Światowy Dzień Chorych na Padaczkę

Wielu osobom 14 lutego kojarzy się z pełnym miłości i zmysłowych uniesień Dniem Św. Walentego. Warto wiedzieć, że dzisiaj mamy jeszcze jeden powód do zaakcentowania. 14 luty to również Światowy Dzień Chorych na Padaczkę, którego celem jest szersze dotarcie do mediów i promocja wiedzy o padaczce, zwłaszcza o sposobach udzielania pierwszej pomocy osobie jej potrzebującej.

Niewielu świadków napadu padaczkowego wie jak właściwie zabezpieczyć poszkodowanego, by nie potęgować urazów wynikających ze specyfiki napadu. Na ogół boimy się dotknąć człowieka, ponieważ nie mamy wiedzy, jak to zrobić. Jednak niewiedza nas nie usprawiedliwia. Nieudzielenie pierwszej pomocy jest w naszym kraju przestępstwem i jest karane.

Z okazji Światowego Dnia Chorych na Padaczkę, organizowany jest marsz Nordic Walking z Częstochowy do Grudziąza, odwiedzający na swej trasie trzynaście miast, w których uczestnicy marszu będą rozdawać specjalne "walentynki" z informacjami o padaczce. Wykaz miast znajduje się tutaj

Co to jest padaczka?
Padaczka, znana jako epilepsja, jest tendencją do występowania nawracających napadów padaczkowych. Myśląc o napadzie padaczkowym, należy mieć na uwadze, że nie jest to wyłącznie pojawienie się drgawek, „zrywań” mięśni, prężeń i „wysztywnień”. To także obserwowalne krótkotrwałe i przejściowe napady nieświadomości, które przez otoczenie może być odbierane jako „chwilowa nieobecność”, „wyłączenie”, „zawieszenie w czasie”.
Trzeba wiedzieć, że wszystkim napadom padaczkowym towarzyszą pewne procesy w mózgu, zwane wyładowaniami bioelektrycznymi. Miejsca tych wyładowań to ogniska padaczki. Wystąpienie jednorazowego napadu padaczki jest powodem do podjęcia działań diagnostycznych. Na podstawie jednego napadu nie można stwierdzić padaczki, dopiero drugi napad obliguje do postawienia diagnozy i wdrożenia leków im zapobiegających.
Dużym problemem, z którym stykają się lekarze neurolodzy i epileptolodzy są napady niepadaczkowe, imitujące padaczkę. Takie napady częściej występują u kobiet, zwłaszcza na tle psychicznym.
Częstość zachorowania na padaczkę wynosi około 50-70 na 100 000 osób, na rok. W naszym kraju choruje około 400 tysięcy osób. Pierwszy napad pojawia się zwykle u małych dzieci albo już w wieku podeszłym.

Jakie są przyczyny napadów padaczkowych?
W 2/3 przypadków przyczyny padaczki są nieznane. W zależności od wieku, można posegregować przyczyny pojawienia się napadów, na występujące u:

• dzieci i młodzieży (niedotlenienie i wynaczynienie okołoporodowe, urazy głowy, infekcje mózgu, uwarunkowane genetycznie choroby, w przebiegu mózgowego porażenia dziecięcego, autyzmu),
• osób dorosłych do 60 roku życia (urazy mózgu, wolno narastające guzy ośrodkowego układu nerwowego, stwardnienie rozsiane (SM), stwardnienie hipokampa, wady naczyń krwionośnych mózgu),
• osób po 60 roku życia (choroby neurozwyrodnieniowe jak demencja i SM, urazy i guzy mózgu)

Warto też wiedzieć, że do przyczyn padaczki zaliczamy zaburzenia metaboliczne, w tym zbyt niski poziom glukozy we kwi, niedobory pierwiastków np. magnezu i wapnia oraz inwazje pasożytnicze np. tasiemcem uzbrojonym.

Jak pomóc choremu podczas napadu?
Napad padaczkowy bywa różnie nasilony i inaczej przebiega u każdego chorego. Chyba najbardziej kojarzymy taki napad, w którym występuje nagłe osunięcie się na ziemię, wysztywnienie ciała, odgięcie głowy do tyłu, unieruchomienie oczu, zaciśnięcie zębów, z wydaniem charakterystycznego „okrzyku” spowodowanego wypchnięciem powietrza z płuc i utratą przytomności, a następnie z wystąpieniem drgawek i i zrywań ciała. Podczas napadu może też dojść do niekontrolowanego oddania moczu i/lub stolca. Później chory zapada w regenerujący sen, z którego nie można go wybudzać, ponieważ utrudnimy wtedy naturalne procesy naprawcze, a przy tym narażamy się na nieświadome zachowania agresywne ze strony poszkodowanego. Zazwyczaj napadu się nie pamięta. Trwa on średnio 2-3 minuty. Przedłużające się napady padaczkowe lub ich częste powtarzanie w krótkim czasie może świadczyć o stanie padaczkowym, wymagającym niezwłocznej pomocy lekarza.
Osoby cierpiące z powodu epilepsji często sami przewidują zbliżający się napad, o czym zwiastują objawy aury np.: rozdrażnienie, zmęczenia, apatia, błyski przed oczami, pocenie, bóle głowy, mrowienie w kończynach, zaczerwienienie lub zblednięcie skóry.

O tym jak udzielić pierwszej pomocy osobie chorej na padaczkę już kiedyś pisaliśmy. Odsyłamy więc do treści artykułu:

Jak pomóc choremu na padaczkę w trakcie napadu?

Z okazji Światowego Dnia chorych na Padaczkę, organizatorzy akcji „Zauważ mnie” przygotowali film instruktażowy o padaczce i pierwszej pomocy w napadzie, z udziałem Piotra Gąsowskiego – przyjaciela chorych na padaczkę:

Zauważmy więc, że dookoła nas przechodzi całe mnóstwo ludzi, którzy skrywają swoje tajemnice. Jedną z nich może być choroba – padaczka. Jak mówi Jadwiga Grochowalska, Prezes Polskiego Stowarzyszenia Ludzi Cierpiących na Padaczkę, oddział w Sławnie: „(…) życie to nie tylko piękne, radosne chwile, ale też trudne momenty, w których wyrozumiałość i zwyczajne wsparcie jest niezwykle potrzebne.” Dlatego nie bądźmy obojętni na wołanie o pomoc i nie udawajmy, że nie widzimy kiedy człowiek jej potrzebuje. Wezwanie pogotowia ratunkowego (nr 999 lub 112) jest już najprostszą formą pierwszej pomocy!

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!