Czy tylko żylaki są groźne?
Znanych jest kilkadziesiąt sytuacji, które predysponują do wystąpienia zatorowości płucnej. Wśród tych najważniejszych należy wymienić wiek (im człowiek starszy tym większe ryzyko), przebytą operację szczególnie ortopedyczną (np. wymiana stawu biodrowego) lub uraz, choroba nowotworowa, stosowanie leków – hormonalnej terapii zastępczej, doustnej antykoncepcji. Infekcja, unieruchomienie (bez względu na to czy jest to leżenie w łóżku w czasie choroby, czy długa podróż samolotem) także sprzyjają powstawaniu skrzeplin w żyłach kończyn dolnych i jamy brzusznej, które mogą przedostać się do naczyń płucnych.
Objawy zatorowości
Problem z zatorowością polega na tym, że nie zawsze się o niej pamięta, a to dlatego że jej objawy nie są charakterystyczne. Najczęściej występuje duszność o różnym nasileniu o nieznacznej zadyszki w trakcie aktywności fizycznej, po ciężką duszność występującą nawet w trakcie spoczynku. Innymi objawami wstępującymi u osób z zatorowością płucną mogą być: kołatanie serca, ból w klatce piersiowej, wzrost temperatury czy kaszel. Pomocne może być równoczesne występowanie objawów zakrzepicy kończyny dolnej czyli bólu, obrzęku i zaczerwienienia łydki.
Czytaj też: Jak rozpoznać ostrą zatorowość płucną?
Badania i leczenie
Podstawowym badaniem potwierdzającym istnienie zatoru w tętnicy płucnej jest badanie tomografem komputerowym z podaniem kontrastu. Innym badaniem, które mówi o obecności zatorowości jest scyntygrafia perfuzyjna i wentylacyjna płuc. Jest ona jednak badaniem trudniejszym do wykonania, ponieważ scyntygrafia wentylacyjna wymaga współpracy pacjenta.
Potwierdzenie zatorowości płucnej w badaniach obrazowych wymusza zastosowanie określonego postępowania. Należy wdrożyć leczenie przeciwkrzepliwe (acenokumarol, warfaryna), początkowo razem z heparyną drobnoczasteczkową; pod kontrolą wskaźnika INR.
W zależności od przyczyny wystąpienia choroby to leczenie należy kontynuować od 3 miesięcy (np. w przypadku złamanej nogi jako przyczyny) nawet do końca życia (jeśli nie ustalono przyczyny, a epizod zatorowości płucnej powtarza się).
Polecamy: Dieta zapobiegająca chorobom układu krążenia
Jak zapobiegać zatorowości płucnej?
Tak ważne zatem jest zapobieganie zatorowości i stosowanie profilaktyki. Pacjenci po operacjach powinni być uruchamiani jak najszybciej, powinny być stosowane specjalne pończochy o stopniowanym ucisku lub mankiety pneumatyczne. Nie należy zapominać o lekach, które zmniejszają krzepliwość krwi i w dawkach profilaktycznych powinny być stosowane w określonych sytuacjach, np. u osób otyłych, unieruchomionych, ze złamaniem nogi.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!