Zachorowalność na raka rośnie na całym świecie – co roku na nowotwory umiera około 8 milionów ludzi. W Polsce sytuacja jest szczególnie niesprzyjająca – według NIK z powodu raka umiera u nas rocznie tyle osób, ile liczy populacja Legnicy, czyli około 100 tysięcy.
Większość nowotworów rozwija się skrycie, nierzadko przez wiele miesięcy nie dając żadnych niepokojących objawów. Gdy się jednak pojawią, mogą oznaczać znaczące zaawansowanie choroby. Dlatego aby wykryć raka, warto się regularnie badać. W diagnostyce nowotworów pomaga m.in.:
Jakie objawy wiążą się z poszczególnymi nowotworami i jak je rozpoznać? Jakie są ich objawy początkowe, a jakie późne?
Spis treści:
- Objawy raka płuc
- Objawy raka piersi
- Objawy raka jelita grubego
- Objawy raka trzustki
- Objawy czerniaka
- Objawy chłoniaka
- Objawy raka szyjki macicy
- Objawy raka jajnika
Objawy raka płuc
Wczesny rak płuc jest bezobjawowy lub jego objawy są mało charakterystyczne. Najczęściej wiążą się z występowaniem kaszlu, a w przypadku większego zaawansowania choroby – krwioplucia. Inne objawy raka płuc to:
- chrypka,
- duszności,
- ból w klatce piersiowej,
- zespół żyły głównej dolnej, zespół Hornera, porażenie splotu barkowego (zespół objawów spowodowanych naciekaniem i uciskiem guza na nerwy i naczynia).
Jeśli nowotwór płuc da przerzuty do kości, pojawiają się bóle kostne i złamania patologiczne, gdy do mózgu – objawy neurologiczne, a do wątroby – bóle brzucha, żółtaczka, nudności.
Objawy raka piersi
Szacuje się, że rak piersi co roku wykrywany jest w Polsce już u 18 tysięcy kobiet. Niestety, statystki rosną, a choroba wykrywana jest coraz częściej u młodych pań. Aby ją wykryć, wystarczy pamiętać o badaniach i wykonywać je regularnie. Wśród nich są: samobadanie, USG piersi i mammografia, od niedawna Polki mogą też korzystać z mammodiagnostyki.
Objawy raka piersi wiążą się zwykle ze zmianami w obrębie piersi: pojawieniem się wyczuwalnego lub wręcz widocznego guza, powiększenie jednej piersi, zmiany kształtu (wgłębienie, zgrubienie), wciągnięcie sutka, wyciek z brodawki. Niektóre z nich mogą wiązać się ze zmianami hormonalnymi, niemniej jednak każdą tego rodzaju zmianę warto pokazać lekarzowi.
Objawy raka jelita grubego
Ten rodzaj nowotworu można pomylić z rozmaitymi i zazwyczaj niegroźnymi problemami trawiennymi. Wiele zależy od umiejscowienia guza. Na początku objawy raka jelita grubego to głównie wzdęcia, osłabienie, bóle brzucha, uczucie przelewania w brzuchu, niedokrwistość.
Później zwykle pojawiają się: utrata masy ciała, zmiana rytmu wypróżnień, krwawienie z odbytu. Naszą czujność powinny też wzbudzić krew/śluz w stolcu i uczucie parcia na stolec, a także bóle brzucha.
Nie jest oczywiście tak, że u chorego pojawiają się wszystkie objawy – wszystko zależy od tego, gdzie pojawił się guz. Wszelkie niepokojące sygnały organizmu najlepiej jest więc skonsultować z lekarzem.
Objawy raka trzustki
Rak trzustki to nowotwór, który pojawia się zwykle po 60. roku życia. Niestety, daje złe rokowania – szanse na pięcioletnie przeżycie z rakiem trzustki wynoszą 1-3%. Jego najczęstszą postacią jest gruczolak przewodowy – szacuje się, że występuje u 90% chorych pacjentów.
