Polienowa rewolucja
Polieny to grupa antybiotyków, do których zalicza się wykryta już ponad 40 lat temu amfoterycyna B. Jest to wciąż „złoty standard” w leczeniu grzybic układowych, jakkolwiek jest ona obarczona całym pakietem działań niepożądanych. Najważniejszym atutem amfoterycyny B jest szerokie spektrum działania obejmujące zarówno grzyby drożdżopodobne (Candida, Cryptococcus), jak i pleśniowe (Aspergillus). W Polsce dostępne są tylko preparaty do iniekcji.
Antybiotyk upośledza pracę nerek, stąd też osoby cierpiące na schorzenia nerek powinny zachować ostrożność. Inne działania niepożądane to: dreszcze, gorączka, duszność, wahania ciśnienia tętniczego krwi.
Innym antybiotykom z tej grupy – z różnych przyczyn – nie udało się odebrać prymatu amfoterycynie B, choć i one są stosowane. Na przykład nystatyna nie wchłania się ze skóry i błon śluzowych jest więc stosowana miejscowo – w grzybicach powierzchownych oraz w grzybicy błony śluzowej przewodu pokarmowego.
Dowiedz się więcej: Czy Twoje dziecko ma grzybicę?
Azole
Do tej grupy leków zaliczamy: ketokonazol, flukonazol, itrakonazol, worikonazol i inne. Pierwsze leki z tej grupy (np. flukonazol) były aktywne głównie wobec grzybów drożdżopodobnych i dermatofitów. Nowsze (np. worikonazol) objęły swym zakresem działania także grzyby pleśniowe.
Flukonazol jest wykorzystywany w leczeniu zakażeń grzybami z rodzaju Candida (kandydoza przewodu pokarmowego, pochwy, żołędzi prącia) oraz Cryptococcus (zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych). Z kolei worikonazol stosowany jest w cięższych zakażeniach i może stanowić alternatywę dla amfoterycyny B, zwłaszcza że jest lepiej tolerowany przez pacjentów. Azole sporadycznie uszkadzają wątrobę i powodują skórne reakcje nadwrażliwości. W Polsce dostępne są zarówno preparaty doustne, jak i pozajelitowe.
Polecamy: Co wiemy o wirusowych zapaleniach skóry?
Kaspofungina
To lek o szerokim spektrum działania obejmującym zarówno Candida oraz Aspergillus. Może być stosowany jako alternatywa (np. w przypadku nietolerancji) lub wobec oporności na leczenie polienami i azolami. Jest lekiem pierwszego rzutu, gdy podejrzewamy zakażenie wyżej wymienionym grzybami u dorosłych i dzieci z gorączką oraz neutropenią. W Polsce dostępny jako preparat do infuzji.
Może powodować gorączkę, ból głowy, zapalenie żył, niedokrwistość, nadmierne pocenie i uderzenia gorąca.
Flucytozyna
Jej mechanizm działania jest nieco odmienny. Poprzednie leki niszczyły ścianę komórkową grzybów, natomiast flucytozyna zaburza syntezę DNA oraz białek. Jest stosowana w formie dożylnej jako dodatek w leczeniu amfoterycyną B lub flukonazolem. Najpoważniejszym działaniem niepożądanym jest negatywny wpływ na szpik kostny.
Grunt to wykryć grzybicę
Wymienione leki stwarzają dobre możliwości do leczenia zakażeń grzybiczych, pod warunkiem, że zostaną one wykryte, co nieraz stanowi podstawowy problem.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!