Sen ma fundamentalne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu, istnieje dodatnia korelacja pomiędzy rozwojem układu nerwowego a prawidłowym snem. Sen jest niezbędny do życia i prawidłowego przebiegu szeregu procesów psychicznych. Już jedna nieprzespana noc obniża znacznie zdolności psychofizyczne człowieka.
Bardzo często do problemów związanych ze snem dochodzi w przypadku zaburzonego oddychania w czasie snu pod postacią chrapania i bardziej groźnych dla zdrowia obturacyjnych bezdechów podczas snu. Jest to zazwyczaj duży dyskomfort dla rodziny i najbliższych, jednak przede wszystkim najbardziej cierpi z tego powodu sama osoba chrapiąca. Dolegliwości wynikających z tego faktu nie należy bagatelizować, ponieważ zawsze prowadzą do szeregu niekorzystnych następstw zdrowotnych będących wynikiem utrwalającego się niedotlenienia.
Czy mężczyźni chrapią częściej niż kobiety?
Panie Doktorze, co robić, gdy nasze chrapanie spędza sen z powiek naszych bliskich?
Chrapanie to nie tylko zakłócanie snu naszych najbliższych, stanowi ono tak naprawdę problem o wiele istotniejszy dla osoby chrapiącej. Dość zwodnicze bywa to, że tej przypadłości przez jakiś czas nie towarzyszą inne objawy uboczne, np. ból, który alarmuje organizm, że coś nie funkcjonuje tak, jak powinno.
Niedotlenienie organizmu w czasie snu, a takie są konsekwencje chrapania, a szczególnie towarzyszących mu często bezdechów śródsennych, powoduje szereg skutków ubocznych, np. poranne bóle głowy, przemęczenie w ciągu dnia, spadek koncentracji, zasypianie w trakcie wykonywania codziennych czynności, takich jak oglądanie telewizji, czytanie książek. Czasem mogą dołączać się poważniejsze konsekwencje, czyli problemy z ciśnieniem, sercem.
Czym są bezdechy senne?
Bezdechy to niebezpieczne dla naszego zdrowia przerwy w oddychaniu w trakcie snu, które mogą trwać jednorazowo nawet kilkadziesiąt sekund i powtarzać się w nocy kilkadziesiąt razy. Powodują one poważne niedotlenienie organizmu. Powodem bezdechów jest zazwyczaj blokada górnych dróg oddechowych. Wybudzamy się wtedy dość gwałtownie, aby zaczerpnąć powietrza. Obniża się wydajność i jakość snu, organizm nie regeneruje się tak, jak powinien w czasie snu, bo zamiast wypoczywać w nocy, walczymy o oddech.
Co może być przyczyną chrapania?
Najczęstszą i najbardziej istotną jest wydłużone, nadmiernie wiotkie lub przerośnięte podniebienie miękkie. Konsekwencją takiej budowy jest zwężenie przepływu powietrza przez gardło, co z kolei może powodować drgania tak zmienionego podniebienia i w efekcie generować to charakterystyczne zjawisko akustyczne. Do innych przyczyn należy także dodać przerost migdałków podniebiennych, nasady języka oraz wszelkie nieprawidłowości powodujące upośledzone oddychanie przez nos, jak: skrzywiona przegroda nosowa, przerost małżowin nosowych dolnych czy polipy nosa.
Chrapanie u dzieci. Do czego może doprowadzić?
Przepływające powietrze w tak zmienionym nosie również ulega zawirowaniom, pokonując bariery w postaci np. skrzywionej przegrody nosa. Z drugiej strony niedrożny nos zmusza często śpiące osoby do otwarcia ust, co może być przyczyną jeszcze większego zwężenia dróg oddechowych przez zapadający się do gardła język i nasila chrapanie oraz bezdechy podczas snu.
Czy tryb życia ma związek z chrapaniem i bezdechami?
Tak zwana higiena życia ma duży wpływ na zdrowy sen. Rezygnacja z używek, szczególnie tuż przed snem, ma ogromne znaczenie. Nikotyna w papierosach przyczynia się do zalegania śliny w tchawicy, tkanki są podrażnione i lekko obrzęknięte, co utrudnia w znacznym stopniu przepływ powietrza do płuc. Alkohol powoduje wiotczenie tkanek, w tym również gardła, a zła dieta i nadwaga prowadzi do otłuszczenia tkanek. Warto zatem jeść zdrowo i ćwiczyć systematycznie, bo to poprawi napięcie mięśni w całym organizmie, wpłynie również pozytywnie na nasze samopoczucie.
No tak, ale jeśli ćwiczenia i dieta nie pomagają – jakie są nowoczesne metody leczenia chrapania?
Metoda jest zawsze zależna od tego, gdzie zostaje zdiagnozowana przyczyna chrapania – dobrana jest więc indywidualnie do pacjenta. Konieczne są jednak wcześniejsze badania diagnostyczne. Jeśli problem dotyczy podniebienia miękkiego czy przerośniętych małżowin nosowych, możemy podjąć ambulatoryjne leczenie zabiegowe.
Są to procedury mało inwazyjne, trwające około 40 minut, które lekarz wykonuje w gabinecie. Są one wykonywane w znieczuleniu miejscowym z zastosowaniem leków uspokajających i przeciwbólowych. Zabiegi są praktycznie bezkrwawe i pozwalają na szybki powrót do codziennych aktywności. Jeśli problemem są krzywa przegroda nosowa, przerośnięte migdałki lub przerost nasady języka, potrzebny jest już zabieg chirurgiczny na sali operacyjnej w znieczuleniu ogólnym.
Czy istnieją jakieś domowe metody leczenia chrapania?
Zdrowy sen możemy wspomóc, wietrząc porządnie sypialnię przed snem, można spać na brzuchu lub na boku, najlepiej na płaskiej poduszce, można również sięgnąć po preparaty ułatwiające oddychanie, np. spraye, krople, które niestety nie mają długotrwałego działania. A także, jak już wcześniej wspominałem, prowadzić higieniczny tryb życia.
Panie Doktorze, dziękuję za rozmowę. Dziękuję i życzę kolorowych snów
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