Początkowo rak trzustki nie daje żadnych objawów, rozwija się podstępnie. Symptomy są odczuwalne dopiero wtedy, gdy guz urośnie. Objawy raka trzustki to:
- przeszywający, promieniujący ból jamy brzusznej, nadbrzusza lub prawego nadżebrza,
- nudności,
- wymioty,
- zmiana rytmu wypróżnień,
- stolce tłuszczowe,
- utrata masy ciała,
- żółtaczka,
- powiększenie pęcherzyka żółciowego.
Objawy czerniaka
Duża umieralność na czerniaka w Polsce (szacuje się, że co roku zabija 30% chorych) wiąże się z jego późnym wykrywaniem. Tymczasem jego rokowanie zależy w dużej mierze od tego, w którym stadium go zdiagnozujemy i zaczniemy leczyć. A nowotwór ten, z racji tego, że jest widoczny na skórze, zazwyczaj trudno przeoczyć.
Objawy czerniaka wiążą się bowiem z wystąpieniem na skórze znamienia o charakterystycznym wyglądzie. Naszą uwagę powinny zwrócić pieprzyki o nieregularnych kształtach, niewyraźnych brzegach, asymetryczne, szybko rosnące, duże (o średnicy powyżej 6 mm), ewoluujące.
Niepokojące znamiona warto pokazać lekarzowi. Jeśli mamy jasną karnację ze skłonnością do powstawiania przebarwień i pieprzyków, warto raz w roku udać się do dermatologa na tzw. dermatoskopię, czyli badanie, które pozwala obejrzeć zmiany na skórze w dużym powiększeniu.
Objawy chłoniaka
Chłoniaki są nowotworami złośliwymi, które wywodzą się z białych krwinek. Pierwsze objawy chłoniaka są niespecyficzne: chory może nagle zacząć chudnąć, mieć nocne poty, gorączkować. Bywa, że choroba ta początkowo mylona jest z grypą lub przeziębieniem. Tym bardziej, że z czasem zaczynają jej tez towarzyszyć: kaszel, zmęczenie, niedrożność nosa, duszności, a także swędzenie skóry na ciele.
Typowym dla chłoniaka objawem jest też powiększenie węzłów chłonnych. W odróżnieniu od przeziębienia czy innych chorób infekcyjnych, gdy węzły sprawiają ból, w przypadku chłoniaka są one niebolesne, twarde, zbite, często pogrupowane. Jeśli takie węzły nie znikają po 2-3 tygodniach, konieczna jest wizyta u lekarza.
Objawy raka szyjki macicy
Rak szyjki macicy to drugi co do częstości kobiecy nowotwór, który wykrywa się u ponad 33 tysięcy Polek rocznie. Rozwija się długo i cicho, początkowo nie dając objawów. To sprawia, że u wielu kobiet wykrywa się go za późno, przez co wiele pacjentek umiera z jego powodu. Tymczasem aby go wykryć, wystarczy regularnie wykonywać badanie cytologiczne.
- krwawienie pomiędzy regularnymi krwawieniami miesięcznymi,
- obfite upławy,
- ból podczas stosunku,
- nietypowe krwawienie z pochwy,
- dłuższe i bardziej obfite niż zazwyczaj krwawienia miesięczne,
- krwawienie po stosunku lub badaniu ginekologicznym,
- krwawienie po menopauzie,
- ból w podbrzuszu.
Objawy raka jajnika
Rak jajnika może pojawić się w każdym wieku, jednak najczęściej diagnozuje się go u kobiet w wieku od 40 do 70 lat. W początkowych fazach zwykle wykrywa się go przypadkowo, ponieważ nie daje objawów lub są one niespecyficzne.
Późniejsze objawy raka jajnika wiążą się z uczuciem wzdęcia brzucha, bólami w podbrzuszu, zaparciami, osłabieniem, zmęczeniem, utratą apetytu, krwawieniami z pochwy, parciem na pęcherz, bólem przy oddawaniu moczu.
Jeśli je u siebie zauważamy, udajmy się do ginekologa. Lekarz prawdopodobnie skieruje nas na badanie usg.
Zobacz też:
Czy rak i nowotwór to to samo?
Czy morfologia krwi może wykazać nowotwór? Sprawdzamy, jakie parametry badania powinny nas zaniepokoić
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
