Skąd wiadomo, że to HPV?
Wirusy z typów 6 i 11 są odpowiedzialne za powstawanie kłykcin kończystych. Są to charakterystyczne, brodawkowate zmiany, dobrze odgraniczone od powierzchni skóry. Ich kolor przypomina zabarwienie skóry. Kłykciny umiejscawiają się najczęściej w okolicy odbytu u kobiet i mężczyzn. U kobiet mogą również występować na wargach sromowych i w pochwie, choć jest to rzadsze. Kłykciny osiągają różne rozmiary – od kilkumilimetrowych do kilkucentymetrowych, a w ekstremalnych przypadkach dochodzą do kilkudziesięciu centymetrów. Leczenie jest trudne, ponieważ zmiany nawracają – wirus zostaje w ciele na zawsze i cały czas jest obecny w błonach śluzowych. Okresy obniżonej odporności, choroby czy ciąży sprzyjają jego reaktywacji. Do leczenia używa się specjalnych maści. Kłykciny usuwa się również poprzez zamrażanie, przy użyciu lasera lub poprzez elektrokoagulację. W szczególnych przypadkach należy je wyciąć chirurgicznie. Problem stanowią częste nawroty.
Inne schorzenia są powodowane przez wirusy z typów 16 i 18. Są to typy o właściwościach onkogennych, czyli zarażenie nimi może sprzyjać pojawieniu się nowotworu w miejscu, w którym wirus wywoła zmiany.
HPV wywołuje raka
Najczęściej dochodzi do rozwoju raka szyjki macicy, dużo rzadziej do raka pochwy czy odbytu. Na raka szyjki macicy w Polsce zachoruje co roku około 3600 kobiet, z czego 2000 umrze. Rak szyjki macicy stanowi 47% spośród wszystkich nowotworów narządów płciowych u kobiet.
Wirus najpierw wywołuje zmiany przedrakowe. Wykryć je można wykonując regularnie cytologię. Materiał do badania pobiera lekarz ginekolog ze ścian szyjki macicy, następnie preparat poddawany jest analizie mikroskopowej. Podczas badania pod mikroskopem można określić czy komórki są prawidłowe, czy mają cechy charakterystyczne dla zmian przedrakowych lub czy są to komórki rakowe. Cytologię każda kobieta powinna wykonywać regularnie – co najmniej raz do roku. Jest to badanie szeroko dostępne, wykonuje je każdy lekarz ginekolog.
Czytaj też: Rak szyjki macicy a szczepionka na HPV
Kiedy możemy podejrzewać raka szyjki macicy?
Do niepokojących objawów mogących wskazywać na wystąpienie raka szyjki macicy należą nietypowe krwawienia z pochwy, krwawienia po stosunku, bóle w okolicy podbrzusza, bolesne stosunki, upławy. Bardzo długo jednak proces rozwija się bezobjawowo – stąd właśnie potrzeba regularnych badań cytologicznych.
Leczenie jest zależne od stopnia zmian. Stadium przedrakowe usuwane jest za pomocą lasera lub wykonuje się konizację, czyli wycięcie fragmentu stożka szyjki macicy. Jeżeli zmiana jest zaawansowanym procesem nowotworowym konieczne jest usunięcie macicy – czyli histerektomia, a następnie radioterapia lub chemioterapia.
Bardzo ważnym osiągnięciem medycyny w ostatnich latach jest wynalezienie szczepionki przeciwko wirusowi HPV. Chroni ona przed typami wirusa 6,11, 16 i 18. Jest również wersja szczepionki zabezpieczająca tylko przed typami 16 i 18 – czyli przed typami onkogennymi. Największa skuteczność szczepienia jest wtedy, gdy zostanie przeprowadzone jeszcze przed rozpoczęciem współżycia seksualnego. Rodzice powinni rozważyć szczepienie córek. Kobiety, które rozpoczęły już współżycie także mogą się szczepić i o ile wcześniej nie zostały zarażone, to szczepionka jest u nich w pełni skuteczna.
Polecamy też: Rak szyjki macicy - rokowanie i statystyka
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!