Korzenie nerwowe, potocznie określane korzonkami, to wiązki włókien nerwowych, które odchodzą od rdzenia kręgowego. Przedostają się one przez przestrzenie między kręgowe po lewej i prawej stronie, by unerwić określone partie mięśni naszego korpusu. Ból spowodowany uszkodzeniem tych włókien, może wynikać z dyskopatii, powiększania się guza nowotworowego w okolicach kręgosłupa i rdzenia kręgowego, wiądu rdzenia, gruźlicy kręgosłupa, zmian zwyrodnieniowych i stanów zapalnych.
Fot. Depositphotos
Zapalenie korzonków, czyli korzeniowy zespół bólowy, wynika z mechanicznego ucisku na korzenie nerwowe lub ich porażenia. Bóle są podobne do rwy i mogą dotyczyć kończyn górnych, a także dolnych.
Zespoły korzeniowe kończyn górnych
Bóle korzeniowe zlokalizowane w kończynach górnych, mają swój początek w ucisku na korzenie nerwowe odchodzące od kręgów szyjnych (zwykle 5.- 7.). Obserwujemy wówczas odruchowe układanie głowy – w stronę przeciwną do uszkodzonego korzenia i w lekkim pochyleniu (co zmniejsza ból i stanowi przeciwwagę); zmniejszenie naturalnej krzywizny szyi, przykurcze w mięśniach przykręgosłupowych, bóle w okolicach łopatek, ból podczas odchylanie głowy do tyłu. Może on promieniować do klatki piersiowej oraz górnej części pleców. Nierzadko
dochodzi do osłabienia mięśni: bicepsa i tricepsa, drętwienia palców, trudności w zaciskaniu i zginaniu palców, osłabienia czucia na skórze i zaniku drobnych mięśni dłoni.
Przyczynami wystąpienia bólów korzeniowych w tym miejscu są:
- wyziębienie okolicy karku i obręczy barkowej,
- nieprawidłowa pozycja podczas snu i wypoczynku,
- nieergonomiczna pozycja podczas pracy i przeciążenie,
- nagłe ruchy głową.
Leczenie w tym przypadku powinien prowadzić specjalista neurolog i fizjoterapeuta. W terapii wykorzystywane są leki przeciwbólowe i przeciwzapalne np. piroksykam, meloksykam, metamizol, a rehabilitacja obejmuje fizykoterapię (ciepło) i leczenie ruchem (kinezyterapia). Jeśli przyczyną ucisku jest guz lub wypadnięcie krążka międzykręgowego, wówczas w leczenie zaangażowany zostaje neurochirurg (leczenie operacyjne).
Zespoły korzeniowe kończyn dolnych
Zazwyczaj wynikają z ucisku na korzeń nerwowy po jednej stronie, a częstą ich przyczyną jest przepuklina krążka międzykręgowego. Zasadniczym pierwszym objawem jest lumbago, czyli tzw. postrzał, postrzyknięcie. Ból może pojawiać się nagle lub stopniowo narastać w miarę upływu miesięcy i lat. Postrzał wywołany jest nagłym, szybkim ruchem, przewianiem lub niewygodną pozycją. Dolegliwości bólowe są bardzo silne i uniemożliwiają poruszanie. Czynnikiem wyzwalającym ból jest zimno i lęk.
Objawy zespołu korzeniowego kończyn dolnych obejmują wady postawy, jak boczne skrzywienie kręgosłupa, zmniejszenie naturalnej krzywizny lędźwiowej kręgosłupa oraz przykurcze mięśni przykręgosłupowych i niemożność podniesienia kończyny dolnej, w pozycji leżącej. Bóle mogą dotyczyć dolnych partii nóg, promieniować do kostki i stopy oraz palców stopy. Nierzadko dochodzi do osłabienia czucia na skórze, zaników mięśni, porażenia lub osłabienia mięśni pośladków i kończyn dolnych (uda, podudzi). Leczenie powinno odbywać się podobnie, jak w przypadku bólów korzeniowych kończyn górnych. Dodatkowo można zastosować rekuboterapię, czyli leczenie pozycjami obarczającymi uciski na nerwy. Jeśli obserwowane są niedowłady,
wówczas operacja powinna być wykonana bezzwłocznie (może dojść do martwicy lub porażenia nerwu i trwałej niepełnosprawności!).
Zapobiegaj zapaleniom korzonków!
1. Ubieraj się adekwatnie do pory roku, unikaj przeciągów!
2. Zaopatrz się w anatomiczną poduszkę i dobry materac!
3. Ćwicz mięśnie karku i pleców, a także brzucha!
4. Koryguj swoją postawę podczas pracy, chodu i relaksu!
5. Miej przy sobie lek przeciwbólowy, który złagodzi ból podczas ataku!
6. Ogrzewaj miejsca, w których doszło do zapalenia korzonków!
7. Kontroluj swój stan u lekarz pierwszego kontaktu i neurologa!
8. Nie wykonuj forsownych prac i zadbaj o ergonomiczne warunki pracy i życia!
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
