Powikłania zewnątrzczaszkowe
Zakażenie z zatok może się przenosić przez ciągłość na okoliczne struktury anatomiczne. Najczęściej dochodzi do zmian zapalnych w okolicznych tkankach miękkich podczas zapalenia zatok czołowych, szczękowych oraz sitowych. Stan ten wyraża się obrzękiem, zaczerwienieniem oraz bolesnością przy ucisku.
Wskutek styku zatok ze ścianami oczodołu oraz obecności naturalnych połączeń między wymienionymi strukturami może dochodzić do szerzenia się procesu zapalnego, który powoduje powikłania oczodołowe oraz oczne. W ten sposób może powstawać ropień podokostnowy w przyśrodkowym kącie oka lub we wnętrzu oczodołu, a nawet ropowica oczodołu. Stan taki stwarza zagrożenie zakrzepowego zapalenie zatoki jamistej.
W wyniku rozprzestrzeniania się zmian chorobowych do szczytu oczodołu może dojść do uszkodzenia nerwów i naczyń przechodzących w tamtej okolicy (tzw. zespół szczeliny oczodołowej górnej oraz zespół szczytu oczodołu).
Groźnym dla zdrowia i życia powikłaniem jest zapalenie kości czaszki. Dochodzi do niego częściej u ludzi młodych podczas zapalenia zatoki czołowej. Stwarza ono niebezpieczeństwo, ponieważ zapalenie może wniknąć do jamy czaszki.
Zobacz też: Jak często występuje zatokowy ból głowy?
Powikłania wewnątrzczaszkowe
Powikłania wewnątrzczaszkowe mogą powstawać przez szerzenie się procesu zapalnego z zatok przez otwory naturalne, naczynia krwionośne (żyły twarzy łączą się bezpośrednio z zatokami żylnymi czaszki) lub naczynia chłonne. Najczęściej dochodzi do nich podczas zapalenia zatoki czołowej, klinowej oraz sitowej.
Warto szerzej napisać o zakrzepowym zapaleniu zatoki jamistej (powikłanie oczodołowe oraz wewnątrzczaszkowe), ponieważ jest najbardziej niebezpiecznym powikłaniem zapalenia zatok przynosowych. Śmiertelność w przebiegu tego powikłania wynosi 20 %, natomiast ślepota w 15 %. Do tego stanu dochodzi najczęściej w wyniku niepomyślnego zejścia ropnia oczodołu z zatoki klinowej lub jako powikłanie każdego procesu zapalnego, toczącego się w górnym i środkowym rejonie twarzy, ponieważ spływ żylny biegnie do zatoki jamistej. Do objawów tego schorzenia zaliczamy: zaburzenia ruchomości gałki ocznej, obrzęk powiek, obrzęk tarczy nerwu wzrokowego, narastające zaburzenia widzenia włącznie ze ślepotą. Ponadto: bóle głowy, wzrost temperatury ciała, zaburzenia świadomości.
Do innych powikłań wewnątrzczaszkowych zaliczamy: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, ropień nadtwardówkowy, ropień podtwardówkowy, ropień mózgu.
Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, które może wystąpić w przebiegu zapalenia każdej zatoki, najczęściej objawia się bólem głowy, wysoką temperaturą, światłowstrętem, sztywnością karku, nudnościami i wymiotami. W celu jego rozpoznania należy wykonać badanie płynu mózgowo-rdzeniowego.
Ropień nadtwardówkowy jest trudny do zdiagnozowania, ponieważ nie daje typowych objawów, mogą wystąpić: stany podgorączkowe, bóle głowy w okolicy czołowej, złe samopoczucie. Najczęściej powstaje w przebiegu zapalenia zatoki czołowej. W celu postawienia diagnozy należy wykonać badanie tomografii komputerowej.
Ropień podtwardówkowy charakteryzuje się cięższym przebiegiem. Treść ropna gromadzi się między oponą twardą a pajęczynówką i może powodować podrażnienie opon mózgowo-rdzeniowych oraz ból głowy.
Ropień mózgu nie jest obecnie częstym powikłaniem – najczęściej umiejscawia się w płacie czołowym jako powikłanie zapalenie zatoki czołowej.
Zobacz też: Jak się chronić przede zatokowym bólem zatok?
Jest coraz lepiej!
Dzięki większej świadomości pacjentów na temat objawów zapalenia zatok, precyzyjniejszej diagnostyce i szybkim wdrażaniu antybiotykoterapii, wymienione powikłania zapalenia zatok przynosowych są coraz rzadszym zjawiskiem.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
