Przez stulecia nasze babcie i prababcie wykorzystywały tzw. medycynę naturalną do leczenia nas z grypy i różnego rodzaju przeziębień. Jednak żadna z nich nie podejrzewała, że oprócz skutecznego działania na patogeny i inne mikroorganizmy infekujące nasz organizm, dana roślina lub też mikstura może mieć zbawienne działanie w profilaktyce i zwalczaniu różnego rodzaju nowotworów.
Za wiele stanów chorobowych, a w szczególności nowotworów odpowiedzialne są aflatoksyny (produkty metabolizmu grzybów z rodzaju Aspergillus), heterocykliczne aminy i wielopierścieniowe związki aromatyczne (powstałe w wyniku smażenia i grillowania żywności oraz w procesie pieczenia), tłuszcze nasycone i związany z nimi cholesterol oraz powszechnie obserwowane w polskich domach nadmierne dosalanie potraw.
Jak widać, dietozależnych przyczyn powstawania nowotworów jest wiele, dlatego też tak ważna jest profilaktyka i odpowiednia wiedza dotycząca sposobów ich zapobiegania. I tu właśnie biegnie nam z pomocą „ochrona z natury”. Nie trzeba stosować leków i suplementów, trudzić się w przyjmowaniu mnóstwa pigułek, aby zachować zdrowie. W przyrodzie znajdziemy dużą ilość dobroczynnych substancji. Mowa tu o składnikach bioaktywnych.
Zobacz także: Klasyfikacja nowotworów
Czym są substancje bioaktywne?
Są to takie składniki występujące powszechnie w żywności, których spożycie powoduje określony efekt biologiczny. Największą grupę tych związków stanowią przeciwutleniacze i polifenole. Przeciwutleniacze to substancje mogące skutecznie chronić nasze komórki przed wolnymi rodnikami (związkami chemicznymi uszkadzającymi białka i DNA komórek). Trzeba jednak pamiętać, że nie należy przesadzać z ich podażą. Beta- karoten, witamina E i C spożyte w nadmiarze mogą być szkodliwe.
Wyżej wymienione przeciwutleniacze i flawonoidy występują powszechnie w owocach, warzywach a nawet ziołach. Właściwie każdy przedstawiciel roślin jest dobrym źródłem. Najważniejszymi substancjami bioaktywnymi są: resweratrol, limonen, likopen, kwercetyna.
Poniżej wymienione są szczegółowo wszystkie opisane w/w związki:
Resweratrol - jest jednym z najsilniejszych przeciwutleniaczy. Wykazuje on silne działanie przeciwnowotworowe, mianowicie ma zdolność hamowania guza na wszystkich etapach transformacji nowotworowej. Poza tym aktywuje w komórkach geny związane z długowiecznością. Jest on obecny w dużym stężeniu w skórkach winogron, czerwonym winie i orzechach.
Limonen - jest oleistym związkiem chemicznym zaliczanym do monoterpenów. Jest powszechnie stosowany jako środek smakowy i aromatyczny w technologii żywności. Choć ma działanie alergizujące i drażniące, jest używany w medycynie naturalnej jako środek na zgagę. Badania naukowe są w trakcie realizacji, natomiast istnieje prawdopodobieństwo , że w niewielkich dawkach limonen mógłby chronić przed nadciśnieniem tętniczym, zaćmą, udarem mózgu oraz niektórymi nowotworami. Limonen występuje w skórkach cytrusów, odpowiada m.in. za ich charakterystyczny aromat.
Likopen - jest czerwonym barwnikiem zaliczanym do karotenów. Jest substancją zmniejszającą ryzyko zachorowania na nowotwory złośliwe przewodu pokarmowego oraz raka prostaty. Występuje w dużych ilościach w pomidorach i ich przetworach, brzoskwiniach, melonach, grejpfruta i arbuza. Największą jego zawartością cechują się owoce przepękli indochińskiej. Likopen, ponieważ jest substancją rozpuszczalną w tłuszczach, najlepiej przyswaja się z potraw, do których dodajemy olej czy oliwę.
Kwercetyna - jest dość ciekawą substancją, gdyż jej odkrycie wiąże się z poszukiwaniem i odkryciem tajemnicy tzw. „francuskiego paradoksu”, czyli zaskakującej długości życia Francuzów, pomimo iż spożywają posiłki bardzo tłuste i nie szczędzą sobie alkoholu. Alkoholem tym jest jednak głównie czerwone wino, które jest bogate we flawonoidy (w tym kwercetynę), która, jak odkryto, ma zadziwiające właściwości prozdrowotne. Jest to brązowopomarańczowy barwnik charakteryzujący się działaniem przeciwalergicznym i przeciwzapalnym. Kwercetyna hamuje zlepianie się płytek krwi i zapobiega zakrzepom, chroni naczynia przed szkodliwym „złym” cholesterolem LDL, pomaga również osobom, którym dokuczają żylaki i kruchość naczyń krwionośnych. Występuje w produktach takich jak herbata, kapary, lubczyk, cebula, jabłka, jarmuż, kabaczek oraz winogrona. Co ciekawe kwercetynę zawierają również liście szczawiu, a pocieranie nimi miejsce oparzenia przez pokrzywę przynosi ulgę w bólu.
Jak widać, warzywa i owoce, a także zioła są bogatym źródłem cennych substancji dla naszego organizmu. To do nas należy decyzja, czy podejmiemy profilaktykę nowotworową za ich pomocą. Jedno jest pewne. Jeśli tak, to na pewno będzie ona walką wygraną.
Zobacz także: Badania profilaktyczne dla kobiet - poradnik
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
