Zakrzepica, czyli choroba zakrzepowo-zatorowa żył głębokich, rozwija się w którejś z nóg, rzadziej w żyłach w obrębie miednicy. Ryzyko wzrasta z wiekiem. Większość chorych to ludzie po sześćdziesiątce, ale zdarzają się też o wiele młodsi...
Kto jest najbardziej narażony?
Tendencja do tworzenia się zakrzepów w żyłach rośnie u osób, które mają nadmierną krzepliwość krwi, cierpią na żylaki nóg, są otyłe, stosują środki z hormonami żeńskimi (np. antykoncepcyjne czy łagodzące objawy klimakterium), palą papierosy, przeszły zabieg chirurgiczny lub doznały urazu (np. złamania kości miednicy lub nogi).
Uwaga! Dodatkowo ryzyko podnosi długotrwałe unieruchomienie – utrudnia ono krążenie krwi. Z tego powodu zakrzepica często ujawnia się u osób, które – oprócz któregoś z wymienionych wcześniej czynników ryzyka:
- prowadzą siedzący tryb życia, odbywają długie podróże autobusem, samochodem, pociągiem czy samolotem;
- pozostają w bezruchu z powodu niepełnosprawności, choroby lub rekonwalescencji.
Co może świadczyć o zakrzepicy?
Choroba ta w 2/3 wypadków rozwija się, nie dając objawów aż do momentu, gdy stanowi już zagrożenie dla życia. U pozostałych osób symptomami mogą być np. gorączka (czasem ponad 40 st. C), przyspieszona praca serca czy duszności. Jeśli występuje więcej objawów, są to np.: obrzęk jednej nogi, nasilający się podczas ruchu ból w udzie lub podudziu, ocieplenie lub zasinienie skóry w miejscu, w którym rozwija się spowodowany przez zakrzep stan zapalny, wybrzuszenie się żył (widoczne przez skórę). Każdy z takich symptomów wymaga szybkiej konsultacji z lekarzem.
Uwaga! Zakrzepicę często wykrywa się dopiero, gdy zagraża życiu. Dlatego tak ważna jest profilaktyka. Co możesz robić w jej ramach? Przede wszystkim:
- Rzuć palenie, postaraj się utrzymywać prawidłową wagę i systematycznie ćwiczyć (choćby spacerować czy jeździć na rowerze) – dzięki temu twój układ krążenia będzie bardziej wydolny.
- Co roku rób kontrolne badania krwi (w tym jej krzepliwości) – to ważne, zwłaszcza jeśli masz zamiar przyjmować środki antykoncepcyjne lub hormonalną terapię zastępczą.
- Co godzinę lub dwie rób chociaż 5-minutową przerwę w pracy czy podróży autem. Poświęć ten czas na to, aby się przejść, wykonać parę skłonów i przysiadów. Jeśli lecisz samolotem lub jesteś w pociągu i relaks taki nie jest możliwy, napinaj mięśnie łydek
i rób stopami kółka.
- Jeśli odniesiesz uraz lub przejdziesz operację i lekarz zaleci ci środki obniżające krzepliwość krwi, nie przerywaj sama terapii!
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
