Proces leczenia
W przypadku zaburzeń osobowości leczenie farmakologiczne pozwala jedynie stłumić agresywne zachowania, wyrównać i poprawić nastrój. Również zabiegi chirurgiczne i elektrowstrząsy okazują się mało skuteczne. Najlepsze rezultaty osiąga się stosując psychoterapię (zależnie od pacjenta, prezentowanych objawów, zasobu wiedzy i umiejętności praktycznych psychoterapeuty stosuje się techniki wybranej szkoły psychoterapii: psychoanalizę, terapię poznawczo-behawioralną, humanistyczno-egzystencjalną lub systemową).
Psychoterapia fundamentem leczenia zaburzeń osobowości
Psychoterapia rozumiana jest jako specjalistyczna metoda leczenia. Polega na intencjonalnym stosowaniu założonych działań psychologicznych w procesie niesienia pomocy, głównie osobom z zaburzeniami osobowości. Podstawowym środkiem leczenia jest związek emocjonalny, jaki powstaje między psychoterapeutą a pacjentem.
Za najbardziej efektywną uważa się psychoterapię długoterminową. Pozwala ona na szczegółową analizę psychologicznego podłoża zaburzeń. Większość psychoterapeutów podkreśla, że powinna być wspomagana terapią rodzinną lub terapią małżeńską. Stosuje się również programy reedukacyjne i resocjalizacyjne oparte na zasadach uczenia się, modelowania, przekazywania informacji zwrotnych, karach i nagrodach, treningach umiejętności społecznych.
Skuteczność leczenia zaburzeń osobowości obejmuje nie tylko redukcję objawów, ale również zmianę wzorca przeżywania i zachowania, który stał się źródłem trudności w funkcjonowaniu oraz zwiększenie tolerancji na sytuacje trudne (psychoterapia podtrzymująca).
Rokowanie w poszczególnych zaburzeniach osobowości
Pozytywne rezultaty leczenia zależne są od klinicznej postaci zaburzeń osobowości oraz trwałości zaburzonych cech (czy ustępują wraz z wiekiem, czy utrzymują się do dorosłości).
W przypadku osobowości paranoicznej możliwe są powikłania w postaci zaburzeń urojeniowych, schizofrenii, depresji, zaburzeń lękowych, nadużywania i uzależnienia od substancji psychoaktywnych. Pacjenci rzadko zgłaszają się na leczenie.
Zobacz też: Leczenie zaburzeń osobowości w starszym wieku
Rodzaje osobowości:
U osób z rozpoznaniem osobowości schizoidalnej mogą wystąpić zaburzenia urojeniowe, schizofrenia i inne psychozy oraz depresja.
W przypadku osobowości dyssocjalnej konsekwencjami mogą być: śmierć z powodu pobicia, samobójstwo, urazy ciała, uzależnienia, konflikty z prawem, depresja.
Wśród pacjentów z osobowością chwiejną emocjonalnie może dojść do prób samobójczych, samouszkodzeń, zaburzeń nastroju, psychoz, zaburzeń seksualnych oraz nadużywania substancji psychoaktywnych.
Na osobowość histrioniczną mogą nakładać się zaburzenia somatyzacyjne, konwersyjne, seksualne, zaburzenia nastroju oraz nadużywanie alkoholu.
Przebieg zaburzeń osobowości o typie anankastycznym może być powikłany zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi, depresyjnymi lub somatyzacyjnymi. Życie osobiste takich pacjentów jest zwykle ubogie. U pacjentów zależnych mogą pojawić się nasilone objawy zaburzeń depresyjnych po utracie bliskiej osoby, a wśród osób lękliwych – fobie społeczne i zaburzenia nastroju.
Zobacz też: Czy moje nastawienie pomaga w procesie leczenia?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
