepłej kąpieli po masażu
- masaż odbywa się rano, ewentualnie jeszcze raz wieczorem
- pozycja masującego: siad na podłożu z wyprostowanymi kończynami i plecami
- czas masażu niemowlęcia: 5 minut – wydłuża się w zależności od wieku
- zaprzestanie praktyki, gdy dziecko staje się marudne
- olejek najpierw ogrzewamy na dłoniach
- nie tracimy kontaktu dotykowego z dzieckiem
- początkowo każdy ruch powtarzamy trzykrotnie, przy następnych masażach możemy zwiększać ich ilość
Jakie są podstawowe chwyty?
Chwyty, które opisujemy stanowią jedynie opis masażu Shantala. Gdy nie zostaliśmy odpowiednio przeszkoleni, nie wolno ich wykonywać na własną rękę. Może to bowiem zaszkodzić maluchowi!
Brzuch
Siadamy na podłożu, pamiętając o wyprostowanych plecach. Na nogach rozkładamy miękki ręcznik, na którym kładziemy rozebranego malucha, tak by stopami dotykał brzucha mamy (jego ciepło daje poczucie bezpieczeństwa). Nakładamy na dłonie olejek do masażu i przystępujemy do czynności. Ruchami powolnymi, płynnymi, ale zdecydowanymi, jednocześnie masujemy pasma od klatki piersiowej do podbrzusza dziecka. Następnie przechodzimy do masowania klatki i brzuszka „na krzyż”, czyli prawą dłonią głaszczemy od szyi po stronie prawej, w kierunku do lewej strony podbrzusza; lewą ręką, od lewej strony szyi, do prawej części podbrzusza.
Ramiona
Zmieniamy pozycję dziecka. Układamy je na boku i przystępujemy do masażu ramienia. Naszą lewą ręką ujmujemy nadgarstek dziecka, a prawą otaczamy ramię dziecka i masujemy kolistymi ruchami, aż do nadgarstka, przy którym spowalnia się i łagodzi ruchy masowania. Tu prawa ręka zmienia się z lewą, która wędruje w okolice obojczyka i ramienia, by wymasować ramię, tak samo jak ręka prawa. Czynność powtarza się kilkukrotnie. Po masażu ramienia jednej kończyny dziecka, wykonuje się masaż dłoni, zanim przejdziemy do masażu drugiego ramienia.
Dłonie
Naszym kciukiem masujemy wewnętrzną część dłoni dziecka, lekko ją uciskając i wykonując ruchy koliste. Po tym, zginamy paluszki dziecka w piąstkę. Po masażu dłoni przystępujemy do masażu drugiego ramienia.
Brzuch
Po wymasowaniu drugiego ramienia i dłoni, mieniamy pozycję dziecka, na leżąca na plecach i przystępujemy do kontynuacji masażu brzuszka. Ujmujemy pięty dziecka w pionie, tak by stawy biodrowe i kolanowe dziecka, były lekko zgięte. Naszym przedramieniem wykonujemy kilkukrotny ruch głaskania, w kierunku od łuków żebrowych w dół.
Nogi
Naszą lewą ręką ujmujemy kostkę dziecka, a prawą otaczamy jego udo i masujemy kolistymi ruchami, od uda po kostkę, pamiętając o spowolnieniu ruchów kolistych w jej okolicy. Tu prawa ręka zmienia się z lewą, która wędruje w okolice uda i masuje kończynę, tak samo jak ręka prawa. Czynność powtarza się kilkukrotnie. Na koniec masowania danej kończyny, przystępujemy do masażu jej stopy.
Stopy
Po wymasowaniu uda, masujemy stopę. Początkowo wykonujemy masaż za pomocą kciuków, ruchami kolistymi. Później masujemy otwartą dłonią. Wykonujemy go tu nieco mocniej, by uniknąć łaskotania malucha. Po masażu stopy, przystępujemy do masowania drugiej nogi.
Plecy
Po wymasowaniu obu kończyn, kładziemy dziecko w poprzek swoich nóg, tak aby jego głowa znajdowała się po naszej prawej stronie. Dłoniami wykonujemy kilkukrotne ruchy, jak podczas wałkowania ciasta. Kierujemy się od barków w dół, z tym że jedna dłoń masuje od góry, a druga od dołu.
Kolejny chwyt, to umieszczenie prawej dłoni na pośladkach dziecka i jej lekkie dociśnięcie. Druga ręka masuje plecy z lekkim uciskiem, z powolnym tempem przesuwu dłoni. Ruch odbywa się w kierunku od szyi do pośladków. Następnie masująca ręka wraca w okolice szyi i powtarza kilkukrotnie masowanie.
Ostatni podstawowy chwyt, polega na przytrzymaniu stóp dziecka lewą ręką i wykonaniem masażu od szyi, aż do kostek. Tak samo powoli jak poprzednio i z podobnym uciskiem na ciało dziecka.
Twarz
Najpierw przystępujemy do masażu czoła. Masujemy je od środka na zewnątrz. Później masujemy resztę twarzy i brodę, podobnie jak czoło, z tym że przechodzimy nieco dalej na zewnątrz twarzy. Po masażu twarzy, masujemy nos malucha, od jego nasady, w kierunku dziurek i z powrotem, w kierunku czoła. Jeżeli się nie boimy, możemy delikatnie pomasować gałki oczne dziecka, po którym nasze palce subtelnymi ruchami schodzą na nos i policzki.
Jeżeli mamy jakiekolwiek wątpliwości i trudności w wykonywaniu chwytów masażu, warto zasięgnąć porady u wykwalifikowanej osoby, np. instruktora masażu Shantala.
Kiedy masaż Shantala jest wskazany, a kiedy przeciwwskazany?
Masaż Shantala wskazany jest wszystkim dzieciom, niezależnie od wieku. Zwłaszcza tym, które borykają się z niską odpornością organizmu. Nawet w niektórych szpitalach dziecięcych jest on zapewniany małym pacjentom. Jedynymi przeciwwskazaniami, okazują się być infekcje przebiegające z gorączką, zranienia, choroby skóry, choroby zakaźne i nowotworowe.
Jakie są korzyści płynące z masowania dzieci?
Wcześniej wspomniano, że masaż Shantala niesie ze sobą obopólne korzyści. Dla dziecka jest to przede wszystkim uspokojenie, wyciszenie, poprawa jakości snu, wspomaganie trawienia, odporności dziecka. Ponadto potęguje poczucie bezpieczeństwa, poprzez podnoszenie świadomości swojego ciała, a co najważniejsze – scala więzi z rodzicem lub innym opiekunem.
Z kolei masujący rodzic, czy niania, zawdzięczają masażowi Shantala lepsze rozumienie świata dziecka, zwiększa pewność siebie, uspokaja, utwierdza w nowej roli i daje poczucie bycia potrzebnym. Dzięki wykonywaniu tego masażu przez świeżo upieczone mamusie, można zapobiec depresji poporodowej i łagodzić jej nieprzyjemne objawy.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
