Wiosna przywitała nas ciepłymi promieniami słońca. Powoli wszystko budzi się do życia. Już wiele roślin rozwinęło liście i zakwitnęło kolorowym kwieciem. Nie tylko w ogrodach pojawiły się przeróżne kolory... Usiane żółtozłocistymi pierwiosnkami są również zarośla, łąki i leśne polany. Czyli rzec można, że sezon na zioła już się rozpoczął!
Fot. Depositphotos
Pierwiosnek lekarski, jest jedną z roślin leczniczych, zakwitających wczesną wiosną. Poznajemy go po ślicznych, a jednocześnie dość prostych kwiatach, zazwyczaj żółtawych. Jak podają niektóre źródła, kwiat ten „pachnie mlekiem jak malutkie dziecko”. Liście pierwiosnka są podłużne, pomarszczone, barwy zielonej. Żyłki na nich z kolei, są mocno zarysowane i mają odcień bardziej jaskrawy. Korzeń, także wykorzystywany w ziołolecznictwie. Jest zbity, „poplątany”i ma wiele odgałęzień.
Kiedy preparaty z pierwiosnkiem znajdują zastosowanie?
Pierwiosnek lekarski, jest rośliną o szerszym zastosowaniu. Wykorzystuje się go nie tylko jako surowiec zielarski, ale i jako przyprawę, kosmetyk i dekorację. W kuchni, kwiaty pierwiosnka, można śmiało dodawać do wina, marynat i dżemów. Liście natomiast, dobrze komponują się z warzywami, w sałatkach i gulaszach jarzynowych.
Kosmetyków z pierwiosnkiem, nie ma wiele. Przykładem jest należący do nielicznych, odświeżający tonik z pierwiosnka.
Jednak można sobie samemu zgotować pierwiosnkowy płyn wygładzający cerę. Kwiaty pierwiosnka moczymy w wodzie destylowanej przez jeden dzień, a następnie spryskujemy twarz i dekolt lub przecieramy wacikiem nasączonym tonikiem.
W medycynie znowuż, pierwiosnek został wysoko cenionym środkiem wykrztuśnym. Zawiera bowiem mnóstwo saponin, wykazujących właśnie takie działanie. Wyciągi z pierwiosnka, są składnikiem syropów na kaszel, które z powodzeniem wykorzystuje się w przewlekłych bronchitach, zapaleniach gardła, zatok, pylicy, gruźlicy (Herbapect, Bronchosol, Sinupret, Herbitussin). Wykrztuśne działanie, ma również napar z liści pierwiosnka.
Herbatka z korzenia rośliny, pomaga w leczeniu migren na tle nerwowym. Z kolei napar z kwiatów pierwiosnka, uspokaja i łagodzi bóle głowy. Zielarze sporządzają jeszcze maści z liśćmi rośliny, a są one stosowane na trudno gojące się rany pooperacyjne i skaleczenia.
Kto nie może korzystać z dobrodziejstw pierwiosnka?
Problemy żołądkowe, w postaci choroby wrzodowej, nieżytów, nadżerek i krwawień z przewodu pokarmowego, są przeciwwskazaniem do stosowania preparatów z pierwiosnkiem. Odradza się je także bezpośrednio po operacjach i urazach. Niewątpliwie, nie mogą go też wykorzystywać osoby uczulone na tą roślinę. W okresie ciąży i karmienia piersią, trzeba poradzić się lekarza, czy farmaceutyki z wyciągiem z pierwiosnka, nie zaszkodzą dziecku.
Jakie mogą być skutki uboczne zastosowania pierwiosnka?
Ze względu, na wysoką zawartość saponin, wyciągi z pierwiosnka, mogą nieprawidłowo oddziaływać na układ pokarmowy. Najczęściej występującymi objawami niepożądanymi są:
- podrażnienie żołądka i jelit, manifestujące się bólami w okolicy powyżej pępka
- nudności i wymioty
- biegunki
- alergie
Pamiętajmy, że pierwiosnek lekarski, pomimo tego, że jest ziołem, jest również rośliną chronioną. Z roku na rok, redukuje się ich ilość. Do celów leczniczych, wykorzystuje się pierwiosnki z upraw w przydomowych ogródkach lub działek. Pierwiosnków występujących naturalnie starajmy się nie wykradać z ich środowiska!
Część informacji pochodzi z:
Bremness Lesley, Wielka księga ziół, Wiedza i Życie, Warszawa 1991
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
