Spis treści:
- Czym są brain zaps? Objawy odstawienia leków przeciwdepresyjnych
- Jakie są przyczyny brain zaps?
- Brain zaps – jak długo utrzymuje się objaw?
- Czy brain zaps są groźne?
- Co zrobić, aby złagodzić uczucie „prądu w głowie"?
Czym są brain zaps? Objawy odstawienia leków przeciwdepresyjnych
Brain zaps to nieprzyjemne uczucie przypominające wyładowania elektryczne w mózgu, które pojawiają się po odstawieniu leków przeciwdepresyjnych (z grupy SSRI lub SNRI). Objaw brain zaps jest opisywany jako krótkie (sekundowe) wyładowania elektryczne lub wibracje pojawiające się nagle w głowie. Inne określenia to małe porażenia prądem, dreszcz w głowie, trzask, świst, błysk albo „mrugnięcie” umysłu, niektórzy porównują impulsy mózgowe do orgazmu albo napadu padaczkowego. Czasami towarzyszy mu uczucie krótkotrwałej utraty czujności lub dziwnego wrażenia słuchowego. Jeśli chodzi o lokalizację, to na ogół wyładowania są odczuwane z przodu głowy, za oczami, ale mogą też dobiegać z innych miejsc.
Zazwyczaj dolegliwość nie występuje w pojedynkę. Brain zaps jest to jeden z objawów tzw. zespołu dyskontynuacji leków przeciwdepresyjnych, czyli grupy dolegliwości wynikających z nagłego przerwania stosowania antydepresantów lub zmniejszenia dawki tych leków. Nieprzyjemne wyładowania mózgowe pojawiają się u części osób – według badania z 2017 roku, które ukazało się w Canadian Medical Association Journal, objawy zespołu odstawienia rozwijają się u około 20% osób. Z kolei w 2020 roku w czasopiśmie Read ukazało się badanie, które wskazało, że 800 osób z 2346 ankietowanych zgłosiło negatywne objawy odstawienia, a w tej grupie 42,5% odczuwało napady mózgowe.
Inne objawy zespołu dyskontynuacji leków przeciwdepresyjnych to:
- objawy grypopodobne,
- nudności wymioty,
- bóle i zawroty głowy,
- bóle mięśni,
- uczucie niepokoju,
- rozdrażnienie i nerwowość,
- bezsenność,
- parestezje.
Termin brain zaps stworzyli pacjenci, którzy dzielili się informacjami na forach internetowych, ale aktualnie pojawia się też w literaturze medycznej.
Przeczytaj też: Depresja - objawy, rodzaje, leczenie
Jakie są przyczyny brain zaps?
Główną przyczyną wystąpienia brain zaps jest nagłe odstawienie leków przeciwdepresyjnych, znaczne zmniejszenie dawki w krótkim czasie albo pominięcie dawki. W rezultacie pojawiają się zazwyczaj objawy neurologiczne, w tym nietypowe wrażenia pochodzące z mózgu. Czynnikiem wyzwalającym napad były zwykle ruchy oczu lub głowy. Nie poznano do tej pory dokładnej przyczyny powodującej brain zaps jeśli chodzi o procesy zachodzące w mózgu. Naukowcy przypuszczają, że te krótkie porażenia mogą wynikać z rozregulowania poziomu serotoniny i GABA wskutek odstawienia leku.
Brain zaps – jak długo utrzymuje się objaw?
Według naukowców z Uniwersytetu Kalifornijskiego występowanie impulsów mózgowych, określanych jako brain zaps, jest zwykle przejściowe i krótkotrwałe. W rzadkich przypadkach objaw może utrzymywać się miesiącami albo latami i obniżać jakość życia pacjentów.
Czy objaw brain zaps jest groźny?
Nie ma informacji na temat tego, czy brain zaps to groźny objaw. Wszystko wskazuje na to, że nie jest niebezpieczny, ale jeśli trwa przez długi czas, znacznie pogarsza funkcjonowanie pacjentów. Takie przypadki na szczęście zdarzają się rzadko.
Co zrobić, aby złagodzić uczucie „prądu w głowie"?
Niestety nie są znane skuteczne sposoby leczenia tej dolegliwości. W większości przypadków objaw brain zaps ustępuje samoistnie w ciągu około tygodnia od odstawienia leku przeciwdepresyjnego. Skutecznym sposobem przy cięższych objawach może być też kontynuowanie terapii lekami przeciwdepresyjnymi lub zmiana leku na inny, zwłaszcza jeśli drugim lekiem jest środek z grupy SSRI. Jeżeli odczuwasz po zakończeniu leczenia nieprzyjemne dolegliwości, zgłoś się do lekarza. Ważne jest też prawidłowe odstawianie leków (np. stopniowe zmniejszanie dawki przez kilka tygodni, jeśli tak zalecił lekarz), co może zapobiec niepożądanym działaniom.
Źródła:
Papp A, Onton JA. Triggers and Characteristics of Brain Zaps According to the Findings of an Internet Questionnaire. Prim Care Companion CNS Disord. 2022 Feb 10;24(1):21m02972. doi: 10.4088/PCC.21m02972,
Papp A, Onton JA. Brain Zaps: An Underappreciated Symptom of Antidepressant Discontinuation. Prim Care Companion CNS Disord. 2018 Dec 20;20(6):18m02311. doi: 10.4088/PCC.18m02311.
Czytaj także:
Problemy z pamięcią i bóle głowy mogą świadczyć o zakażeniu drożdżakami. Jakie są objawy neurologiczne Candida?
Gdzie szukać pomocy przy depresji? Lista miejsc i telefonów zaufania
Zioła na depresję
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
