Nadpobudliwość psychoruchowa (inaczej zespół nadruchliwości, zespół hiperkinetyczny Attention Deficyt Hiperactiyity Disorder) jest schorzeniem mającym charakterystyczne objawy. Leczenie ADHD odbywa się poprzez stosowanie leków oraz terapii.
Rodzaje ADHD
- Z przewagą zaburzeń koncentracji uwagi – dzieci tzw. marzycielskie, nie mogą się skupić, potrafią pozostać w bezruchu, jeśli wymaga tego sytuacja; częściej występuje u dziewczynek.
- Z przewagą nadpobudliwości psychoruchowej – dzieci tzw. „żywe srebra”, biegają w kółko bez obiektywnej przyczyny, odpowiednio zmotywowane potrafią się skupić na dłużej; częściej występuje u chłopców.
- Typ mieszany – nasilone objawy nadruchliwości i zaburzeń koncentracji uwagi; częściej u chłopców.
ADHD - przyczyny
Najnowsze badania wskazują, że zespół nadpobudliwości dziecięcej jest zaburzeniem uwarunkowanym genetycznie. Schorzenie jest związane z neurobiologicznymi zmianami funkcji mózgu. Z upływem lat nasilenie objawów dysfunkcji słabnie, ale nie udaje się ich całkowicie wyleczyć, dlatego sporo dorosłych także cierpi na ADHD.
Trudna sytuacja domowa, brak zasad i norm, niekonsekwencja rodziców i ich impulsywność, mogą tylko nasilać objawy. Za czynniki ryzyka powstania ADHD uważa się również nadużywanie przez matkę w czasie ciąży alkoholu, narkotyków, leków i nikotyny.
Objawy ADHD u dzieci
Dzieci nadpobudliwe psychoruchowo, stanowią około 3-10% wszystkich dzieci w młodszym wieku szkolnym. U przedszkolaka nie zawsze wiadomo, jak rozpoznać ADHD, bo duża aktywność i emocjonalność mieści się w normach rozwojowych. Rozpoznanie najczęściej następuje w 7 roku życia, choć w opinii wielu lekarzy cechy tego zespołu są już widoczne od chwil niemowlęcych, ale bezzasadne jest stawianie diagnozy na tak wczesnym etapie.
Objawy ADHD u małych dzieci:
- wysoka drażliwość,
- mniejsze zapotrzebowanie na sen,
- słabszy apetyt,
- problem ze skupieniem uwagi,
- częste rozrzucanie zabawek, psucie ich.
Objawy ADHD u dzieci szkolnych:
- brak wytrwałości w działaniach wymagających skupienia i koncentracji,
- częste porzucanie jednego zajęcia na rzecz innego,
- impulsywność i wybuchowość,
- kłopoty z dyscypliną (dzieci z ADHD nie łamią zasad celowo),
- wysoka ruchliwość,
- brak staranności,
- nieumiejętność przewidywania ryzyka,
- brak cierpliwości,
- problemy z rówieśnikami,
- niska samoocena.
Zalety dzieci z ADHD
Dzieci z ADHD nie powinny być postrzegane jedyne przez pryzmat tych zaburzeń. Wyróżnia je wiele zalet:
- mają mnóstwo energii,
- próbują nowych rzeczy,
- są chętne do rozmowy,
- dobrze dogadują się z dorosłymi,
- potrafią robić wiele rzeczy naraz,
- są inteligentne (wielu wybitnych to osoby z ADHD),
- mają wspaniałe poczucie humoru,
- bardzo dobrze opiekują się młodszymi dziećmi,
- są spontaniczne,
- dostrzegają detale, których inni nie widzą,
- rozumieją jak to jest, gdy ktoś dokucza lub ma problemy,
- potrafią myśleć niekonwencjonalnie,
- chętnie pomagają,
- są radosne i entuzjastyczne,
- mają niezwykłą wyobraźnię,
- mają wspaniałą pamięć,
- są odważne i ciekawe świata.
Leczenie ADHD
Leki nie wyleczą z nadpobudliwości, ale ułatwiają życie samemu dziecku z ADHD i jego otoczeniu. Rodzice powinni wiedzieć, że kierując swe dziecko na badania lekarskie, pomogą mu w:
- skupieniu się podczas nauki,
- słuchaniu poleceń,
- panowaniu nad potrzebą ruchu,
- refleksji nad zachowaniem.
Leczenie ADHD jest złożone. Leki nie zastąpią pracy z dzieckiem. Powinny być wprowadzane, gdy zawiodą wszystkie metody terapii w szkole i w domu. Można pomóc dziecku z nadpobudliwością psychoruchową poprzez:
- akceptację i miłość,
- stworzenie jasnego systemu zasad,
- zadbanie o uporządkowany tryb życia dziecka,
- współpracę z nauczycielami,
- wspieranie w niepowodzeniach,
- wyjaśnianie, jak i dlaczego przewidywać konsekwencje.
Objawy ADHD u dorosłych
Aby móc diagnozować ADHD u dorosłego, musi występować przynajmniej 6 z 10 objawów.
Są to:
- problemy z koncentracją,
- łatwe rozpraszanie uwagi,
- nadpobudliwość,
- problemy z jednoczesnym wykonywaniem dwóch czynności,
- niecierpliwość,
- chwiejność nastroju,
- nieumiejętność panowania nad emocjami,
- nadmierna drażliwość,
- brak wiary w siebie,
- brak zorganizowania i nieumiejętność radzenia sobie ze stresem,
- trudności w tworzeniu relacji partnerskich,
- obniżona samoocena,
- rozpamiętywanie niepowodzeń.
Nieleczona nadpobudliwość psychoruchowa nie tylko uprzykrza codzienne życie człowieka z ADHD, ale może też prowadzić do poważnych zaburzeń psychicznych, jak depresja, zaburzenia lękowe, nałogi i uzależnienia. Dlatego tak jak w przypadku dzieci, wskazana jest terapia.
Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 31.05.2017
Zobacz także: Objawy zaburzeń integracji sensorycznejDiagnozowanie zaburzeń integracji sensorycznejJak rozpoznać Zespół Aspergera
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
