Łuszczyca to choroba autoimmunologiczna o podłożu genetycznym, która może być w stanie uśpienia aż do czasu aktywowania jej przez jakiś czynniki. Dr Michael Tirant, zajmujący się leczeniem łuszczycy, podzielił je na pierwszorzędowe i drugorzędowe. Do tej pierwszej grupy zaliczył m.in.: uszkodzenia skóry, infekcje ogólnoustrojowe, leki i ich interakcje, sytuacje stresujące.
Uszkodzenia skóry a łuszczyca
To zjawisko zostało po raz pierwszy opisane przez dermatologa Heinricha Koebnera w w 1872 r. U jego pacjentów łuszczyca rozwinęła się w miejscu otarcia skóry, najczęściej z powodu ugryzienia przez konia lub wykonanego tatuażu. Zjawisko to nazwano fenomenem Koebnera. Lekarz udowodnił, że uszkodzenie zdrowego fragmentu skóry u łuszczyków może prowadzić do nowych zmian, które są identyczne do zmian wynikających z samej choroby. Fenomen Koebnera jest również nazywany reakcją izomorficzną, co oznacza reakcję w tej samej formie.
Infekcje ogólnoustrojowe (zakażenia paciorkowcowe)
Wszelkie zakażenia ogólnoustrojowe mogą być czynnikiem łuszczycogennym. Szczególną uwagę należy zwrócić na zakażenia bakteryjne, grzybicze, ale przede wszystkim na te wywołane przez paciorkowce (zwłaszcza w obrębie przewodu pokarmowego i dróg oddechowych).
Łuszczycę może wywołać zwykła angina lub stan zapalny powstały w wyniku niewyleczonych zębów czy migdałów. Po przebytym zakażeniu paciorkowcami mogą pojawić się zmiany na skórze, które z początku są bardzo małych rozmiarów (od zmian wielkości łebka od szpilki do wykwitów o średnicy 1-2 cm), ale z czasem mogą zająć spore powierzchnie skóry. Te z początku niewielkie zmiany łuszczycowe mogą powiększyć się do rozmiaru kilku centymetrów, a następnie zostają pokryte srebrzystymi łuskami, które przylegają do wykwitu tworząc blaszkę łuszczy.
Warto wiedzieć: Łuszczyca paznokci – jak rozpoznać i leczyć?
Leki i ich interakcje
Łuszczycę mogą wywoływać lub nasilać leki, które zażywamy. Dotyczy to głównie kortykosteroidów (leków sterydowych), stosowanych powszechnie w leczeniu łuszczycy. Z początku efekt terapii nimi może być zadowalający, jednak problem zaczyna się, gdy je odstawimy (steroidów nie można brać przez dłuższy czas bez obawy pojawienia się działań niepożądanych). Wówczas choroba może nawrócić lub mogą pojawić się nowe wysiewy, których nasilenie może być znacznie silniejsze. Zdaniem dr Tiranta steroidy leczą nie przyczyny tylko objawy.
Inne leki, które wpływają na pojawienie się łuszczycy to te, które zawierają lit (np. sole litu stosowane w chorobie dwubiegunowej), przeciwdepresanty, przeciwmalaryczne, sulfonamidy czy dostępne bez recepty leki przeciwzapalne.
Lęk, stres
Łuszczycę u osób, które do tej pory na nią nie chorowały, mogą wywołać sytuacje stresujące, takie jak śmierć bliskiej osoby, utrata pracy, a wśród młodych osób nawet brak dziewczyny/chłopaka.
Natomiast u osób już chorujących na łuszczycę choroba ta może mieć silniejszy przebieg z powodu stresu wynikającego ze stygmatyzacji i wstydu, które są związane z widocznymi zmianami na skórze. Pozostałe czynniki stresogenne to zaburzenia normalnych czynności życiowych (np. z powodu towarzyszącemu niekiedy łuszczycy zapalenia stawów w dłoniach) czy sam proces leczenia, który często kosztuje dużo bólu, czasu i pieniędzy.
Łuszczyca a grupa krwi
Czy istnieje związek czynników wywołujących łuszczycę z grupą krwi? Według dr. Michaela Tiranta, 95% pacjentów z objawem Koebnera ma grupę krwi AB, a 95% wśród tych, którzy mają zmiany spowodowane zakażeniami paciorkowcowymi ma grupę krwi A. Natomiast większość pacjentów z interakcjami lekowymi ma grupę krwi B, a w przypadku stresu i spraw emocjonalnych w większości przypadków mamy do czynienia z grupą 0.
Wyłania się z tego ścisły związek między czynnikiem wywołującym łuszczycę a grupą krwi. Przechodząc głębiej w genetykę należy odnotować, iż znaczenie ma to, czy grupa krwi jest mocno dominująca jak AA czy A0. Wśród osób, które mają dodatkową allelę warunkującą dodatkową grupę krwi 0, czynnik stresowy odgrywa dużą rolę.
W klinikach dr Tiranta przed podjęciem leczenia analizowany jest profil genetyczny pacjenta i na tej podstawie planuje się jego leczenie.
Polecamy: Jakie są rodzaje łuszczycy i jak je rozpoznać?
Autor: Rafał Stachlewski z firmy Dr Michaels/ mk
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
