Często jedynym objawem podwyższonego ciśnienia są niecharakterystyczne bóle głowy. W związku z tym nadciśnienie jest najczęściej wykrywane przypadkowo, w wyniku pomiaru ciśnienia wykonanego w ramach badań okresowych, podczas wizyty u lekarza z innego powodu lub podczas pomiarów okazjonalnych.
Zobacz też: Jak dochodzi do nadciśnienia tętniczego?
Zwykły – niezwykły pomiar ciśnienia
Podstawowym badaniem w diagnostyce ciśnienia tętniczego jest pomiar ciśnienia za pomocą aparatu sfingomanometru. Bardzo ważne jest prawidłowe wykonanie pomiaru. Choć jest to badanie – wydawać by się mogło – proste i wszędzie dostępne, jego złe wykonywanie odpowiada za większość błędów w ocenie ciśnienia tętniczego.
Co najmniej 30 minut przed pomiarem pacjent nie powinien palić papierosów, ani pić kawy. Pomiar może być wykonany dopiero po minimum 5 minutowym odpoczynku w pozycji siedzącej. Ramię powinno być odsłonięte i podparte na wysokości serca. Mankiet z poduszką gumową powinien obejmować 80% obwodu ramienia i pokrywać 2/3 jego długości.
W trakcie pierwszej wizyty pomiary powinny być wykonane na obu kończynach. Niekiedy należy także wykonać pomiar w pozycji stojącej. Nadciśnienie tętnicze można rozpoznać dopiero na podstawie ciśnienia obliczonego ze średniej arytmetycznej z kilku pomiarów dokonanych w trakcie 2 kolejnych wizyt. Nadciśnienie tętnicze rozpoznajemy, gdy ciśnienie skurczowe przekracza 140 mmHg, a ciśnienie rozkurczowe 90 mmHg.
Ukryte nadciśnienie
Całodobowy automatyczny pomiar ciśnienia tętniczego należy rozważyć u chorych wykazujących nadmierne wahania ciśnienia podczas jednej lub kolejnych wizyt oraz u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym opornym na leczenie. Stosuje się go także u chorych z podejrzeniem nadciśnienia białego fartucha, co oznacza, że podwyższone wartości ciśnień występują tylko podczas wizyty u lekarza. Wówczas aparat do mierzenia ciśnienia podłącza się na 24 godziny i automatycznie w ostępach kilkunastu minut następuje napompowanie mankietu i pomiar ciśnienia. Wartości te zostają zapisane na aparacie tak, aby potem można było je odczytać i zanalizować.
Nadciśnienie to dopiero początek
U chorych, u których rozpoznano nadciśnienie tętnicze należy dalej określić – o ile to możliwe - przyczynę podwyższonych wartości ciśnienia, wykryć ewentualne powikłania narządowe i inne choroby układu sercowo-naczyniowego oraz ocenić inne czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego, takie jak palenie papierosów, hipercholesterolemia, cukrzyca.
Zobacz też: Czy cukrzyca jest groźna?
U każdego pacjenta należy przeprowadzić pełne badanie przedmiotowe ze szczególnym zwróceniem uwagi na następujące elementy:
- pomiar wzrostu i masy ciała oraz wyliczenie BMI,
- ocena tętna na tętnicach szyjnych, obecność szmeru naczyniowego, stan wypełnienia żył szyjnych,
- funkcja serca, charakter i lokalizacja uderzenia koniuszkowego, rytm serca, szmery,
- obecność rzężeń w płucach oraz objawów skurczu oskrzeli,
- ocena obecności szmerów naczyniowych w jamie brzusznej, nieprawidłowych tętnień aorty,
- ocena tętna i obrzęków na kończynach dolnych,
- dokładna ocena stanu neurologicznego i ocena dna oka.
U każdego pacjenta powinno się wykonać szereg badań podstawowych: morfologię krwi, stężenie sodu, potasu, glukozy, kreatyniny, kwasu moczowego, cholesterolu całkowitego, HDL, LDL, triglicerydów, badanie ogólne moczu oraz EKG.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
