- Badanie ciśnienia tętniczego krwi
- Pomiar ciśnienia śródgałkowego
- Badanie stomatologiczne
- Densytometria
- Badanie krwi w kale
- Cytodiagnostyka
- Cytologia onkologiczna
- Badanie onkologiczne ogólne
- Badanie mammograficzne
- USG piersi
- Samobadanie piersi
Badanie ciśnienia tętniczego krwi
Kiedy: po ukończeniu 21 lat (o ile wcześniej nie ma wskazań medycznych)
Jak często: co najmniej kilka razy w roku. Pomiaru możesz dokonać samodzielnie w domu, ale przynajmniej raz w roku zmierz ciśnienie w gabinecie lekarskim.
Jak wygląda badanie: do pomiaru ciśnienia używamy specjalnego aparatu, który dokonuje pomiaru ciśnienia w dużych tętnicach (w tętnicy ramiennej). Wynik to pomiar ciśnienia maksymalnego (skurczowego) i minimalnego (rozkurczowego).
Cel badania: Badanie ma na celu wykrycie ewentualnego nadciśnienia tętniczego. Pamiętaj, że podwyższone ciśnienie może doprowadzić do wielu poważnych chorób – choroby wieńcowej, zawału, miażdżycy czy udaru mózgu).
Pomiar ciśnienia śródgałkowego
Kiedy: po 40. roku życia.
Jak często: raz, dwa razy w roku.
Jak wygląda badanie: lekarz okulista zakropli twoje oczy i do gałki ocznej przyłoży tonometr, który zbada wartość ciśnienia wewnątrz gałki ocznej.
Cel badania: badanie ma na celu wykrycie jaskry.
Badanie stomatologiczne
Kiedy: od wczesnego dzieciństwa.
Jak często: wizyta u stomatologa zalecana jest raz na pół roku.
Jak wygląda badanie: dentysta podczas kontroli sprawdza stan uzębienia, ewentualne ubytki próchnicze, choroby przyzębia, miazgi zęba. Upewnia się także, czy nie występują stany zapalne jamy ustnej.
Cel badania: zły stan uzębienia może skutkować poważnymi chorobami. Szkodliwe bakterie, które powstają w jamie ustnej mogą przez układ pokarmowy przenieść się do żołądka, krwi, nerek, a nawet serca. Regularna kontrola zębów i właściwa higiena jamy ustnej może przed tym uchronić.
Densytometria
Kiedy: po 45. roku życia.
Jak często: raz na 10 lat.
Jak wygląda badanie: prześwietlenie kręgosłupa lędźwiowego i kości biodrowych. Ramię densytometru krąży nad badanym fragmentem, a wyniki automatycznie przesyła do komputera, który ukazuje je w postaci wykresu gęstości. Wyniki podawane są w gramach na centymetr kwadratowy.
Cel badania: sprawdzenie gęstości kości i ich wytrzymałości na urazy. Badanie ma duże znaczenie we wczesnym wykryciu ewentualnego zachorowania na osteoporozę (nawet o 15-20 lat).
Badanie krwi w kale
Kiedy: po 40. roku życia.
Jak często: raz do roku.
Jak wygląda badanie: próbkę kału należy oddać do laboratorium analitycznego.
Cel badania: Badanie ma na celu wykrycie ewentualnych nowotworów jelita grubego.
Cytodiagnostyka (badanie cytologiczne, cytologia)
Kiedy: badanie skierowane jest do kobiet, które rozpoczęły współżycie seksualne; powinno zostać jak najwcześniej po pierwszym stosunku, nie później niż 3 lata po inicjacji seksualnej.
Jak często: częstotliwość badania zależy od wieku. Przed 35. rokiem życia badanie należy robić przynajmniej raz na 3 lata. Później co roku.
Jak wygląda badanie: w trakcie badania ginekolog pobiera komórki, które wchodzą w skład nabłonka pokrywającego narząd rodny kobiety.
Cel badania: badanie pozwala wykryć wczesne stadia chorób nowotworowych narządu rodnego (rak szyjki macicy), a także ocenić mikrobiologiczną florę bakteryjną pochwy.
