Spis treści:
- Czym jest wirus HIV i ile osób jest zakażonych
- Jakie są objawy zakażenia HIV?
- Diagnostyka zakażenia HIV
- Jak można zarazić się wirusem HIV?
- Czy HIV można wyleczyć?
Czym jest wirus HIV i ile osób jest zakażonych?
Ludzki wirus niedoboru odporności, zwany w skrócie HIV, to patogen odpowiedzialny za rozwój niebezpiecznej i często śmiertelnej choroby - AIDS. Według Światowej Organizacji Zdrowia na świecie w 2015 roku było 36,7 milionów osób zakażonych HIV. Wśród nich 3,2 miliona stanowiły dzieci poniżej 15 lat.
Pocieszające jest jednak to, że liczba zgonów i nowych zachorowań w ostatnich latach spada, poprawił się też dostęp do leków przeciwwirusowych (antyretrowirusowych), które hamują namnażanie wirusa, częściowo odbudowują układ immunologiczny i łagodzą przebieg zakażenia.
Jakie są objawy zakażenia HIV?
Okres inkubacji (czyli czas od zarażenia do wystąpienia objawów) wirusa HIV może wynosić od 0,5 roku do 3 lub więcej lat. Oznacza to, że chory może być nosicielem HIV nie wiedząc o tym przez wiele lat. Początkowo zarażenie przebiega zwykle bezobjawowo, w kolejnych stadiach daje objawy obniżonej odporności:
- infekcje górnych dróg oddechowych (np. zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc),
- nowotwory (np. mięsak Kaposiego, chłoniaki, rak szyjki macicy),
- zapalenia grzybicze układu pokarmowego.
Objawy te stanowią tzw. choroby wskaźnikowe AIDS, będące wskazaniem do wykonania badań w kierunku nosicielstwa HIV i rozwoju AIDS.
Diagnostyka zakażenia HIV
Potwierdzenie lub wykluczenie nosicielstwa HIV dokonuje się na podstawie testów krwi.
- Najczęściej wykonuje się test na obecność przeciwciał wirusa HIV (test przesiewowy lub ELISA). W przypadku zarażenia HIV przeciwciała pojawiają się we krwi chorego lub po 3-8 tygodniach od momentu zarażenia i od tego momentu można określić, czy doszło do zakażenia.
- Test na wykrycie białek specyficznych dla wirusa we krwi (tzw. test potwierdzający lub Westernblot) to badanie wykonywane w przypadku dwukrotnego otrzymania pozytywnego wyniku w teście przesiewowym.
- Hodowla RNA wirusa w materiale pacjenta - bardzo skomplikowana i rzadko wykonywana metoda.
Otrzymanie pozytywnego wyniku (potwierdzającego nosicielstwo) oznacza konieczność podjęcia leczenia hamującego rozwój choroby AIDS.
Jak można zarazić się wirusem HIV?
Wymienia się kilka przyczyn zakażenia wirusem HIV. Do możliwych sposobów transmisji HIV należą:
- kontakt z krwią zarażonej osoby (np. na igle strzykawki, krwią miesięczną, nieodkażone nożyczki, cążki)
- poprzez stosunek z zakażoną osobą,
- poprzez łożysko, w trakcie porodu,
- z mlekiem matki.
Jak nie można się zakazić HIV? Praktycznie niemożliwe jest zakażenie wirusem, gdy nie doszło do przerwania ciągłości skóry lub błon śluzowych, czyli np. w czasie podania ręki, wspólnego używania naczyń, kąpieli w jednej wannie czy basenie, korzystania ze wspólnej toalety, przez kichanie czy kaszel.
Czy HIV można wyleczyć?
W mediach pojawiają się doniesienia o dwóch przypadkach wyleczenia osób zakażonych HIV w roku 2011 i 2020. W obu przypadkach zastosowano przeszczep komórek macierzystych układu odpornościowego. Terapia jest jednak bardzo ryzykowna, dlatego na razie nie ma możliwości stosowania jej wśród pacjentów z HIV na całym świecie. Obecnie podaje się leki antyretrowirusowe, które hamują namnażanie wirusa, poprawiają jakość funkcjonowania i wydłużają życie osoby zakażonej.
Pamiętajmy, że zakażenie wirusem HIV jest nieodwracalne - na razie nie mamy na nie lekarstwa, chociaż media donoszą o pokonaniu wirusa w pojedynczych przypadkach. Podstawą jest profilaktyka - unikanie sytuacji i kontaktów, które mogą nas narazić na zakażenie.
Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 30.10.2013
Więcej o chorobach przenoszonych drogą płciową:
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
