Mimo postępu medycyny, rozpoznanie raka jajnika w jego wczesnym stopniu zaawansowania jest raczej dziełem przypadku niż triumfem badań naukowych. Możliwość wczesnego wykrycia raka jajnika, które ma fundamentalne znaczenie dla wyleczenia, jest bardzo ograniczona.
Zbyt późne rozpoznanie
Niestety, trudno rozpoznać wczesne objawy charakterystyczne dla raka jajnika i dlatego w ok. 75% przypadków rak rozpoznawany jest w III i IV stopniu klinicznego zaawansowania. Pierwsze objawy są dyskretne i manifestują się głównie dolegliwościami ze strony przewodu pokarmowego. Dlatego często są przez chorą bagatelizowane, a niekiedy też niewłaściwie rozpoznane przez lekarza jako zmiany patologiczne w pęcherzyku żółciowym, trzustce, bądź jelicie grubym, leczone zachowawczo bez badania ginekologicznego.
Od wystąpienia pierwszych objawów do rozpoznania raka jajnika w przypadku 25% chorych mija aż 12 miesięcy, w przypadku 18% chorych upływa 6 miesięcy. Chore w tym czasie są leczone internistycznie, co znacząco opóźnia rozpoznanie i leczenie raka.
Objawy, których nie należy lekceważyć
- „dyskomfort” w jamie brzusznej, określany przez chore jako „coś, co przeszkadza w brzuchu”,
- wzdęcia niezależnie od rodzaju spożywanych pokarmów i w różnym czasie, nawet po lekkostrawnych posiłkach,
- brak łaknienia – uczucie pełności w jamie brzusznej,
- zaparcia stolca na przemian z biegunkami,
- bóle okolicy krzyżowej i w dole brzucha,
- powiększenie obwodu brzucha (czasem bez dolegliwości).
Polecamy: Ginekolog?! Nie pójdę! Boję się!
Wymienione objawy u chorych na raka jajnika są nawracające i ujawniają się 20 – 30 razy w ciągu miesiąca, czyli praktycznie codziennie, natomiast przy guzach łagodnych 2 – 3 razy. Lekarz prowadzący powinien dążyć do wykluczenia raka jajnika u chorych powyżej 40. roku życia z uporczywymi dolegliwościami ze strony przewodu pokarmowego, jeśli te dolegliwości nie są definitywnie i jednoznacznie rozpoznane, uporczywie nawracają i nie poddają się leczeniu internistycznemu.
Do kogo zgłaszamy się z dolegliwościami?
Kobiety w okresie około– i pomenopauzalnym bez dolegliwości ginekologicznych, ale z objawami z przewodu pokarmowego zgłaszają się raczej do gastroenterologa, lekarza rodzinnego, czasami do chirurga. Dlatego ci specjaliści mają duże możliwości przyczynienia się do rozpoznania raka jajnika w jego wczesnym stopniu zaawansowania i nieopóźniania leczenia.
Każda chora przed zaplanowaną operacją brzuszną ze wskazań pozaginekologicznych powinna być zbadana przez ginekologa.
Podwyższone ryzyko zachorowania na raka jajnika
Czynniki, które znacznie podwyższają ryzyko zachorowania na ten nowotwór, to:
- rodzinne występowanie, co dotyczy 5 - 10% wszystkich przypadków,
- wrodzone nieprawidłowości genetyczne, np. genu BRCA1,
- rak piersi (dwukrotnie wyższe ryzyko zachorowania),
- dziedziczne występowanie niepolipowatego raka okrężniczo-odbytniczego lub zespołu Lynch II, w skład którego wchodzą: wczesny, niepolipowaty rak okrężniczo-odbytniczy, rak endometrium, rak górnego odcinka układu pokarmowego (przewody żółciowe, trzustka, jelito cienkie), rak moczowodu,
- zaburzenia czynności hormonalnej, stymulacja jajnika.
Badania profilaktyczne
Należy pamiętać, żeby koniecznie zwiększyć czujność, nie lekceważyć drobnych z pozoru dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego i najważniejsze – co najmniej raz do roku odwiedzić ginekologa, nawet wtedy, gdy czujemy się świetnie. A gdy coś nam dolega - nie odkładać wizyty bo zdrowie jest naprawdę najważniejsze.
Polecamy: ABC nowotworów
Źródło: Informacja prasowa / ab
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
