Ból głowy a geny
Od 1993 roku, kiedy pojawiła się pierwsza wzmianka o roli czynnika genetycznego w migrenie, obserwujemy dynamiczny rozwój badań nad zagadnieniem wpływu genów na powstawanie pierwotnych bólów głowy. Nie zmienia to jednak faktu, że wciąż wiele pytań pozostaje bez odpowiedzi. Dotyczy to w znacznej mierze napięciowego bólu głowy.
Trochę statystyk
W artykule opublikowanym w 2004 roku w „Neurology” duńscy naukowcy ocenili udział czynnika genetycznego jako istotny w prawie 20% przypadków napięciowego bólu głowy. Jest to znacznie mniej niż w migrenie, w której rola genetyki zaznacza się nawet u 60% osób.
Wydaje się, że udział czynników środowiskowych i genetycznych jest różny w zależności od rodzaju napięciowego bólu głowy. Jak wiadomo, wyróżniamy rzadkie i częste epizodyczne bóle oraz przewlekłą postać NBG.
Rzadkie napady bólu głowy prawdopodobnie w małym stopniu są związane z predyspozycją genetyczną, a kluczową rolę odgrywa tu wpływ środowiska. Inaczej sytuacja wygląda w przypadku częstego i przewlekłego NBG, gdzie rola genetyki może być istotniejsza. Droga do poznania tych zależności wydaje się niestety bardzo długa. W grę wchodzą najprawdopodobniej liczne geny, które wspólnie z oddziałującym na nie środowiskiem decydują o pojawieniu się problemu.
Zobacz też: Komu grozi napięciowy ból głowy?
Ból odziedziczony?
NBG występuje nawet u 90% populacji. Tak znaczne rozpowszechnienie powoduje, że większość chorych ma w rodzinie krewnych z podobnym problemem. Niewykluczone, że jest to przypadek, jednak obecnie naukowcy starają się pójść o krok dalej i wyjaśnić czy istnieje predyspozycja rodzinna do reagowania bólem głowy w stresujących sytuacjach.
Pierwsze takie badanie zostało opublikowane na łamach „British Medical Journal” jeszcze w 1997 roku. Już wówczas stwierdzono, że najbliżsi krewni pacjentów z postacią przewlekłą NBG są trzykrotnie bardziej narażeni na zachorowanie w porównaniu z ogólną populacją. Nie obserwowano wzrostu tego ryzyka u małżonków badanych chorych, choć wpływy środowiskowe powinny być dla nich podobne (w odróżnieniu od genetyki). Dane te sugerują istotny wpływ genów na występowanie przewlekłego NBG.
Zobacz też: Jak powstaje napięciowy ból głowy?
Co na to bliźniaki?
Jedną z metod oceny udziału genetyki w powstawaniu choroby jest badanie bliźniąt. Ocenia się w nim, jak często choroba występuje u obojga dzieci z par bliźniąt jednojajowych (czyli identycznych genetycznie) oraz dwujajowych (różnych genetycznie). Wpływ genów jest potwierdzony jeśli znacznie częściej problem ujawnia się w parach bliźniaków jednojajowych.
Geny, które są u nich jednakowe, odpowiadają za rozwój choroby u obojga dzieci. Takie badania zostały przeprowadzone także dla napięciowego bólu głowy i wydają się potwierdzać poprzednie obserwacje.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!