Jak pokazują statystyki rak szyjki macicy stanowi ok. 11% wszystkich nowotworów złośliwych u kobiet. Ryzyko choroby rośnie wraz z wiekiem kobiet i jest największe w populacji pomiędzy 30 a 50 rokiem życia.
Cytologia onkologiczna
Kiedy: nie ma ograniczeń wiekowych. Badanie zaleca się kobietom, które rozpoczęły współżycie seksualne.
Jak często: raz w roku.
Jak wygląda badanie: lekarz pobiera komórki z narządu rodnego kobiety.
Cel badania: badanie ma bardzo duże znaczenie w profilaktyce onkologicznej, bowiem pozwala wykryć wczesne postacie nowotworu szyjki macicy (stany przedrakowe, z których może się on rozwinąć). W zależności od tego, jakie cechy mają pobrane komórki w trakcie wykonywania rozmazu, lekarz może zaliczyć je do pięciu grup cytologicznych.
Na dobę przed badaniem cytologicznym nie należy odbywać stosunku płciowego.
Badanie ginekologiczne ogólne
Kiedy: dla kobiet, które rozpoczęły współżycie seksualne lub przed 18. rokiem życia.
Jak często: raz w roku.
Jak wygląda badanie: ginekolog kontroluje stan narządów rodnych, cykl miesiączkowy oraz bada piersi.
Cel badania: badanie pozwala na szybkie wykrycie schorzeń, zaburzeń, problemów z cyklem miesiączkowym czy nieprawidłowej budowy narządów rodnych.
Badanie mammograficzne
Kiedy: badanie dla kobiet, które ukończyły 50. rok życia.
Jak często: raz w roku.
Jak wygląda badanie: wykonywane zdjęcie rentgenowskie piersi.
Cel badania: umożliwia wykrycie raka piersi (nawet we wczesnym stadium).
Rak piersi jest nadal najczęstszym nowotworem występującym u kobiet. W naszym kraju co roku notuje się ponad 10 000 nowych zachorowań oraz 5 000 zgonów z powodu tego nowotworu. Statystyki wskazują, że badania przesiewowe, ukierunkowane na wczesne rozpoznanie klinicznie bezobjawowych przypadków raka sutka, prowadzą do znaczącego obniżenia umieralności.
Mammografia jest najbardziej czułym badaniem w wykrywaniu raka piersi. Potrafi wykryć ognisko raka mniejsze niż 5 mm! Jak pokazują badania dzięki mammografii istnieje możliwość zmniejszenia umieralności kobiet nawet do 40% w grupie wiekowej 50-59 lat.
USG piersi
Kiedy: badanie dla kobiet, które ukończyły 20. rok życia. Badanie najlepiej przeprowadzić w pierwszej połowie cyklu (między 4. a 10. dniem).
Jak często: raz do roku.
Jak wygląda badanie: badanie przeprowadza się w pozycji leżącej. Lekarz nakłada żel na piersi, a następnie przesuwając po piersiach głowicą ultradźwiękową ogląda na monitorze gruczoł sutkowy i sprawdza, czy nie znajdują się w nim niepokojące zmiany. Po obejrzeniu piersi bada się także doły pachwowe w celu ocenienia węzłów chłonnych.
Cel badania: USG piersi pozwala wykryć zmiany nowotworowe, zarówno te łagodne, jak i złośliwe. Niekiedy USG wykrywa zmiany w piersiach, których nie wykazuje mammografia.
To jedno z najważniejszych badań profilaktycznych.
Samobadanie piersi
Kiedy: od 20. roku życia.
Jak często: raz w miesiącu, w 6. dniu cyklu.
Jak wygląda badanie: należy stanąć nago przed lustrem i uważnie obserwować swoje piersi (podnosząc ręce do góry, a także opierając je na biodrach). W ten sposób istnieje możliwość oceny, czy piersi są tego samego kształtu i nie ma na nich widocznych przebarwień. W pozycji leżącej i na stojąco należy wykonywać ruchy koliste trzema środkowymi palcami.
Cel badania: badanie pozwala wykryć ewentualne zgrubienia i guzki na piersiach. Jeżeli są wyczuwalne pod palcami, należy bezzwłocznie udać się do lekarza na dalszą konsultację.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
