Ryzyko zarażenia
Wirus brodawczaka ludzkiego jest bardzo rozpowszechniony w populacji, dlatego łatwo się nim zarazić. Wirus przenosi się przez stosunki seksualne. Ponad 50% dorosłych w pewnym momencie swojego życia będzie zakażonych wirusem HPV. Kobiet są bardziej podatne na zakażenie tym wirusem, największe ryzyko istnieje u młodych kobiet między 18 a 25 rokiem życia. Jednak infekcja HPV nie jest równoznaczna ze 100% szansą rozwinięcia się nowotworu złośliwego. Wirus ten ma prawie sto różnych odmian i większość z nich jest potencjalnie niegroźnych, a infekcja przez nie wywołana jest bezobjawowa i ustępuje samoistnie bez żadnego leczenia.
Wirusy HPV „niskiego ryzyka” mogą powodować powstawanie brodawek w okolicy narządów moczowo-płciowych – są to niezłośliwe wyrośla zwane kłykcinami kończystymi. Czasami zmiany te osiągają duże rozmiary i trzeba je usuwać, jednak są niegroźne, na ich podłożu nie rozwinie się nowotwór. Istnienie brodawek na narządach moczowo-płciowych u kobiet w ciąży może spowodować przeniesienie zakażenia na dziecko. Wirus brodawczaka może być przyczyną brodawek rąk i stóp (zakażenie przez kontakt z naskórkiem osoby zakażonej) a także zmian na błonie śluzowej jamy ustnej lub gardła (oralne kontakty seksualne).
Czytaj też: Rak szyjki a cytologia
Typy infekcji
Wyodrębniono 4 główne typy wirusa, które uznane są typy „wysokiego ryzyka” – tzn. przetrwała infekcja tymi szczepami może usposabiać do rozwinięcia się raka szyjki macicy. Są to typy HPV 16, 18, 31, 45, przy czym najczęściej rak powstaje na podłożu infekcji wywołanej typem 16 i 18 – w przypadku aż 70% raków szyjki macicy współistnieje z infekcją tymi szczepami. Przewlekła infekcja tymi typami HPV może powodować nieprawidłową budowę nabłonka w szyjce macicy, co nosi nazwę dysplazji i być wyjściem do rozwoju komórek nowotworowych. Ocena stopnia zaawansowanie zmian w nabłonku możliwa jest dzięki wykonania badania cytologicznego rozmazu z pochwowej części szyjki macicy. Jeśli wynik badania cytologicznego nasuwa podejrzenie infekcji HPV, wykonywany jest specjalny test molekularny, który umożliwia wykrycie materiału genetycznego wirusa, a także dokładną identyfikację typu HPV. Potwierdzona infekcja HPV wymaga leczenia. Wirusy HPV mogą być przyczyną raka krtani, a osób z immunosupresją także raka skóry.
Aby zapobiegać infekcją HPV, a także zmniejszać ryzyko raka szyjki konieczne jest, przede wszystkim, wykonywanie badań cytologicznych u kobiet aktywnych seksualnie. Obecnie istnieje także możliwość zaszczepienia się na HPV – pamiętajmy jednak że szczepionka chroni jedynie przed infekcją HPV konkretnymi szczepami, a nie 100% przed rakiem, gdyż rak szyjki może się rozwinąć także na innym podłożu niż infekcja HPV.
Czytaj też: Rak szyjki macicy a szczepionka na HPV
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!