Torbiele to wypełniona płynem surowiczym, krwią lub inną tkanką zmiana, która często powstaje na jajniku. Może wytworzyć się z komórki jajowej – jeśli nie pęknie otaczający ją pęcherzyk Graffa (to w nim dojrzewa jajeczko).
Torbiel bywa też wynikiem:
- zaburzeń hormonalnych – występujących np. przy nieregularnych miesiączkach czy zespole policystycznych jajników;
- endometriozy – torbiele powstają wtedy z fragmentów śluzówki macicy, która dociera do jajników;
- stanów zapalnych – wtedy w torbielach może znajdować się ropa.
Małe, pojedyncze zmiany nie powodują z reguły dolegliwości. Mogą też ustępować samoistnie. Gdy jednak torbiele są duże, jest ich wiele albo znajdują się np. w jajowodzie, potrafią być bardzo dokuczliwe.
Najwyższa pora wybrać się do lekarza
O tym, że masz torbiel (lub kilka), mogą świadczyć:
- krwawienia występujące między okresami;
- zaburzenia miesiączkowania;
- bóle podbrzusza – często po tej stronie, gdzie znajduje się jajnik z torbielami;
- ból podczas stosunku;
- pogorszenie samopoczucia – bóle głowy, nerwowość, omdlenia, czasem również nudności i wymioty.
Objawy takie mogą występować grupowo lub pojedynczo. O każdym z nich trzeba poinformować ginekologa. By sprawdzić, czy chodzi rzeczywiście o torbiele, lekarz zleci zrobienie USG przezpochwowego, a w razie potrzeby także badanie poziomu hormonów we krwi czy biopsję torbieli – by wykluczyć powstanie nowotworu (na szczęście większość torbieli to zmiany łagodne).
Czasem konieczne jest leczenie
Jeśli torbiele są duże, mogą pęknąć i spowodować stan zapalny, mogą też utrudniać zajście w ciążę. W takich przypadkach trzeba podjąć leczenie. Zależnie od przyczyny powstania zmian i ich rodzaju lekarz może zlecić kurację hormonalną lub antybiotykami, ewentualnie zabieg laparoskopowy. W tym ostatnim przypadku chirurg pobiera tkankę do dalszych badań lub usuwa torbiel za pomocą małej sondy (w środku sondy znajdują się wszystkie konieczne do wykonania zabiegu narzędzia). Tradycyjne operacje wykonuje się stosunkowo rzadko.
Jak zbadać
- By obejrzeć dokładnie jajniki i ich okolice, lekarz zleca USG przezpochwowe. Do badania nie trzeba się w żaden sposób przygotowywać. Polega na włożeniu do pochwy końcówki (cienkiej, gładkiej, podłużnej) ultrasonografu. By czynność ta nie powodowała dyskomfortu, aparat do USG smarowany jest środkiem nawilżającym.
- Po 35. roku życia każda kobieta powinna robić kontrolne USG raz na 3 lata. Co roku trzeba się badać, jeśli kobieta zażywa środki hormonalne (również antykoncepcyjne). Jeszcze częściej (np. raz na 6 miesięcy), gdy zostaną stwierdzone niewymagające leczenia torbiele.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
