Biegunka, czyli oddawanie ponad 3 stolców dziennie lub stolca z domieszką krwi czy też ropy, jest najczęstszym problemem zdrowotnym wśród osób przekraczających granice państw i według różnych statystyk dotyczy 20-50% ogółu podróżujących, zwłaszcza do krajów o niższym poziomie higieny.
Co ją powoduje?
Przede wszystkim bakterie, wśród których prym wiedzie Escherichia coli – odpowiada za ok.60-70% wszystkich biegunek podróżnych. Inne bakterie to między innymi rodzaje: Campylobacter, Shigella, Salmonella, Vibrio. Pozostałe patogeny to wirusy i pierwotniaki (Giardia lamblia, Entameba histolytica).
Okres wylęgania zależy od czynnika, który wywołał biegunkę. W przypadku zakażeń bakteryjnych i wirusowych jest to przeważnie kilka – kilkanaście godzin, zaś pierwotniaki rozwijają się co najmniej kilka dni.
Zobacz też: Biegunka w podróży - poradnik
Objawy biegunki u podróżnych
To wie dobrze każdy z nas... Poza biegunką (której charakterystyka może mieć znaczenie, w związku z czym może zaistnieć potrzeba opisania wyglądu stolca lekarzowi), towarzyszą bóle brzucha, nudności i wymioty, gorączka, objawy odwodnienia (wzmożone pragnienie, suchość błon śluzowych, blada skóra).
Zobacz też: Czy biegunka jest niebezpieczna?
Leczenie biegunki
W większości przypadków podstawą jest leczenie zachowawcze – to jest odpoczynek, pozostawanie w łóżku i (koniecznie!) uzupełnianie płynów, które tracimy, a może to być nawet kilka litrów w ciągu doby. Za optymalne uważa się wypijanie wody z dodatkiem elektrolitów i glukozy – odpowiednie mieszanki można nabywać w aptekach (jako saszetki z proszkiem do rozpuszczenia). Jeśli apteka jest niedostępna, wodę, którą wypijamy powinniśmy lekko posolić i posłodzić – zapewnia to optymalne nawadnianie chorego. Wymioty nie są przeciwwskazaniem do picia – wręcz przeciwnie! W takim wypadku płyny należy przyjmować mniejszymi porcjami, lecz częściej, tak by nie nasilać odruchu wymiotnego. Stałe pokarmy (suchary, krakersy) można spożywać w małych ilościach praktycznie już w pierwszej dobie biegunki, pierwszeństwo należy jednak zawsze nadać nawadnianiu. Picie alkoholu lub kawy jest także odradzane w przypadku biegunki. Jeśli podczas biegunki kręci ci się w głowie, zaczynają łapać cię skurcze mięśni, może to być oznaka niedoboru elektrolitów, zwłaszcza potasu – należy zadbać o jego doustną suplementację.
Zastosowanie preparatów takich jak Loperamid, Stoperan, musi być ostrożne i rozważne. Leki te nie usuwają bowiem przyczyny biegunki, a jedynie hamują pasaż jelitowy, w efekcie może to wydłużyć cały proces chorobowy. Nigdy nie używaj tych leków dłużej niż 2-3 dni.
Nie stosuj aspiryny ani podobnych środków przeciwbólowych – niestety nie pomogą, a mogą nawet wzmóc dolegliwości.
Pamiętaj! Jeżeli twój stan nie ulegnie poprawie w ciągu 48-72 godzin, biegunka jest krwista lub ropna, temperatura ciała wzrasta powyżej 39 stopni, pojawiają się zawroty głowy – musisz niezwłocznie skontaktować się z lekarzem, gdyż może to być stan zagrażający życiu.
Krótko o profilaktyce
- myj ręce przed posiłkiem lub jego wykonaniem;
- unikaj pokarmów i wody z nieznanego źródła;
- pij wodę tylko po przegotowaniu lub butelkowaną (ale jedynie w firmowym opakowaniu, bez oznak wcześniejszego otwierania);
- myj i obieraj owoce ze skóry;
- unikaj napojów z lodem.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!