Czy wykonuje się jakieś badania diagnostyczne?
Nie ma żadnych badań dodatkowych pozwalających różnicować te dwa stany chorobowe, można jedynie dzięki nim wykluczyć inne przyczyny bólów głowy.
Co mają wspólnego?
Generalnie są to dwie zupełnie różne jednostki chorobowe – pod względem genetycznym, biochemicznym i klinicznym. Ciekawy jest fakt, iż nigdy nie zdarza się by u jednego pacjenta jednocześnie występowała migrena i klasterowe bole głowy, co może sugerować ich mechanizm tych chorób jest częściowo wspólny.
Zobacz też: Klasterowy ból głowy - czy jesteś w grupie ryzyka?
Epidemiologia – czy zależy od płci?
Migrena jest nieporównywalnie częstszą dolegliwością, nawet o około 50 razy. Ponadto obserwuje się odmienny rozkład płci: na migrenę w przeważającej liczbie cierpią kobiety, natomiast w klasterowych bólach głowy są to przede wszystkim mężczyźni.
Obraz kliniczny – jak rozpoznać ból?
W klasterowym bólu głowy ból najczęściej lokalizuje się jednostronnie w okolicy oczodołowej (za gałką oczną) lub skroniowej, rzadziej w obrębie policzka lub szczęki. Jest rozdzierający, wiercący i gwałtowny. W kolejnych napadach lokalizuje się tak samo. Pacjenci nie zgłaszają żadnych objawów przepowiadających – nadchodzi bez ostrzeżenia osiągając maksymalne natężenie w ciągu około 5 minut i utrzymuje się średnio 15-20 minut, rzadziej do 2 godzin. Napady pojawiają się rzutami np. często przez kilka tygodni o tej samej porze dnia, po czym następuje długa przerwa. W okresie tzw. napadowym, czynnikiem wyzwalającym może być alkohol, poza tym nie stwierdza się innych czynników prowokujących.
Ból w migrenie może być zlokalizowany jednostronnie jak i obustronnie, która może być zmienna w czasie, natomiast sam charakter bólu jest określany bardziej jako pulsujący. Tutaj w przeciwieństwie do ataków klasterowych często występują objawy przepowiadające: tuż przed wystąpieniem bólu (aura np. wzrokowa) lub jako objawy prodromalne nawet na kilka dni przed atakiem (zmęczenie, senność, ziewanie, chwiejność emocjonalna). Czas trwania ataku migreny jest znacznie dłuższy - średnio od 3 godzin do 12. Sen przynosi zazwyczaj ulgę przerywając atak bólu, natomiast atak bólu w klasterach często występują zaraz po zaśnięciu lub w środku nocy wybudzając chorego.
Zobacz też: Jakie jest ryzyko, że będziesz mieć migrenę?
Objawy towarzyszące
Migrenie zazwyczaj towarzyszą nudności, wymioty, fotofobia, co jest znacznie mniej charakterystyczne w klasterach, w których często występuje jednostronne łzawienie, zaczerwienienie oka, wyciek z nosa. Wystąpienie zespołu Hornera potwierdza rozpoznanie.
Jak zachowuje się chory?
Sama obserwacja osoby w czasie ataku bólu głowy dostarcza bardzo istotną wskazówkę diagnostyczną. Chory w czasie ataku migreny zaszywa w ciemnym, cichym pomieszczeniu, ulgę przynosi pozycja leżąca w bezruchu.
Zupełnie odmiennie wygląda osoba podczas ataku klasterowego bólu głowy: gdzie pozycja leżąca nasila ból, natomiast nieznaczną ulgę sprawia chodzenie, wyjście z domu oraz uciskanie zajętego bólem obszaru głowy. Dosyć często pojawiają się swoiste zachowania takie jak: niepokój, pobudzenie, rozbijanie się, zachowania histeryczne, nadmierna ruchliwość, agresja, a nawet próby samobójcze.
Farmakoterapia
Choć w leczeniu migreny i klasterowych bólów głowy używane są rzeczywiście wspólne grupy leków (winian ergotaminy, dihydroergotamina oraz werapamil), to część z nich jest odmienna. Stosowane w migrenie w leczeniu profilaktycznym propranolol oraz amitryptylina są nieskuteczne w klasterowych bólach głowy, gdzie zastosowanie ma między innymi węglan litu.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!