Pamięć można porównać z tożsamością – człowiek z amnezją traci wraz ze wspomnieniami imię, historię życia oraz umiejętność rozpoznawania bliskich. Ale to tylko jedna ze stron zagadnienia – różne partie mózgu odpowiadają bowiem za różne funkcjonalności pamięci. Jakie wnioski wysnuli ostatnio naukowcy?
Z okazji cyklicznego zjazdu neurobiologów amerykańskich w Waszyngtonie, przytoczone zostały historie niezwykłych przypadków, związanych z ludzką pamięcią. Dr Aurora Leport zaprezentowała historię kobiety, która sama zgłosiła się do neurobiologów z Uniwersytetu w Irvine, by opowiedzieć o swoich nietypowych umiejętnościach.
Kobieta o pseudonimie A. J. potrafi przypomnieć sobie dokładnie, co robiła 12 marca 2006 roku i... w dowolnym wybranym dniu z przeszłości. Jest w stanie powiązać datę z konkretnymi wydarzeniami, takimi jak pogoda tamtego dnia, swój nastrój, odwiedzone miejsca itp. Zapytana o szczegółową datę opowiada, co robiła po przebudzeniu, o której spotkała się z koleżankami i ile lodów zjadła na spacerze. Zazwyczaj pamiętamy tylko wybrane zdarzenia z przeszłości, powiązane z silnymi emocjami bądź konkretną datą (urodziny, wyjazd na wakacje, wybór nowego prezydenta etc.). U A. J. pamięć jest totalna.
Naukowcy postanowili zachęcić inne osoby do zgłaszania się na badania. Zebrali grupę 11 osób, obdarzonych niezwykle dokładną pamięcią przeszłości. Rozpoczęto badania ich mózgów za pomocą rezonansu magnetycznego. Wyniki badań wskazały, że budowa określonych partii mózgu (m. in. jądra podstawnego i środkowego zakrętu skroniowego) tych osób znacznie różni się od budowy mózgu przeciętnego człowieka. Kolejnym intrygującym wnioskiem był fakt, że taka budowa charakteryzuje osoby z zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi. Badane osoby okazały się istotnie przejawiać takie zachowania.
Inna historia wiąże się z utratą pamięci przez znanego niemieckiego wiolonczelistę. Muzyk w wieku 68 lat doznał uszkodzenia połaci płatu skroniowego przez bakterię opryszczki. Ten uszkodzony rejon mózgu odpowiada za tzw. pamięć epizodyczną i semantyczną. Pamięć epizodyczna to pamięć o bieżących wydarzeniach, takich jak to, co działo się z nami w zeszły czwartek po południu. Pamięć semantyczna pozwala pamiętać daty historyczne, nazwy geograficzne etc.
Muzyk żył dniem dzisiejszym, nie rozpoznając bliskich ani nie pamiętając nazw geopolitycznych. Po badaniach, zainicjowanych przez naukowców z berlińskiego uniwersytetu medycznego Charite, okazało się jednak, że wiolonczelista mimo amnezji nie stracił ani odrobiny pamięci muzycznej – z łatwością cechującą osobę bez amnezji identyfikował znane sobie utwory, przemieszane i dobrane odpowiednio przez psychologa tak, by zwiększyć poziom trudności testu. Rozpoznawał też nowe utwory, puszczone mu kilka godzin wcześniej.
Może to świadczyć o tym, że za pamięć muzyczną odpowiada zupełnie inny rejon mózgu. Być może to odkrycie może pomóc osobom, cierpiącym na zaniki pamięci (np. we wczesnym stadium Alzheimera). Dzięki muzyce lub grze na instrumentach, takie osoby zyskałyby poprawę jakości życia, świadomość możliwości nauki i zapamiętywania.
Źródło: „Gazeta Wyborcza”, 15.11.2011 /ah
Polecamy również: Dlaczego nie chcemy pamiętać? O amnezji dysocjacyjnej
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!