Na czym polega zwyrodnienie stawów?
Niestety zwyrodnienie stawów to kolejna dolegliwość, o której mówi się, że jest chorobą cywilizacyjną. W tym zacnym, lecz niezbyt przyjemnym gronie znajdują się między innymi nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca, cukrzyca, otyłość. Są to zatem jednostki chorobowe, na które zapada coraz więcej osób, czego skutkiem są coraz większe wydatki na ich leczenie na całym świecie.
Choroba zwyrodnieniowa stawów, czyli po angielsku – osteoarthritis (częsty w literaturze fachowej skrót – OA), jest efektem działania na staw niekorzystnych czynników mechanicznych i biologicznych. Pierwotnie uszkodzeniu ulega chrząstka stawowa, następnie warstwy podchrzęstne kości, aż ostatecznie wszystkie elementy stawu (po wielu latach). Procesowi temu towarzyszy zwykle ból i stopniowe ograniczenie ruchomości zajętego stawu. Po raz pierwszy OA została opisana przez Archibald'a Garrod'a w 1907 roku.
Zwyrodnienie stawów a społeczeństwo
Nie na darmo mówi się o cywilizacyjnym charakterze choroby zwyrodnieniowej stawów – dotyczy bowiem, wg. różnych szacunków od 5 do 20% polskiego społeczeństwa. Częstość rozpoznawania wzrasta z wiekiem – powyżej 50 roku życia zmiany zwyrodnieniowe dotyczą ponad połowy badanych, ale sprawność jest istotnie ograniczona u nie więcej niż 10-20%. Wiek, w którym OA jest najczęściej rozpoznawana to przedział między 40 a 60 rokiem życia. Zarówno mężczyźni, jak i kobiety chorują jednakowo często, jednak ciężkie przypadki notuje się głównie wśród pań. Jest to zdecydowanie najczęstsza choroba układu ruchowego i jeden z najczęstszych powodów orzekania o inwalidztwie.
Czytaj więcej: Kto najczęściej choruje na zwyrodnienie stawów?
Dlaczego chorujemy?
W większości przypadków bezpośrednia przyczyna pozostaje nieuchwytna. Mówimy wtedy o postaci pierwotnej choroby. Postać, w której przyczyną jest inna choroba (także uraz) nazywamy wtórną. Oto przykłady:
- uraz ostry (np. zwichnięcie) lub przewlekły (powtarzalny, suma „małych” uszkodzeń),
- wrodzone i rozwojowe choroby układu kostnego, takie jak martwice aseptyczne kości, złuszczenie nasad, wrodzona dysplazja stawu biodrowego, koślawość lub szpotawość,
- choroby metaboliczne, np. hemochromatoza, choroba Wilsona,
- choroby endokrynologiczne (tarczycy, przytarczyc, przysadki, także cukrzyca i otyłość – również jako czynnik mechaniczny),
- zaburzenia gospodarki wapniowo – fosforanowej.
I wiele innych, choć znacznie rzadziej.
Z tej krótkiej charakterystyki wyłania nam się choroba powszechna, ale bynajmniej nie błaha, która nieleczona, może doprowadzić do znacznego upośledzenia sprawności i ograniczenia samodzielności. Jak jej unikać? Jak rozpoznawać? Jak leczyć? Koniecznie przeczytaj kolejne artykuły!
Polecamy: Choroba zwyrodnienia stawów - rehabilitacja
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
